Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Kısmı Zooloji Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Karataş, geçen yıl yaptıkları araştırmalarda Şırnak’ta Anadolu parsını fotoğrafladıklarını söyledi.
Karataş, “Geçtiğimiz yıl nisan ayında Almanya’da bilimsel bir mecmuada Türkiye’de Anadolu parsının birinci kez tabiatta çekilmiş imgesini yayınladık. Son 30-40 yıldan beri soyu tükenmiş sanılırken birinci kez kuşku bırakmayacak biçimde benekleriyle, eniyle, uzunluğuyla, kuyruğuyla imgeler elde ettik. Bunlar fotokapan manzaraları. Otomatik kurulmuş kameralarla hayvanların geçeceği yerlere yerleştirdik. Şırnak yakınlarında 3 adet imaj elde ettik. Şırnak, Mardin ve Siirt vilayetlerinde Tarım ve Orman Bakanlığının ‘biyolojik çeşitlilik izleme çalışması’ çerçevesinde Dr. Şafak Bulut ve Dr. Burak Akbaba’dan oluşan takımımızla çalışma yaptık. Kurulan fotokapanlarımıza bu imgeler geldi. Dişi bir Anadolu parsı bu da bize ürüyor olabileceği izlenimi verdi. Geçtiğimiz yıllardan sonra yavruları ile birlikte de imgeler gördük, bu da ürediğini kanıtladı’’ dedi.
TÜRKİYE’DE O NADİRLİKTEKİ BİR CANLIYI FOTOKAPAN OLMADAN GÖRMEMİZ MÜMKÜN OLMUYOR
Kelamlarına devam eden Karataş, “Tarım Bakanı 4 farklı noktada parsın tespit edildiğini duyurdu. Biz de bekliyorduk. Yer söyleyemiyoruz lakin Anadolu parsı 1856 yılında birinci kere keşfediliyor. İzmir’e yakın Nif Dağları’nda vurulan bir örnekle başlıyor. Keza Anadolu yaban koyununu da tıpkı kişi buluyor, bir Rus bürokrat. O günden bu yana İzmir, Aydın tarafı ağır olmak üzere Türkiye’nin daha çok güneyinden doğusuna hakikat, dağlık alanda bulunuyor. En son vurulanlardan bir tanesi, Ankara Beypazarı’nda 1974 yılında vuruluyor. Ankara, Eskişehir ve Bolu üçgeninde birkaç tane daha 70’li yıllarda vurulma var ve en sona Aydın’da vurulma var. Parsın bol olarak yaşadığı yerler bunlar. Hayvan tek yaşıyor. Kediler böyledir, aslanlar üzere toplumsal aile olarak yaşamazlar. Çiftleşme vakti haricinde tek yaşıyorlar. Yalnızca erkek ile dişi o vakit bir ortaya geliyor. Anne yavruları büyütüyor, büyütünce yavruları kovuyor. Belli bir alanda olan av, anca ona yetiyor. 15 kilometre kadar bir alanı kullanıyor. Erkeklerde bu sayı 35 kilometre kadar olabiliyor. Dağlarda yaban keçileri, koyunlar, keklik üzere kuşların hayvanın yiyeceği avların sayıları azalıyor. Ömür alanı kaybı yaşanıyor. Nüfus artışına paralel olarak tarım alanlarının artması, madencilik faaliyetleri dağlarda oluyor. Niğde’de Bolkarlar, Aladağlar parsın eski yaşadığı coğrafyalar. İnsan baskısı her yerde var. Vilayetle vurması gerekmiyor, insanı gördüğünde çekip gidiyor. Bakan Beyefendi, hayvanların topluluk sayısının yüzde 60’ı kaybolmuş durumda. Hasebiyle her geçen gün daha fazla yiyeceğe muhtaçlık duyan parslar geniş alanlara dağılıyor ve bu sebeple birkaç yüz kilometre karede bir tane görüyoruz. Türkiye’de o nadirlikteki bir canlıyı fotokapan olmadan görmemiz mümkün olmuyor’’ diye konuştu.
