MENEMEN, İZMİR (Haberler.com) – İzmir’in Menemen ilçesinde yedek subay olarak misyon yapan Öğretmen Mustafa Fehmi Kubilay, şeriat isteyen bir …
MENEMEN, İZMİR (Haberler.com) – İzmir’in Menemen ilçesinde yedek subay olarak misyon yapan Öğretmen Mustafa Fehmi Kubilay, şeriat isteyen bir küme tarafından öldürülmüştür. Onun yardımına koşan bekçi Hasan ve bekçi Şevki de onunla birlikte öldürülmüştür. Cumhuriyet tarihine damga vuran bu vahim olay, Menemen Olayı nedir sorusuna beşerler karşılık aramakta. Mustafa Fehmi Kubilay kimdir? Kaç yaşında ve nasıl öldürülmüştür? Bütün bu soruların karşılığı haberimizdedir…
MENEMEN OLAYI NEDİR?
Menemen Olayı ya da Kubilay Olayı nedir? İzmir’in Menemen ilçesinde, askerliğini yedek subay olarak vazife yapmakta olan Öğretmen Mustafa Fehmi Kubilay’ın ve yardımına koşan bekçiler Hasan ve Şevki’nin şeriat isteyen bir küme tarafından öldürülmesi sonucundan gerçekleşmiş bir olaydır. Şeriat ile laiklik ortasındaki çabayı vurgulaması açısından Cumhuriyet tarihine damga vuran ve kıymetli olaylarından biri olarak kabul edilir. Menemen Olayı’nın sonrasında bölgede sıkıyönetim ilan edilmiştir. General Mustafa Muğlalı başkanlığında kurulan Divanı Harpte failler (idam dahil) çeşitli cezalara çarptırılmıştır.
NASIL OLDU?
23 Aralık 1930 sabahı Manisa’dan Menemen’e gelen dördü silahlı altı kişi, bir mescitten aldıkları yeşil sancağı sabah namazından sonra ilçe meydanına dikerek silah zoruyla etraflarına adam toplamaya çalışmışlardır. Sarıklı ve cübbeli bu bireylerin, Pir Esat’ın Manisa’da Nakşibendi tarikatını yaymakla görevlendirdiği Laz İbrahim tarafından yönlendirildiği tez ediliyor.
Halkın katılmasıyla isyancı küme kısa müddet içinde büyüdü. Birinci aksiyoncular ortasında, Giritli Derviş Mehmet, Şamlı Mehmet, Sütçü Mehmet Emin, Nalıncı Hasan ve Küçük Hasan vardı. Derviş Mehmet cemaate kendini mehdi olarak tanıtıyormuş ve dini muhafazaya geldiklerini söylüyorlarmış. Gerilerinde 70 bin kişilik halife ordusu olduğunu ve öğlen saatlerine kadar şeriat bayrağı altında toplanmayanların kılıçtan geçireceğini söylemişlerdir.
Aksiyoncular meydana diktikleri ve şeriat sancağı olarak isimlendirdikleri yeşil bayrağın etrafında dönmeye birebir vakitte tekbir getirmeye ve zikretmeye başlamışlardır.
“Şapka giyen kafirdir. Yakında yeniden şeriata dönülecektir.” diye slogan söylemlerinde bulunuyorlarmış. Bu sayede isyan hareketi başlatmış oldular. Bayrağın altından birtakım bireyleri geçirdiler. Bunlar ortasında fabrikada emekçisi Hayimoğlu Jozef üzere gayrimüslimler de vardı. Harekete katılan insanların bir kısmının halife ordusunun geleceği tasasıyla boyun eğdiği sav edilmekte.
MENEMEN OLAYI NE VAKİT OLDU?
Menemen Olayı23 Aralık 1930 günü, İzmir’in Menemen ilçesinde, askerliğini yedek subay olarak yapmakta olan Öğretmen Mustafa Fehmi Kubilay’ın ve yardımına koşan bekçiler Hasan ve Şevki’nin şeriat isteyen bir küme tarafından öldürülmesi sonucunda çıkan bir olaydır. Şeriat ile laiklik ortasındaki çabayı vurgulaması açısından Cumhuriyet tarihine damga vuran olaylarından biri olarak kabul edilir.
MUSTAFA FEHMİ KUBİLAY KİMDİR?
Mustafa Fehmi Kubilay (1906 – 23 Aralık 1930, Menemen, İzmir), Türk öğretmen ve asteğmendir. Kubilay Olayı olarak tanımlanan ve Menemen’de Mustafa Fehmi Kubilay, Bekçi Hasan ve Bekçi Şevki’nin 23 Aralık 1930’da Cumhuriyet aykırısı bir küme tarafından öldürülmesiyle başlayan ve faillerin yargılanmasıyla devam eden, Ocak – Şubat 1931 aylarını kapsayan olaylar zincirinin simgesi olan Türk askeridir. 1906’da Kozan’da Giritli bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Baba ismi Hüseyin, anne ismi Zeynep’tir. Mustafa Fehmi Kubilay 1930 yılında öğretmen olarak İzmir’in Menemen ilçesinde asteğmen rütbesiyle askerlik vazifesini yapmıştır. 23 Aralık 1930’da Derviş Mehmet’in başında olduğu bir küme isyancı tarafından öldürülmüştür.
Gündem