Milyonlarca çalışanı ilgilendiriyor! Yargıtay’dan emsal ihbar süresi kararı

Özel bir şirkette çalışan 55 yaşındaki personel, Toplu İş Mukavelesi hususları mucibince emekliliğe sevk edildi. 22 haftalık ihbar öneli kullanabileceği bildirilen emekçi, bu müsaadenin kullandırılmadığı gerekçesiyle İş Mahkemesi’ne müracaat etti.

Davacı personel, kontrat gereği; kıdemi 5 yıldan fazla olan personelin ihbar önelinin 22 hafta olduğunu ve patronun her gün günde 4 saat iş arama müsaadesi vermek mecburiyetinde olduğunu söz etti. Arama müsaadesi kullandırılmadan çalıştırıldığını ve işine fiilen son verildiğini öne süren davacı, iş arama müsaadelerine ait fiyatın yüzde 100 artırımlı olarak ödenmesi gerektiğini ileri sürerek iş arama müsaadesi alacağının faiziyle davalıdan tahsilini talep etti.

Davalı şirket, savları reddetti. Mahkeme, davacının eksper tarafından hesaplanan iş arama müsaadesi alacağına hak kazandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verdi. Kararın temyiz edilmesiyle devreye giren Yargıtay 22. Hukuk Dairesi, mahkeme kararını bozdu.

1. İş Mahkemesi, birinci kararında direndi. Bu karar da davalı şirket tarafından temyiz edilince devreye bu sefer Yargıtay Hukuk Genel Şurası girdi.

ÇALIŞANIN TALEBİ OLMASA DA İHBAR MÜDDETİ KULLANDIRILACAK

4857 sayılı İş Kanunu’nun personele bildirim müddeti içinde iş arama imkanının tanındığının hatırlatıldığı Yargıtay kararında, “İş arama müsaadesine ait düzenlemede patronun talep şartından bahsetmeksizin emekçiye iş arama müsaadesinin verilmesi gerektiği belirtilerek bu mecburilik karara bağlanmıştır. Bildirimde iş arama müsaadesini toplu kullanmadığı takdirde günde 4 saat çalışacağının belirtildiği, davacının da iş kontratının feshinin yasaya, iş yeri uygulamasına ters olduğu ve toplu müsaadeyle ilgili yazılı ya da kelamlı bir talebinin bulunmadığını belirterek itirazda bulunduğu ortadadır. İş arama müsaadesinin kullanılması gerektiğine ait hatırlatma hedefli yapılan ikinci ihtara yönelik olarak da daha evvelki yazılı itirazını tekrarladığını, fesih sürecinin hukuksal olarak geçerli olmadığını ileri sürdüğü anlaşılmıştır.

Davacının iş arama müsaadesini kullanmadığı ihbar mühletince davalı iş yerinde tam gün mesai ile çalıştığı ise sabittir. Hakikaten de İş Kanunundaki amir karara nazaran iş arama müsaadesinden yararlanma çalışanın isteği şartına bağlı tutulmamıştır. Talep bulunmasa da çalışana iş arama müsaadesi verilmesi zarurî olup patron bu hususta bir takdir hakkına sahip değildir.

Somut olayda olduğu üzere davalı patron tarafından iş arama müsaadesinin kullanılması için yapılan bildirimler de patronu bu yükümlülükten kurtarmaz. Patronun müsaade verildiğini belirttiği gün ve saatlerde çalışılmak istenmesi durumunda çalışana iş verilmemesi gerekir. Ayrıyeten davacı personel bildirimlere yaptığı itirazında feshin yasaya ve iş yeri uygulamasına karşıt olduğunu belirtmiş olup iş arama müsaadesini kullanmak istemediği tarafında bir beyan yahut bir itiraz ileri sürmemiştir.

Bu nedenle müsaadenin kullandırılması gerekirken çalıştırılan davacıya müsaade kullanmaksızın alacağı fiyata ilaveten çalıştırıldığı müddetin fiyatı de yüzde yüz artırımlı ödenmelidir. Bu nedenle emredici düzenleme gereği müsaadenin kullandırılmasının zarurî olduğunun kabulü ile alacağın karar altına alınması gerektiğini karara bağlayan direnme kararında bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Mahkeme kararının onanmasına hükmedilmiştir” denildi.