Mezarlık fırsatçıları

İstanbul’da mezar yeri fiyatlarına geçen hafta artırım geldiği açıklanmıştı. 1 Nisan 2021’den itibaren yürürlüğe girecek yeni fiyatlara nazaran İstanbul’da mezarlık yer bedelleri 100 lira ile 37 bin 400 liraya ortasında değişiyor. Her yıl ortalama 70 bin kişinin hayatını kaybettiği kentte, bilhassa Karacaahmet, Zincirlikuyu, Aşiyan, Edirnekapı üzere mezarlıklarda yer bulunmamasını fırsat bilen bireyler, internet üzerinde yeni bir pazar oluşturdu. Yıllar evvel satın aldıkları ya da akrabalarından miras kalan alanları satışa çıkaran şahıslar, bu ilanlarda daha evvel defnedilmiş ünlü bireylere çok yakın, ‘yeşillikler içinde’ üzere ibarelere de yer verdi. Zincirlikuyu Mezarlığı’nda 17 metrekarelik alanının bulunduğunu belirten bir kişi, burayı 2 milyon liraya satışa çıkarmış durumda. Bir öteki kişi ise mezar yerini 150 bin liraya satışa sunmuş.

ANA YOLA YAKIN

DHA muhabirinin telefonla ulaştığı internet üzerinden mezar yeri satan biri “Yerimiz Karacaahmet Mezarlığı’nda hem cadde kapısına hem mezarlığın içindeki ana yola yakın” diyerek şu bilgileri verdi: “Tek kişilik mezar yeri. 100 bin liradan satışa koydum lakin pazarlık yapılabilir. Resmi olarak mezarlık yeri satışı yasak lakin biz yalnızca noter üzerinden size kullanım hakkı vereceğiz. Kızım master kazandı şu andaki ekonomik koşullarım âlâ olmadığı için mecburiyetten satıyorum.”

AVUKAT YAPACAK

Tek kişilik yerin 35 bin lira olduğunu belirten bir öteki kişi ise “İki mezar yeri var. Tek kişilik yer 35 bin lira. Biz avukatla birlikte satış süreçlerini gerçekleştireceğiz. O neden ıstırap olmayacak. Bu mezar yeri arkadaşa babaannesinden miras kalmış. Arkadaşım maddi açıdan sıkıştığı için satıyor” diye konuştu.

İDARİ YAPTIRIMLAR OLABİLİR

Mevzunun hukuksal boyutu hakkında değerlendirmede bulunan Kadir Has Üniversitesi´nden Hukukçu Doç. Dr. Nilay Arat, ‘Bu yerler satılamaz ve kazandırıcı zamanaşımı zilyedliği yolu ile iktisap edilemez. Bu kapsamda vatandaşların sahip olabilecekleri hak ‘mezar yeri kullanım belgesi’ ile belirlenen bir ‘kullanım hakkı’dır. Cenaze ve Defin Hizmetleri Yönetmeliği mucibince de bu hak yalnızca ‘mezar tahsis evrakı alan kişinin mevzuatta belirlenen akrabaları’na devredilebiliyor. 3. şahıslara satış yapılamaz. Satış hukuken mümkün değildir. Bu işi yapanlar idari yaptırımla karşı karşıya kalabilir” dedi.

SÜREÇLER YASAL DEĞİL

Dr. Ayhan Koç, bu cins süreçlerde bulunan ve mezar yeri almak isteyen bireylere şu ihtarlarda bulundu: “Benim mezar alanım var, gelin size satayım diyen insanlara mutlaka inanmayın. Bu türlü bağlara girmeniz zararınıza olacaktır. Bu tıp süreçler için yasal adres her vakit mezarlıklar dairesi. Bunun dışında gerçekleşecek tüm ilgiler gayri yasal olacaktır. Bu cins yasal olmayan süreçler İBB’yi ilgilendirmez. Bütün vatandaşları uyarıyorum.”

‘SATILMASI KELAM KONUSU OLAMAZ’

Cenaze, mezar alanı üzerinden fırsatçılık yapmanın gerçek olmadığını belirten İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Mezarlıklar Daire Lideri Dr. Ayhan Koç, “Verdiğimiz o tahsis evrakları üzerinde bu türlü bir satışın olmayacağını net bir halde belirtiyoruz. Vatandaşların ellerindeki ‘mezar yeri kullanım belgelerini’ tapu olarak geçiyor lakin bu tapu değil, kullanım dokümanı. Kullanım dokümanı kime aitse o kişi kullanır. Bunun bölümü, satılması kelam konusu olamaz” dedi.

BİREYLER ORTASI SATIŞA MÜSAADE YOK

Belgeyi kişinin kendisi ya da varislerinin kullanabileceğini anlatan Dr. Ayhan Koç, “Mezar yeri ile ilgili süreci bizim aracılığımızla yapmak zorundalar. Birinin öbür birine mezar yeri
satması kelam konusu değil. Bunun İBB Mezarlıklar Dairesi için bir geçerliliği yok. Bireyler ortası satışa müsaade vermiyoruz. Kendi tahsis dokümanını kullanmak istemeyenlerin yapacağı tek şey ise tahsis ettiği mezar yerini İBB Mezarlıklar Dairesi’ne bağışlamak“ tabirlerini kullandı.