enflasyonemeklilikötvdövizakpchpmhp
DOLAR
32,3297
EURO
35,0425
ALTIN
2.281,75
BIST
8.988,53
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
İstanbul
Açık
20°C
İstanbul
20°C
Açık
Cuma Az Bulutlu
23°C
Cumartesi Az Bulutlu
21°C
Pazar Parçalı Bulutlu
21°C
Pazartesi Az Bulutlu
23°C

Nejat Yavaşoğulları’ndan yeni tekli: Sokaklar sesizdi ama okaliptus orada duruyordu…

 Bulutsuzluk Özlemi’nden Nejat Yavaşoğulları yeni teklisi Okaliptus’u geçtiğimiz ay çıkardı. Okaliptus hem melodisi hem anlattıklarıyla bizi …

Nejat Yavaşoğulları’ndan yeni tekli: Sokaklar sesizdi ama okaliptus orada duruyordu…
06/12/2020 03:16
270
A+
A-

 Bulutsuzluk Özlemi’nden Nejat Yavaşoğulları yeni teklisi Okaliptus’u geçtiğimiz ay çıkardı. Okaliptus hem melodisi hem anlattıklarıyla bizi kendimize kavuşturma, değerli olanı hatırlatma fonksiyonunu taşıyor. Bu hatırlatmada dostluk, beraberlik, samimiyet, tabiat, mefkureler, dün ve bugün karşılaştırması da var. Kıymetli müzik insanı Hakan Kurşun da müziğin kaydını, masteringini yaparken geri vokalde ve piyanoda Yavaşoğulları’na eşlik ediyor. Bu iki değerli müzisyene Okaliptus’u sordum, onlar da anlattılar…

diç

Nejat Yavaşoğulları, Deniz Durukan ve Hakan Kurşun.

Deniz, su kıyısı daima geçiyor müziklerinizde. Okaliptus müziği da suya olan yakınlığınızı, isteğinizi karşılıyor sanırım. Zira okaliptus ağacı gövdesinde su barındıran şifalı bir ağaç. Bunları konuşalım mı?

Nejat Yavaşoğulları: Bu müzik süratle yaşanmış yıllardan, olaylardan, konserlerden, pandemilerden, trafikten, sömürülmekten bıkmış olmanın getirdiği bir psikolojiyle, duygusallıkla yazıldı. Özünde aslına dönüşü hatırlamak var. Aslında bu türlü yaşamamalıydık, bize uygun olan bu değil üzere bir duyguyu barındırıyor. Kendime hayatla ilgili sorduğum sorular bunlar. Yatağa yattığımda, hayalimde, güneş pırıltılarının yansıdığı bir deniz kıyısında, esintisiyle bir arada bir ağacın altında, arkadaşlarımlayım. İçimizdeki istek ise dünyayı değiştirmek.

68 jenerasyonunun ruhunu da yansıtıyor doğal bu hisler. Bir arada olmanın getirdiği bir güçten kelam ediyorsunuz, değil mi?

N. Y: Evet, o ruh var doğal. Az tüketerek çok yaşadığımız bir periyotta yaşadık. Fazla paraya gereksinimimiz olmadan düzgün yaşamayı, çok yaşamayı becerebildik. Hayat bugünkü koşulların bize dayattığı üzere olmamalı, diye düşünüyorum. Üstelik teknoloji bu kadar gelişmişken, hayat daha kolay olmalı.

Pekala suya bakmanın arkasında evrime bir gönderme var mı? Hayatın suda başlamasına…

N. Y: Su ile ilgili bir problemim daima var. Senden geldim, sana döneceğim diye… Bilinçaltından bu çıkıyor. “Sen ki dünya denen seyyaredesin, boşlukta uçan bir tozun içindesin, vakit belirsiz…” diye vaktinde yazmışım. İnsanın tabiatta nerede olduğu, hayatının nasıl geçmesi gerektiği daima aklımı kurcalamış, sorular sormuşum bununla ilgili…

Az tüketip çok yaşadık diyorsunuz ya, artık ise çok tüketip az yaşıyoruz, hatta yaşamıyoruz üzere bir durum var…

N. Y: Bu probleme de çok takmış durumdayım. Daima düşünüyor, nasıl tahliller buluruz diye baş yoruyorum. Mesela elektriği yahut diğer gereksinimlerimizi çok daha ucuza sağlayabiliriz. Problemim, gereksinimlerimizi karşılamak için daha çok para kazanmak yerine, insanın kendisine daha fazla vakit ayırması. Büyük kitlelerin sanatla daha çok uğraşacağı, daha hoş bir hayat dileği bu.

‘BİR TOPLUMUN SANATLA UĞRAŞMASI, YÜCELMESİ DEMEK’

Söyledikleriniz Paul Lafargua’nın Tembellik Hakkı’nı aklıma düşürdü. Daha insanca çalışma şartlarından, insanın kendini bulmasından kelam eder.

N. Y: Biliyorum o kitabı. Gerçek. Şarkıyı yaparken, tembellikle ilgili bir sözümü çıkarmak zorunda kaldım. Müziğin sesine, ritmine uymadığı için. Lakin o hissiyatı taşıyor müzik. Bu sistem insanın tabiatına alışılmamış. Karl Marx da diyordu; ülkü toplum nizamı oluştuğu vakit, insan neye muhtaçlık duyuyorsa, daha az çalışarak onu elde edebilir diye. Geriye kalan vakitte toplum sanatla uğraşabilir. Bir toplumun sanatla uğraşması yücelmesi demek. Birbirine karşı, tabiata karşı, tüm canlılara karşı saygılı olması demek.

Bu müzik yaş almayla da ilgili. Geride kalana hasret, yaşanmışlıkların hatırlanması, arkadaşlık, samimiyet üzere birçok duyguyu ve değeri barındırıyor içinde….

N. Y: Bu hasretten, gençlikte ne kadar eğleniyorduk, geziyorduk, artık emekliye ayrıldık fakat aklımız hâlâ orada kaldı manası çıkmasın. Elbette bir hasret var, lakin bu daha çok geçmişteki samimiyete, içtenliğe duyulan bir hasret. Bu müzik, bugün bunu bulamamanın ıstırabının yanı sıra, bir vakitler bulmuş olmanın da değerini taşıyor. Müziğin finalinde okaliptus orada dursun demem de, bugünle ilişkiyi kurmak içindi. Bugünkü saçmalıkları, beşere uymayan bu ömür biçimini irdelemenin, geçmişle bugün ortasındaki farkı göstermenin bir fonksiyonu olabilir. Hakan’la birlikte çalıştık bu müzikte. Masteringini, kayıtlarını yaptı. O arkadaşlık duygusu yansıdı bu çalışmaya.

Hakan Kurşun: Sistem daha kişisel bir hayata hakikat ittikçe, arkadaşlığı ötelediğimizi, tahminen bir kenara attığımızı düşünüyorum. Nejat Hoca’nın müziğinin kelamları, aklımdaki soru işaretlerine bir karşılık vermiş oldu. Birlikte olmanın, paylaşmanın, birlikte hayal kurmanın, arkadaşlığın getirdiği yaratıcılığın ne kadar kıymetli olduğunu anlatıyor müzik. Lakin sistem bunu yok etmeye çalışıyor. Bireycilik öne çıkarıldığında, tüm bu birliktelik duygusu zedelendi. Bu, sistemin insanın beynini yıkamasını kolaylaştırıyor. Bütün dünyada bu türlü.

O vakit daha kolay yönetiliyorsun… Ancak öbür türlü yaşamak da mümkün. Ya da mümkün mü?

N. Y: Başımızı çalıştırmalıyız. Emek bizde, akıl da bizde. Bunun farkına vardığımızda, diğer türlü yaşayabiliriz. Bize dayatılan bu hayatı sarsabiliriz. Bize bunları memleketler arası şirketler ve onun buradaki ortakları dayatıyor. Kurulan sistem insanları sömürmeye, cebindeki parayı almaya yönelik. Tüm dünya insanları bunun bir açmaz olduğunun, çelişki taşıdığının şuuruna vardığında, tahminen birtakım şeyleri zorlayacak, yeni ömür adacıkları oluşacak. Kendi balığımızı tuttuğumuzda, kendi sebzemizi yetiştirdiğimizde, tahminen elektriği bile kendi damımızdan elde ettiğimizde, çok az şeye para ayırmamız gerektiğini göreceğiz. Kimi şeyler daha insanca elde edilmeli. Bu kadar gelişmiş bir teknoloji varken insanlığın hâlâ bu kadar sıkıntı çekmesi yanlışsız değil. İnsan, ben bu kadar ağır koşullarda çalışmam diyebilmeli.

Müzikte yel değirmenlerden kelam ediyorsunuz. Ben bunu, hayallerin peşinden gitmek olarak algıladım. Ve bir çabayı de işaret ediyor sanki…

H. K: Kendimizle çaba ediyoruz. En büyük gayret insanın zihni…

N. Y: Aklımda bölük pörçük kalan görüntülerden biri de yel değirmeniydi. Sonbahardayız, arkadaşlarla günde dört saat yürüyor, sonra yel değirmeninin tabanında oturuyoruz. Bu türlü bir imaj var aklımda. Yel değirmeni varılması gereken bir yeri, yolu işaret ediyor. Daha âlâ bir dünyanın peşinde koşmanın metaforu.

H. K: Bir oburunun yeterliliğini düşünmek de var işin içinde. Kendimizi o yüzden yok etmiyoruz. Kendimizi yok ederek de bir diğerine yeterlilik yapamayız esasen. Lakin bunun bir istikrarı var. Kendimize sahip çıkmak, bir oburunun uygunluğunu de düşünmek demek. Hasebiyle hepimizin düzgün olması manasına geliyor bu. Fakat bunu yok edip kişiselliği ve egoyu öne çıkardılar. Yalnızca Türkiye’de olanlardan kelam etmiyorum.

‘TÜRKİYE’NİN AŞAMADIĞI KÜLFETLER VAR’

Elbette, bu dünyadaki genel bir siyaset.

N. Y: Dünyada ne oluyorsa buraya da tesirleri yansıyor. Biz üçüncü dünya ülkesi değiliz. O denli diyorlar fakat değiliz. Mesela dünyada tango çıkıyor, caz, rock müzik çıkıyor burada da tesirini gösteriyor. Ona Türkçe kelamlar yazıp söylüyoruz. Bu manada ve daha birçok hususta geride değiliz. Lakin Türkiye’nin aşamadığı düşünceler var. Hâlâ aydınlanma çabasıyla dinî sistemlerin çatışması bitmedi. Bu, şu anda devam eden ve tahminen de daha uzun sürebilecek bir süreç. Lakin 2000’li yıllarda doğan gençlere bakıyoruz, hiç de onların istediği üzere değil. Zira küreselleşen dünyada, bağlantının hudut tanımamasından ötürü herkesin ortak olduğu noktalar var. Dünyanın ucundaki bir ülkede olan bir olay, buradaki insanı etkiliyor. Onunla bağlantı kuruyor, o da buradakiyle ilgileniyor. Genel evrilme, aydınlanmadan yana. O yüzden Z nesline şaşırıyorlar. On sekiz yıl içinde yetişenler, anketlerde çıkan sonuçlara nazaran, bu iktidara oy vermeyecek deniyor. Demek ki çağdaşlığın ve aydınlanmanın gücü birtakım şeyleri aşıyor. Ne kadar “dindar ve kindar” bir jenerasyon yetiştireceğiz deseler de, anketler istediklerini yapamadıklarını gösteriyor. Ben de buna inanmak istiyorum.

H. K: Bu telaffuz onların ütopyası bir manada. Ancak çok yanlış. Bunun gerçekleşmesi sıkıntı. Zira bu topraklar çok bereketli ve melez. Çok kültürlü bir yerden kelam ediyoruz. Medeniyet tarihinin bütün yolları buradan geçmiş. Bizim Avrupa’yla da çok esaslı bağlantılarımız, kaç yüz yıllık kültür alışverişimiz var. Münasebetiyle burayı Ortadoğu’ya çekmeye çalışmak, yalnızca Asya ülkeleriyle karşılaştırmak eksik bir perspektif. Bu coğrafyanın kendine has bir dokusu var. Burayı büsbütün Ortadoğululaştırmak, bunu çerçeve içine almak büyük bir yanılgı. Bu toprakların derinliğinde münhasır bir şuur var.

N. Y: Türkiye’de geçmiş kültürlerin yüklü birikimleri, tesirleri hala devam ediyor. Biz buna Türk Müslümanlığı yahut Türk İslam’ı diyoruz. Yunus Emre’sinden Pir Sultan Abdal’ına, Fuzuli’sine kadar birçok düşünürün, ozanın tesiri, izleri buranın karakterini de oluşturan etmenlerden. Mesela Yunus Emre’nin tasavvuf ideolojisindeki yaklaşımı bugünkü diyanetin İslam anlayışıyla tıpkı değil. Daha insancıl, daha kucaklayıcı. Neşet Ertaş bir söyleşisinde “Sen birisini sevdiğinde kalp diğer bir şeyi kabul etmez” diyor. Bu yazılı bir şey değil. Bu bilgi, tarihin derinliklerinden gelen tesirin ortaya çıkmasıyla ilgili.

H. K: Platon’a, Aristo’ya gidiyorsun, Urartu’ya, Pontus’a gidiyorsun. Her yere açılan bir kapı bu coğrafya. Hepsi içimizde var.

Hakan, sana bu hususun dışında, merak ettiğim bir şeyi sormak istiyorum. Aslında buradaki konuşmalarımızla dolaylı da olsa ilişkisi var. Birinci üç albümün, Kaos, Kütle ve Kuark isimlerini taşıyor. Fizik bilimiyle ilgili tabirler bunlar. Döngüleri mi göstermek istedin? Unsura, kütleye, en temel parçacığa bakarken varoluş mu sorgulandı?

H. K: Evet, döngülerle iç içeyim. Sürat ve vakit algısı, izafiyet, atomlar, kuarklar beni çok ilgilendiriyor. Elbette temelinde varoluş problemi var. Kütle, kaos ve kuark bir üçleme oldu. Bu benim kendimi sorguladığım çalışmalar. Bilhassa Kuark, yıllardan beri yapmak istediğim bir albümdü. Dediğin üzere, en temel parçacığa inme dileği var burada. Aslında problemin temeli evrime gidiyor. Evrime zekâ da diyebiliriz. Ömrün zekâsı. Bu zekâ gelişen bir şey. Milyonlarca yıldan beri daima farklı formlara dönüşmüş, gelişmiş bir akıldan bahsediyoruz. Biz şu an hâlâ onun nasıl evrimleştiğine şahitlik ediyoruz. Durağan ve sistematik de değil. O yüzden bunun durağan bir şey olduğunun kabul edilmesi yahut hiç sorgulanmaması, bilhassa de konuştuğum gençlerin bu mevzuyla ilgilenmemesi beni üzüyor.

Pekala, ikinizin bir ortaya gelmesi nasıl oldu?

N. Y: Biz Hakan’la birbirimizin işlerini takip ediyor, biliyorduk. Lakin birinci buluşmamız müziğin dışında, onun bir onarım işiyle ilgiliydi. Sonra ona uzun vakittir üzerinde çalıştığım Nazım Hikmet’in Pir Bedrettin Destanı’ndan yaptığım iki şarkıyı dinlettim. Bu olmuş, bitmiş dedi bana. Beş yıl önceydi bu konuşma. Hakan, yaptığı kaliteli çalışmalarla daima aklımdaydı . Pir Bedrettin Destanı tamamlandığında mastering ve öbür işler Ada Müzik’te yapılacaktı. Lakin ben farklı bir kulak olsun istedim. Hakan’la çalışmak istedim. Onun stüdyosuna bir defa gelmiştim evvelce. Oradaki atmosfer beni etkilemişti esasen. Küçük bir yer ancak müzik üretiminin merkezi üzere, sizi sarıp sarmalayan bir yer. Biz Pir Bedrettin Destanı için çalışırken, karantina günlerinde Okaliptus çıktı. Bizim kümenin davulcusu Mert Alkaya çaldı kayıtlarda, Hakan piyanoda eşlik etti, ben de telli sazları çaldım. Klibi Hakan hazırladı, karantinada İstanbul’un boş sokaklarını telefonuyla çeken Mehmet Çağçağ’ın imajlarını de kullandık. Sokaklar, kent sessizdi lakin okaliptus orada duruyor…

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.