Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Çanakkale Köprüsü açılış merasiminde geçiş fiyatı için kullandığı “200 liracık” söylemi yeni bir tartışma başlattı.
Tedavülde bulunan en büyük Türk Lirası banknot için devletin en üst idare kademesinde yapılan “liracık” tanımlaması TL’deki bedel kaybını da gözler önüne serdi.
200 lira ne vakit kullanılmaya başlandı? Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bilgilerine nazaran Şubat 2022 enflasyon datalarında yıllık TÜFE yüzde 54,4 olarak açıklanmıştı. Enflasyonun 20 yılın tepesini görmesi ile TL’deki alım gücünün erimesi tedavüldeki en büyük banknot olan 200 liranın “cık” ekini kazanmasına sebep oldu.
2005 yılına TL’den 6 sıfır atılmasıyla başlayan Türkiye’de “güçlü TL” periyodu başlayarak, 1 TL=1 dolara amacı oluşmuştu. Son birkaç yılda iktisat modellerinde uygulanan siyasetler ile TL’nin dünyada negatif ayrışması ile kıymet kaybı hızlanmıştı. 1 Ocak 2005’te 1,3468 olan dolar/TL, 18 Aralık 2021’de 18,40 düzeyine ulaşmıştı.
200 lira birinci çıktığında kaç dolar ediyordu? Sözcü’den Deniz Bilici Göçmen’in haberine nazaran, 200 liralık banknot 1 Ocak 2009’da tedavüle girdi. Dolar, TL karşısında 1,5944 düzeydeydi. Yani 200 TL 125,4 dolar ediyordu.
Bugün 200 lira, ortalama 14,75 düzeyinden 13,5 dolara karşılık geliyor.
AKP iktidarının paradan 6 sıfır atma operasyonu sonrası 1 Ocak 2005’te YTL’ye 1 Ocak 2009’da da YTL’den TL’ye geçmiş ve büyük nakdî süreçlerde kullanılması için 200 TL’lik banknotları piyasaya sürülmüştü.
200 TL’nin birinci tedavüle çıkarıldığı gün 1 dolar 1.5390 liraydı. Bugün ise 1 dolar 14,80 düzeylerinde karşılık buluyor.
Minimum fiyat kaç 200 liralık banknot ediyor? 2009 yılının ikinci yarısında 693 lira olan minimum fiyatla maaşınızı alırken, 3 tane 200 liralık banknot görürken, 2022 yılında belirlenen 4250 liralık taban fiyatı 21 tane 200 liralık banknotla alabiliyorsunuz.
Pazarda ismi geçmiyor Pazardan tane ile alışveriş devrinin başladığı bugünlerde 200 liranın ismi kalmazken, en büyük banknotun alım gücü taban düzeylerde geziyor.
200 TL’nin alım gücü karşılaştırmasında ise 2005 yılında 200 liralık bir sepet Merkez Bankası Enflasyon Hesaplayıcısına nazaran, 2022 Ocak ayında 1333,27 lira tutuyor. Hesaplamaya nazaran, paradan 6 sıfır atıldığından bu yana yüzde 566.6, 200 lira tedavüle girdiğinden bu yana da yüzde 374,35 oranında enflasyon oluştu.
Kaç gram altın alınıyor? Paha kaybına bir örnek olarak da 2009’da altının gramı 41,5 lira iken 4,8 gram altın alınabiliyordu. Bugün ise bir gram altın almak için 913 lira ödemek gerekiyor. 4,8 gram altın için ise artık 4382 lira ödemek gerekiyor.
Ons altının memleketler arası piyasalarda ise 2009’da 880 dolar, bugün ise 1925 dolar düzeylerinde yer alması da burda bir etken oluyor.