Meme Kanserinde Tanı, Teşhis ve Tedavi: Pqueen’in de Önerdiği Evde Elle Meme Muayenesi Nasıl Yapılır?

Twitch yayınlarıyla hepimizin sempatisini kazanan Pelin “Pqueen” Bağnazoğlu, geçtiğimiz günlerde hepimizi üzen bir açıklama yaptı.

Meme kanseri teşhisi aldığını söyleyen Pelin, erken teşhis sayesinde hızlıca tedavi sürecine başladığını ve durumunun iyiye gittiğini söyledi.

Kendisi düzenli doktor kontrolünü, evde elle muayeneyi ve erken teşhisin önemini hepimize bir kez daha hatırlattı.

Öncelikle şunu belirtelim; meme kelimesi ayıp değildir. Tıbben adı memedir. İçeriğimizde meme kanserine dair merak edilen ve bilinmesi gereken her şeyi anlatacağımız için bol bol temsili meme görseli ve meme kelimesi kullanacağız.

Anlaştıysak başlayalım!

Maalesef kanser, günümüzün en yaygın hastalıklarından biri. Özellikle de Çernobil Faciası sonrası, uçuşan radyoaktif maddeler sonucu Karadeniz bölgesinde sıkça rastlanan kanser türleri, aile genetik bağlarıyla bir sonraki nesillere de aktarıldı.

Kadınlar arasında en çok görülen kanser türlerinden birisi de meme kanseri. Peki meme kanseri belirti ve bulguları nedir?

Meme kanseri şüphesinde bakılacak ilk şey aile öyküsüdür. Anne, hala, teyze, anneanne/babaanne gibi ailedeki kadınlarda meme kanseri geçmişi olup olmadığı kontrol edilir.

Sigara, alkol, uyuşturucu/uyarıcı madde kullanımı. Aşırıya kaçan bağımlılık yapan maddeler, tüm kanser türlerinin ortak bulgularından birisidir.

Çok eşlilik veya düzensiz/korunmasız cinsel ilişkiler, rahim kanseriyle birlikte meme kanserinde de bulgular arasında yer alıyor.

Bedenden büyük ya da küçük sütyen kullanımı da kanser etkisini tetikleyen öğelerden birisi. Bu yüzden bedene göre sütyen kullanımı çok önemli.

Hatta birçok uzman, gerekmediği sürece sürekli kullanım yapılmaması gerektiğini belirtiyor.

Peki meme kanseri belirtileri nasıl anlaşılır?

En çok görülen 6 belirti ise ele gelen kitle, meme ucunda çekilme, meme dokusunda çukurlaşma, kanlı ya da sümüksü akıntı, kızarıklık veya döküntü ve ciltte yer alan düzensiz değişiklikler.

Peki bir kadın evde kendi kendini el yordamıyla memesini nasıl muayene eder?

Bu muayeneyi, 20 yaşına gelen her kadının ayda bir kez yapması gerek. En kesin sonuç adet dönemi bitiminden itibaren 4 veya 5. gün yapılmalı. Şunu da belirtelim; bu muayene sırasında ele gelen her kitle kanser kitlesi olarak görülmemeli. Bu kitlelerin çoğu meme içinde büyüyen fibrokistlerdir. Bu fibrokistler kansere dönüşmez. Fakat yine de ele gelecek kitlelerde doktora başvurmanızı öneririz.

Öncelikle tüm kıyafetlerinizi çıkartın, burada ufak bir nüans olarak sütyen kullanan kadınlar, muayenenin daha verimli ve doğru sonuçlar vermesi için sütyen izinin geçmesini beklesinler.

Bir memeniz diğer memenizden büyük ya da küçük olabilir. Gözle fark edilen ama absürt durmayacak derecede olmalı. Eğer aşırı derece büyüklük ya da küçüklük farkı varsa bunu bir uzmana danışın. Ve bu ilk aşamada yukarda sayılan belirtilerden birini ya da birkaçını fark ederseniz hemen doktorunuzla görüşün.

Ayna karşısında ellerinizi görseldeki şekilde ensenin biraz üstünde birleştirin. Enseden yukarda olması, başınızın öne doğru itilmesine ve tüm boyun/göğüs kaslarınızın çalışarak gerilmesini sağlayacak.

Üstte belirttiğimiz gibi herhangi bir görüntü sorunu olup olmadığına bakın. Burada en önemli ayrıntı çukurlaşma olacak.

Şimdi tam tersi bel çukurunuzun altına ellerinizi yerleştirip omuzlarınızı öne doğru itin. İki duruş arasında memelerde bir farklılık olup olmadığına dikkat edin.

Ayaktayken sol kolunuzu başınızın üstüne çıkartın, sağ el parmaklarınızla ufak ufak daireler çizerek ele gelecek büyük/küçük bir kitle, sertlik ya da anormal bir durum olup olmadığını anlamaya çalışın.

Bunu yaparken koltuk altlarınızda da beze olup olmadığını kontrol edin. En önemlisi meme ve koltuk altı arasındaki bölge. Sonra bu işlemi sağ memeniz ve sağ koltuk altınız için de uygulayın.

Meme ucunuzu hafifçe sıkıp bırakın. Bu süreçte akıntı, kan, sıvı ya da sümük kıvamında beyaz akıntı gelip gelmeyeceğini kontrol edin.

Şimdi sıra geldi yatarak muayeneye. Büyük memeli kadınlar bir yakınlarından sarkıklık durumları için yardım alabilir.

Diyelim ki sol memenizi kontrol ediyorsunuz; sol kolunuzu baş üstüne yerleştirip omzunuzu yükseltin. Böylelikle memenizi daha iyi hissedebileceksiniz. Tıpkı ayaktayken yaptığınız gibi memenizi parmak uçlarınızla kontrol edin.

Tüm bu süreç sonrası meme kanseri teşhisi aldınız; şimdi sıra tedaviye geldi. Amelliyat, mastektomi ya da radyoterapi en çok tercih edilen tedavi yöntemleri arasında…

Mastektomi, meme ve koltuk altındaki kas/lenf dokusunun alınması operasyonuna verilen ad. Mastektomide bazen meme ve dokular tamamen alınır. Fakat bazı durumlarda tüm mastektomi yerine memenin ve dokuların yalnızca kanserli alanları kesilerek meme koruyucu cerrahi işlemiyle bölge temizlenir.

Kanser hücreleri ameliyat edilebilecek boyuttan daha büyük ya da fazla alana yayıldıysa öncelikle radyoterapi uygulanır. Peki radyoterapi nedir?

Radyoterapi, belirli ölçülerde (gray) radyasyon kullanarak tümör dokusunu komşu organ ve dokuları koruyarak yok etme, küçültme ya da cerrahi operasyon sonrası yeniden oluşmaması için tedbir amaçlı tercih edilir.

Sonrasında oluşacak metastaz (kanser hücresinin dokularla komşu organlara, kemiklere veya dokulara yayılması) yine radyoterapiyle kontrol altına alınarak tedavi edilir.

Her kanser türünde olduğu gibi meme kanserinde de erken tanı, moral ve motivasyon en önemli unsurlardır. Bununla beraber her kadının bilmesi ve hayatları boyunca ihmal etmemesi gereken bazı kontrolleri var.

Mamografi, bu kontrollerin başında yer alıyor. Ailede meme kanseri öyküsü var ise 25-30 yaştan itibaren başlanması gereken tarama türüdür. Yılda 1 kez yaptırılması gerekir.

Yaş 40-50 arasında olan kadınlar, iki yılda bir; 50 yaş ve üzeri kadınlar yılda bir kez mamografi taramasına girmeli.

Bir de ultrason var. Ailede meme kanseri öyküsü olanlar 25’inden itibaren yıllık ultrason taraması yaptırmalı, 30 yaşa geldiklerinde ise mamografi taramalarına başlamalı.

Ailede kanser öyküsü yok ise 35-40 yaş arasındaki 5 yılda bir kez ultrasonografi/mamografi taramasına girmelidir.

Tüm içeriğimizi kadınlara yönelik yapsak da erkeklerde de nadir de olsa meme kanseri görülüyor. Erkek meme kanserinde yüksek seviyede ve uzun sürede östrojen hormonuna maruz kalma ve düşük androjen hormonu etkendir.

Erkek meme kanserinde hastalığın seyri kadın meme kanseri ile aynıdır. Memede, koltuk altında şişlik ve sertlik, meme üzerindeki deride kızarıklık, meme başında içeri çekilme ve ağrıdır. Erkeklerde meme kanseri en sık 60 yaş civarında görülmektedir. Tedavi ve tanı yöntemi kadın meme kanseri ile aynı seyretmektedir.

Erken teşhisin hayat kurtardığını bir kez daha hatırlatıp gerekli uyarı ve kontrollere zamanında gitmenizin önemini belirterek içeriğimizi sonlandırıyoruz…