Mehmet Nuri Ersoy’dan Kız Kulesi’ndeki restorasyona dair açıklama

Kız Kulesi’nde devam eden onarım çalışmaları son günlerde sosyal medyanın gündeminde…

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Kız Kulesi’nde yapılan onarım çalışmlarına ait açıklamalarda bulundu.

Mehmet Nuri Ersoy, Kız Kulesi onarımı müşavere şurasında Prof. Dr. Feridun Çılı, Prof. Dr. Zeynep Ahunbay ve Mimar Han Tümertekin’in bulunduğuna dikkati çekti.

“Restorasyon faaliyetleri hayata geçiriliyor”

Bakan Ersoy, “İstanbul Teknik Üniversitesi ve Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesinin hazırladığı raporlarla desteklendikten sonra, projelerin nasıl uygulanacağıyla ilgili çalışmalar müdafaa heyetlerimize gönderiliyor. Müdafaa heyetlerimizin da onayından geçtikten sonra, onarım faaliyetleri hayata geçiriliyor.” tabirlerini kullandı.

Mekanın 1998’de yapılan ihaleyle restoran olarak kullanıldığının altını çizen Ersoy, Kültür ve Turizm Bakanlığı olarak yapının anıt müze olarak ziyaretçilere açılmasını hedeflediklerini söyledi.

“Çok da suçlamak istemiyorum”

Ersoy, Kız Kulesi’nin 1944’te geçirdiği onarımda çimento, beton ve inşaat demiri kullanıldığına işaret ederek, şunları kaydetti:

“Çimento, artık günümüzde Türkiye’deki onarımlarda sakıncalı materyal olarak kabul ediliyor. Betonun içinde kullanılan kimyasal içerikli tuzlar bir korozyona sebebiyet veriyor.

Yapıdaki özgün materyalin de ziyan görmesine sebebiyet veriyor. Bu yapılar yüzlerce yıl evvel tasarlanıp yapılmış yapılar. Yani üzerindeki yük o zamanki materyale nazaran hesaplanmış.

Siz beton ve inşaat demiri kullandığınız vakit, yapının yükünü inanılmaz derecede arttırıyor, olması gereken statik yapısından çok uzak hale getiriyorsunuz.

Yapıda orta ve uzun vadede çok önemli hasarlar oluşturuyor. Bu yapının bir özelliği daha var. Bu bina yalnızca kara üzerine oturtulmuş bir şey değil. Aslında bir ada platform. Yani yapının bir üst statiği var.

Bir de platformun altında, denizin altında bir statiği var. Çok da suçlamak istemiyorum. O periyotta şu anki jeotermal ve lazer tarama teknolojisi yoktu. Radarla yaptığınız taramalarda aslında yapının zafiyetlerini bulabiliyorsunuz.”

“18. yüzyılın sonlarındaki manzarasına kavuşacak”

Yapının balkon terasından üst yanlışsız olan kısmın özgününde ahşap tasarlandığını vurgulayan Ersoy, farklı yüzyıllarda farklı manzarası olan Kız Kulesi’nin, yapılan onarım çalışmalarının akabinde hakkında bilgi ve dokümanın en çok bulunduğu tarih olan 18. yüzyılın sonlarındaki imgesine kavuşacağını aktardı.

Bakan Ersoy, yapılan çalışmalarda hem 1944’deki onarım hem de 1999’daki tadilatlarda aslına uygun olmayan eklemelerden arındırıldığının altını çizerek, “Bu betonarme yüzeylerin, sıvaların sökülmesi süreci yapıldığı vakit, çok daha zahmetli bir durumla karşılaşıldı. Görüldü ki beton kolonlar ve kirişler aslında birbirine ilişkili değil.

En büyük külfetlerden biri de bu zati. Yani yapı orta şiddetli bir sarsıntıda yıkılmaya epeyce müsait. Binanın bayrak direği dahil betondan yapıldığını ve onun da çatladığını görüyor hocalarımız.” değerlendirmesinde bulundu.

Sökme süreçlerinin çok dikkatli ve son teknoloji kullanarak yapıldığına vurgu yapan Ersoy, jeoradar ve lazer taramasıyla yapının röntgeninin çekildiğini, yanlışlı statik yüklemelerden kaynaklanan boşlukların enjeksiyon sistemiyle doldurularak tekrar sarsıntıya güçlü hale getirildiğini kelamlarına ekledi.

“Eğer dezenformasyonu göğüsleyemezsek bu ülke nasıl ileriye gidecek?”

Mehmet Nuri Ersoy, yapıya sonradan uygulanan çelik gergi sisteminin söküleceğini ve teras balkon kısmının orjinal ahşap haline geri döndürüleceğinin altını çizerek, şu bilgileri verdi:

“Biz bu çalışmaya 2021 Eylül’de başladık. Hocalarımızla birlikte bir basın toplantısı düzenledik ve burada yapacağımız süreçleri anlattık. Şeffaflık ismine da ‘www.kizkulesi.com’ internet sitesini devreye aldık.

Burada yapılan süreçlerin tamamını dokümanlarıyla birlikte yayınlıyoruz. Siteyi ziyaret ederseniz hem İstanbul Teknik Üniversitesi hem de Fatih Sultan Mehmet Üniversitesinin statikle ilgili hazırladığı raporlara ayrıntısına kadar göreceksiniz.

Maalesef bu dezenformasyon problemiyle çağımızda çok karşılaşıyoruz. Geçen yıl lansmanı yaptıktan sonra bir editör arkadaşımız ‘Çok değerli bir yapıya müdahale etmek zorunda kaldınız.

Çok büyük bir dezenformasyon yapılacak. Göğüsleyebilecek misiniz?’ diye sormuştu. Tıpkı biçimde Bakanlığımın üst seviye yöneticileri de ‘Çok esaslı değişikler yapıyoruz yapıda.

Yapı müdahaleler gerektiriyor, statik meseleler çıktı. Çok büyük dezenformasyonla karşılayacağız. Ne yapacağız?’ dedi. Ben dedim ki ‘Arkadaşlar o müdahale etmezse, sen müdahale etmezsen, ben müdahale etmezsem, şayet dezenformasyonu göğüsleyemezsek bu ülke nasıl ileriye gidecek?’ Biz hakikat beşerlerle, hakikat projeleri yapalım, yapılması gerektiği üzere bilime uygun bir formda yapalım. Ancak sonunda gerçekler ortaya çıkacak.”

“Kız Kulesi İstanbul’un seyredildiği bir yapı haline getirilecek”

Kültür ve Turizm Bakanlığının İstanbul genelinde Galata Kulesi, Atlas Sinema Müzesi üzere değerli yapılarda onarım yaptığını kaydeden Ersoy, bilhassa bu yapıların evvelki halini bilen vatandaşları sonraki halini görmeye çağırdı.

Bakan Ersoy, onarımı yıl sonunda tamamlamayı, ocak, şubat aylarında da ziyarete açmayı hedeflediklerini söyleyerek, “Kız Kulesi de Bakanlığımıza bağlı öteki bütün müzeler üzere Müzekart ile gezilebilecek. Başta Türk halkı olmak üzere, burayı tüm dünyanın ziyaretine açmak istiyoruz. Biliyorsunuz Müzekart yalnızca Türk vatandaşlarına veriliyor ve fiyatı da 60 lira.” diye konuştu.

Kız Kulesi’nin dünyada en çok görüntülenen 5 yapıdan biri olduğunu da söz eden Bakan Ersoy, “Kız Kulesi İstanbulluların uzaktan seyrettiği bir yapıydı. Artık içeriden İstanbul’un seyredildiği bir yapı haline getirilecek.” değerlendirmesinde bulundu.

AA’nın haberine nazaran; açıklamaların akabinde Bakan Ersoy, Prof. Dr. Feridun Çılı, Mimar Han Tümertekin ve Üsküdar Belediye Lideri Hilmi Türkmen ile hatıra fotoğrafı çektirdi.