Global kriz her alanı vurdu, bunlardan biri de öğrenci kredileri ile harcamaları oldu. Ailesinden uzakta okumaya giden bir öğrenci için yurt, yeme-içme, ulaşım ve okul masrafları dudak uçuklatır hale geldi. Çoklukla okuma bölgesine nazaran değişmekle birlikte öğrencileri vuran maliyet artışını bu içerikte detaylandırıyoruz!
Gelin bir öğrencinin aylık ortalama masraflarını birlikte hesaplayalım!
Çocuk okutmanın aylık fiyatı taban maaşı geçti. YKS ve KYK sonuçlarının açıklanmasından sonra üniversite öğrencileri telaşlı. Birçok genç için güzel bir üniversitede okumaktansa ucuz bir kentte okumak öncelikli hale geldi. Yurt farklı, mesken başka, yemesi içmesi ve ulaşımı başka derken açıklanan bilgilere nazaran bir üniversite öğrencisinin ortalama aylık masrafı taban maaşı geçmiş durumda.
En yüksek maliyet barınmaya harcanıyor. Üniversite öğrencileri için en temel hayat masraflarının ortasında barınma ve yeme-içme var. Genel olarak masraflar tercih edilen kente nazaran değişse de ucuz bir seçim yok denilebilir. KYK yurdu çıkma ihtimalinin ziyadesiyle düşük olması ve birden fazla KYK yurdunun kalınabilecek kaidelere sahip olmaması yahut kâfi kontenjanın bulunmaması, masrafların artmasındaki en büyük etkenlerden.
KYK yurdunun çıkma ihtimali son derece düşük.
Günümüzde sıradan bir devlet üniversitesi öğrencisine KYK yurdu çıkma ihtimali %35’in altında. Ardahan, Amasya, Van üzere kentlerde okuyan öğrencilere bu yurtlar çıkıyor olsa da tanınan lokasyonlar için bu türlü bir durum kelam konusu değil. KYK yurtları ile özel yurtlar ortasındaysa büyük bir uçurum var. Zira KYK yurt fiyatı aylık 500 – 800 ortası iken özel yurtlarda fiyatlar 1.500 ile 6.500 ortası değişkenlik gösteriyor.
Özel yurtlar çoklukla kız öğrenciler tarafından tercih ediliyor. Bu nedenle KYK yurdu çıkmayan öğrenciler çoklukla arkadaşlarıyla konutta kalarak sarfiyatları düşürmeyi tercih ediyor. Üniversiteye yeni başlayanlar için arkadaş bularak konuta çıkmak hayli güç olduğundan bilhassa kız öğrenciler yurtları tercih ediyor. Bu da aylık masrafları ziyadesiyle artırıyor.
Kira maliyetlerinde rastgele bir üst hudut olmaması öğrencileri de makus etkiliyor! Yurtta kalamayan öğrenciler için konutta kalmaktan diğer deva yok. İstanbul’da 1+1 daire fiyatları ortalama 4.000 lirayı buluyor. Ankara ve İzmir üzere kentlerde 3.000, Mersin’de ise 2.500 liraya konut bulunabiliyor. Buradaki fiyatlar genel olarak muhite, oda sayısına ve binanın yaşına nazaran değişiyor. Kiralar için rastgele bir üst limit bulunmaması ve herkesin başına nazaran fiyat vermesi korkutucu olsa da ekseriyetle birkaç kişi bir ortaya geldiğinde kişi başı aylık kira sarfiyatı 2.000 – 3.000 ortası oluyor.
Enerji maliyetleri arttığından öğrenci konutlarındaki faturalar gün geçtikçe kabarıyor. Bununla birlikte elektrik, su, doğalgaz ve internet üzere faturalar da hane sarfiyatını etkiliyor. Güç maliyetleri genel olarak arttığından tek başına konutta kalmak artık pek çok öğrenci için hayal üzere bir şey. Zira fatura sarfiyatları yaklaşık 1.000 – 2.000 ortası değişiyor. Gelecek periyotta artırım gelme ihtimali ise bilhassa kış aylarında ısınma masraflarının artmasına neden oluyor. Özel yurtlarda ise aylık bedele ekstra bir fiyat ödenmiyor bu da yurtları biraz daha avantajlı hale getiriyor.
Büyük kentlere göç hızlandıkça hayat maliyetlerinde artış gözleniyor. Genellikle büyük kentlerdeki maliyetler küçük kentlerdekinden 2 yahut 3 kat fazla oluyor. Küçük kentten büyük kente giden öğrenciler bu nedenle şok üstüne şok yaşıyor. Büyük kentlerde doğup büyüyenler ise küçük kent tercih etmiyor. Bu durum büyük kentlerin daha çok dolmasına, hasebiyle yurt ve konut gereksiniminin artmasına, bir başka deyişle neredeyse karaborsaya düşmesine neden oluyor. Ayrıyeten büyük kentler yalnızca öğrenciler tarafından tercih edilmiyor.
Yeme-içme maliyetleri ziyadesiyle değişken. Barınma sorununu çözen öğrenciler için bir başka durum da yeme-içme masraflarıyla baş etmek. Burada KYK yurtları yeniden en avantajlı fiyatlara sahip. Sabah ve akşam öğünlerini yurtta, öğlen yemeğini ise üniversite yemekhanesinde yiyen bir öğrenci için günlük yeme-içme maliyeti 50 TL civarında. Vakıf üniversitelerinde üç öğün yemek ise 100 TL’den başlayarak üst hakikat çıkıyor. Lakin bunun içinde kahve, kola, abur cubur ya da dışarıda yeme üzere ekstralar yer almıyor.
Ulaşım maliyetleri öbür masraflara nazaran hayli düşük. Daha gerçekçi bir hesapta öğrencinin günlük yeme-içme ve üniversite harcamaları göz önünde bulundurulduğunda, aylık sarfiyata en az 2.000 – 3.000 TL üzere bir sayının eklenmesi gerekiyor. Ulaşım ise en düşük masraf kalemi olarak geçiyor zira ayda ortalama 200 – 300 TL ortası fiyat ulaşım için kâfi oluyor. Lakin aile yanı ziyaretleri ve ekstralar bu masrafı 1.000 TL’ye kadar çıkarabiliyor.
Okullar açıldığında esnaf ve konut sahipleri “öğrenci geldi” artırımı uyguladığından durum zorlaşıyor. Özetle büyük kentte yaşayan bir üniversite öğrencisi barınmaya 2.000, fatura ve ek masraflara 1.000, yeme-içmeye 3.000, ulaşıma ise 1.000 TL harcıyor. Yani ortalama bir hayat süren öğrenci için aylık masraf 7.000 TL ile minimum fiyattan fazla. Üstelik bunun içinde ne bir aktiflik, ne bir konser, ne de cümbüş ayrıntısı var. Ayrıyeten bilhassa büyük kentlerde üniversite etrafındaki fiyatlara ‘öğrenci geldi’ artırımı uygulanıyor ve bütün bunlar masrafları artırıyor.