Nebati: ‘Savaş Türkiye Ekonomisi Üzerinde Etkili Oluyor!’

3 Mart prestijiyle KKM hesaplarındaki toplam meblağ 535 milyar liraya, bu hesaplara dahil olanların sayısının toplamda 870 bine ulaştığını söyleyen Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Rusya Ukrayna krizin mühletinin iktisat üzerindeki tesirinin değer taşıdığını belirtti.

Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Rusya saldırısı için, ‘Elbette istek etmediğimiz bu jeopolitik gerginliğin ekonomimiz üzerindeki tesirinde savaşın müddeti ve boyutu ehemmiyet taşımaktadır. Bu savaşın en kısa vakitte sona ermesi en büyük dileğimiz’ tabirini kullandı.

Bakan Nebati, son periyot iktisattaki gelişmeleri, Türkiye İktisat Modeli’nde atılan yeni adımları, Rusya-Ukrayna Savaşı’nı ve Türkiye iktisadına muhtemel tesirlerini Anadolu Ajansı’na kıymetlendirdi.

Kovid-19 salgını devrinde en süratli toparlanan ülkelerden olan Türkiye’nin bu performansını 2021 yılında da sürdürdüğüne dikkati çeken Nebati, yılın son çeyreğindeki yüzde 9,1 oranındaki GSYH büyümesi ile yıl genelinde yüzde 11 düzeyinde büyüme performansı sergilediklerini söz etti.

Nebati, bu büyümede salgın tedbirlerinin gevşetilmesiyle toparlanma eğilimi gösteren iç ve dış turizmin de katkısıyla hizmetler dalının öne çıktığına işaret ederek, bunun yanı sıra ihracat performansındaki olumlu görünümün desteklediği sanayi üretimindeki kuvvetli seyrin dikkati çektiğini vurguladı.

2021 yılı büyümesine toplam yurt içi talebin 6,1 puanlık katkı verdiğini, net dış talebin katkısının da 4,9 puan olduğunu söz eden Nebati, bu periyotta yatırım alt kalemlerinden makine-teçhizat yatırımlarının yüzde 20,5 arttığını ve GSYH büyümesine 2,2 puanlık katkı verdiğini söyledi.

Nebati, şunları kaydetti:

‘Makine-teçhizat yatırımlarındaki kuvvetli seyrin 2021 yılında da sürmesi, üretim ve ihracat potansiyelimizin güçlendiğine işaret etmektedir. 2021 yılını yüksek ve istikrarlı büyüme performansının yanı sıra görece düşük bir cari açık ve değerli ölçüde düşen bir işsizlik oranıyla tamamladık. Yatırımlara, üretime ve ihracata odaklanan Türkiye İktisat Modeli ile yüksek istihdam sağlayarak katma pahalı büyüme performansı göstereceğiz. Bu kapsamda 2022 yılının birinci çeyreğine ait göstergeler, büyümede olumlu görünümün süreceğine işaret ediyor.’

Nebati, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın Türkiye iktisadına mümkün tesirlerini de kıymetlendirerek, ‘Türkiye iktisadı tarihî bir perspektiften incelendiğinde bilhassa bölgemizde yaşanan jeopolitik gelişmelerin başka ülkeler üzere Türkiye iktisadını de etkilediği görülmektedir. İki ülke ile olan ticari ve turizm bağlantılarımız ile müteahhitlik hizmetlerimizin boyutu dikkate alındığında bu gelişmenin ülkemize tesiri daha da kıymet kazanmaktadır’ diye konuştu.

Geçen yılın bilgileri incelendiğinde Rusya’nın en fazla ihracat yapılan 10’uncu, en fazla ithalat yapılan 2’nci ülke olduğunu, Ukrayna’nın ihracatta 20’nci, ithalatta ise 13’üncü sırada yer aldığını belirten Nebati, şu tabirleri kullandı:

‘Söz konusu iki ülkenin ihracatımızda hissesi yüzde 3,9 iken, ithalatımızdaki hissesi yüzde 12,4’tür. Turizm açısından değerlendirildiğinde ise Rusya ve Ukrayna’dan ülkemize gelen ziyaretçilerin sayısının toplam yabancı ziyaretçi içindeki hissesi salgın öncesinde yaklaşık yüzde 19 iken geçtiğimiz yıl yüzde 27’yi aşmıştır. Güç ithalatçısı olan ülkemiz için petrol ve doğal gaz başta olmak üzere güç fiyatlarının yükselmesi ve öteki emtia fiyatlarındaki artışın cari süreçler istikrarı ve enflasyon üzerinde olumsuz tesirleri olmaktadır. 2021 datalarına nazaran Türk müteahhitlik firmalarınca yurt dışında üstlenilen projelerin ülkelere nazaran dağılımında Rusya yüzde 36,4’lük oran ile birinci sırada, Ukrayna ise yüzde 5,2 hisse ile dördüncü sırada yer almıştır.’

Rusya ve Ukrayna krizine ait Bakan Nebati şöyle devam etti,

‘En büyük kazanımlarımızdan biri de milletlerarası mal ve hizmet ticaretinde pek çok alanda pazar ve eser çeşitliliği sağlamış olmamızdır. Bu sayede global ekonomik kriz ve global salgın dahil olmak üzere bugüne kadar birçok şoku bertaraf etme kabiliyetini gösterdik. Bu tarafıyla de gelişmiş ekonomiler dahil olmak üzere ekonomimiz pek çok ülkeden olumlu istikamette ayrışmıştır. Elbette dilek etmediğimiz bu jeopolitik gerginliğin ekonomimiz üzerindeki tesirinde savaşın mühleti ve boyutu kıymet taşımaktadır. Bu savaşın en kısa vakitte sona ermesi en büyük dileğimiz. Yalnızca ülkemiz açısından değil, yaşadığımız bölgede refahın artması için en kıymetli şey barış ve huzur ikliminin hakim olmasıdır. Bu, hepimizin yararınadır.’

Bakan Nebati, salgın sonrası periyotta global ekonomik aktivitedeki toparlanma sonucunda enflasyonun gelişmiş ve gelişmekte olan tüm ülkelerde tesirli olduğunu belirterek, bu süreçte Türkiye’de de gerek tüketici gerek üretici fiyatları yüksek bir seyir arz ederken bilhassa güç ve başka emtia fiyatları kaynaklı baskıların tesirli olduğunu vurguladı.

Bakan Nebati, görüşlerini şöyle özetledi:

‘Bu noktada enflasyonla çabanın en değerli siyaset önceliklerimizden olduğunun bilhassa altını çizmek istiyorum. Bu husustaki kararlılığımızı sonuna kadar koruyoruz. Bu çerçevede geçtiğimiz sene attığımız adımları ve devreye aldığımız tedbirleri bu sene de sürdürüyoruz. Enflasyonla kararlı bir formda gayret ettiğimizi yakın vakitte gerçekleştirdiğimiz temel besin eserlerinde ve elektrikte yapılan KDV indirimleriyle gösterdik. Attığımız bu adımları tamamlayacak halde enflasyonla çabayı önceleyen bütüncül bakış açımızı önümüzdeki periyotta de muhafazaya ve sürdürmeye kararlıyız.’

Enflasyonla gayret kapsamında nizamlı aralıklarla Fiyat İstikrarı Komitesinin toplandığına dikkati çeken Nebati, gerek kısa gerek orta ve uzun vadeli bakış açısına sahip siyaset adımlarını titizlikle hazırladıklarını kaydetti.

Nebati, Komitenin 1 Mart’ta gerçekleşen 3. toplantısında Rusya ile Ukrayna ortasında yaşanan gelişmelerin muhtemel yansımalarını aktif biçimde yönetebilmek ve besin ile ham unsur arz güvenliğinin sürdürülebilirliğini sağlamak gayesiyle üretim-satış, tüm ticari etaplarda gerekli önlemlerin vatandaşların lehine uygulanmasına karar verdiklerini söyledi.

Bakan Nebati, ‘Kur Muhafazalı Türk Lirası Vadeli Mevduat ve Katılma Hesapları’ enstrümanını hayata geçirdiklerini hatırlatarak, ‘Vatandaşlarımızın büyük ilgi gösterdiği bu eser, döviz kurlarında sağlanan istikrarda kıymetli bir katkı sağlamıştır. 3 Mart prestijiyle 843 bini gerçek ve 27 bini hükmî kişi olmak üzere KKM hesaplarına dahil olanların sayısı toplamda 870 bine, KKM hesaplarındaki toplam fiyat da 535 milyar liraya ulaşmıştır. Bu fiyatın yüzde 58’i yani 308 milyar lirası TCMB kapsamında dönüşümlerden, yüzde 42’si yani 227 milyar lirası Hazine kapsamındaki dönüşümlerden oluşmaktadır. TCMB kapsamında hükmî bireylerin hissesi 229 milyar lira ile yüzde 74, gerçek bireylerin hissesi da 79 milyar lira ile yüzde 26 seviyesindedir’ bilgisini verdi.

Bakan Nebati, yastık altı olarak tabir edilen finansal sistem dışında bulunan fiziki altınların iktisada kazandırılması için de birtakım çalışmalar yürüttüklerine dikkati çekerek, bu kapsamda altın tasarruf ekosistemine ait çalışmalarını tamamlayarak 1 Mart prestijiyle devreye aldıklarını, vatandaşların fiziki altınlarını mutabakatlı kuyumcular ve bankalara getirerek sisteme dahil olabildiklerini bildirdi.

Nebati, rafineriler, bankalar ve kuyumcuların etkin olduğu bu sistemle yatırımcıların erişim alanını genişleterek hem Türkiye hem de vatandaşlar için yararlı bir sistem oluşturduklarını belirterek, bu sistemle hem yastık altında bulunan fiziki altınların çalınma ve kaybolma riskinin ortadan kalktığını hem de vatandaşların istedikleri altın eserine tasarruflarını aktararak birikimlerini koruyabildiklerini anlattı.

Başka taraftan yatırımcıların tercih ettikleri altın eserine bağlı olarak getiri ve kar hissesi imkanına da sahip olabileceklerini söz eden Nebati, ‘Vatandaşlarımız finansal sisteme dahil ettikleri fiziki altınlarını istedikleri vakit fiziki olarak tekrar geri alabileceklerdir. Dünya ekonomileri içerisinde kıymetli bir pozisyona sahip olan ülkemizin tasarruf ölçüsünü artırabilmek için büyük katkı sağlayacağını düşündüğümüz bu sisteme tüm vatandaşlarımızın dahil olmasını temenni ediyorum’ dedi.