“Son devirde çaba ettiğimiz koronavirüsün en besbelli şikayeti olan nefes darlığı, pek çok önemli hastalığın da habercisi olabilir. Göğüs …
“Son devirde çaba ettiğimiz koronavirüsün en besbelli şikayeti olan nefes darlığı, pek çok önemli hastalığın da habercisi olabilir. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Hande İkitimur, nefes darlığı ve nedenleri ile ilgili değerli bilgiler verdi.”
Nefes darlığı; astım, KOAH üzere yalnızca teneffüs sisteminin bir yakınması olmayıp kalp hastalıklarında, kansızlık ve kan hastalıklarında, kas güçsüzlüğü ile seyreden nörolojik hastalıklarda da sıklıkla karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle nefes darlığı oluştuğunda vakit kaybetmeden bir tabibe başvurulmalıdır.
Nefes alıp verirken fark etmek nefes darlığı işareti olabilir
Nefes alıp vermek yani teneffüs olayı beyin sapı tarafından düzenlenen ve istem dışı gerçekleştirilen bir durumdur. Kişinin nefes alıp verdiğini fark etmesi nefes darlığına yani dispneye işaret edebilir ve altta yatan birçok hastalığın habercisi olabilir.
Nefes darlığı nedeni tespit edilmeli
Öncelikle nefes darlığı acil ve kıymetli bir hastalıkla bağlı olup olmadığı sorgulandıktan sonra muayene ve gerekli laboratuvar tetkikler yapılmalıdır. Hastayı dinleyip nefes darlığı yakınmasını kaydettikten ve gerekli tetkikleri isteyip sonuçları değerlendirdikten sonra bir hastalık teşhisine ulaşamadığımız vakitlerde panik atak başta psikiyatrik hastalık varlığı da araştırılmalıdır. Hastadan nefes darlığı ile ilgili alınan hikaye sırasında psikiyatrik hastalık belirtisi ya da psikiyatrik ilaç kullanımı olup olmadığını sorgulamak hastanın yakınması için erken devirde uygun branşa sevk edilmesine imkan sağlayacaktır.
Ani gelişen nefes darlığına dikkat
Nefes darlığının açığa çıkma hali ve ne kadar müddettir devam ettiğini bilmek acil tedavi gerektirecek birçok hastalığın tanınmasına yardımcı olmaktadır. Örneğin, ani gelişen nefes darlığına eşlik eden hırıltılı teneffüs astım ve kalp yetersizliğinin belirtisi olabilir. Çok süratli gelişen nefes darlığı ve göğüs ağrısı durumunda yabancı cismin soluk borusuna kaçabileceği ya da kişinin kalp krizi geçirebildiğini bizlere haber vermektedir. Yavaş ilerleyen nefes darlığı daha çok teneffüs sistemi hastalıklarında gördüğümüz bir durumdur.
Birçok hastalığın işareti olabilir
Nefes darlığı en çok astım ve bronşit hastalıklarında gördüğümüz yakınmalardandır. Astım ataklarla seyreden bir hastalıktır, münasebetiyle nefes darlığı daima olmaz ve çoklukla tetikleyen faktörlerle müsabaka sonrası ortaya çıkar. Sigara, enfeksiyonlar, alerjenler, reflü, gerilim üzere tetikleyici faktörler sonrası nefes darlığı ortaya çıkar ve sabaha karşı artan öksürük ve hırıltılı teneffüsün eşlik etmesi nefes darlığı teşhisinin astım nedenli olduğunun habercileridir. Öteki kıymetli bir nefes darlığı nedeni de son yıllardaki kıymetli bir sıhhat sorunu olan KOAH yani kronik tıkayıcı akciğer hastalığıdır. KOAH tüm dünyada kıymetli bir hastalık ve mevt nedenidir. Nefes darlığı bu hastalık da çok erken devirde başlamakta ancak hastalar nefes darlığı nedeni olarak sigara içimi, yaşlılık ve az hareket etme üzere nedenleri öne sürdükleri için hastalık tanısı güç konulmaktadır.
Nefes darlığı bilhassa kalp hastalıklarının kıymetli yakınmalarındandır, bu nedenle hastaya kalp hastalığı olup olmadığı kesinlikle sorulmalıdır. Nefes darlığı kansızlık, tiroit bezi hastalıkları, kas hastalıkları üzere birçok hastalık için de haberci bir yakınmadır. Obezite yani şişmanlık da kıymetli nefes darlığı nedenlerindendir, hastalar bilhassa günlük faaliyetlerini sürdürürken gelişen ve giderek artış gösteren nefes darlığı yakınması nedeni ile tabibe başvurmaktadır.Uyku apne hastalığında da nefes darlığı değerli yakınma olup gece horlama ve gece uykuda nefes durması eşlik etmektedir.
Dinlenme esnasında görülen nefes darlığı ciddiye alınmalı
Kişinin antrenman kapasitesi nefes darlığının derecesini yansıtmaktadır. Dinlenme esnasında olan nefes darlığı en ağır nefes darlığıdır. Hastanın nefes darlığı yakınmasını anlatırken konuşması, beden durumu da nefes darlığının derecesi hakkında bilgi verir. Cümlelerini tamamlayamayan ve sözler ile kesik kesik, yavaş yavaş konuşan ve muayene sırasında sırtüstü sedyeye yatamayan oturma muhtaçlığı duyan birinde nefes darlığının önemli olduğu düşünülmelidir.
KAYNAK:MAHMURE
