Ofislerin konuta dönüştürülmesi piyasayı nasıl etkiler?

Türkiye genelinde konut fiyatlarında kısa müddette yaşanan rekor artış ve kiralarda sürat kesmeyen artırımlara karşı hükümet hem mesken sahipliğini artıracak, hem de kiraları düşürecek sistemlerini hayata geçirmeye devam ediyor. İskanını almış ya da inşa kademesindeki ofis kullanımlı alanların yüzde 80’i 1 Temmuz 2023’e kadar konuta dönüştürülebilecek. 

Konuyla ilgili CNN Türk canlı yayınında açıklamalarda bulunan Gayrimenkul Uzmanı Ufuk Tetik şu sözleri kullandı: “Gayrimenkul fiyatlarındaki artışın iki sebebi var. Birisi arz eksikliği ikincisi inşaat maliyetlerindeki değişiklik. Geçtiğimiz günlerde Türkiye’nin en büyük konut kampanyası başlatıldı. Bu kampanyayla birlikte 100 binlere varan konut imalatı durumu kelam konusu olacak. Bunun dışında çok kritik bir atılım yaptı. Bilhassa büyükşehirler merkezde olmak üzere yapılan ofis projeleri kelam konusu oldu.

Ofis projelerinde şöyle durumlarla karşılaşıyoruz. Pandemiden sonra ofis ve ticari alan kullanımı konusunda gerileme kelam konusu oldu. Home ofis sistemine geçtiler. Hala da bu sistem devam ediyor lakin şöyle bir denklemle karşı karşıya kaldık. Gayrimenkul açığı var lakin üretilmiş kullanılamayan bir stok var. Siz niteliğini ofis ve ticari olarak yaptığınız bir şeyi konuta çevirdiğinizde bunun çok fazla prosedürü var.

Siz tıpkı metrekareden ofis aldığında yüzde 18 KDV ödersiniz ticari olduğu için. Lakin tıpkı metrekarede konut aldığında yüzde 1 KDV ödersiniz üzere matematikler kelam konusuydu. Şu anda bakanlık tarafından bunun önü açılmış oldu. Binlerce mülkün önü açılmış oldu. Bu çok değerli bir ataktır.

‘1.5 YILIN ZAHMETİNİ YAŞIYORUZ’

Biz şunu çok yakalayamadık. 2016 yılında Türkiye genelinde üretilen inşaat ruhsatı adeti 800 bindir. 2017’de 400 bin, 2018’de 200 bin, 2019’da 100 binlere düşüyor. Bölüm 8’den 1’e düşüyor. Bu kadar önemli bir düşüş kelam konusu. Biz bunu niçin hissetmedik inşaat ruhsatı adedi 200 bine çıktı lakin biz pandemiye girmiştik. Pandemi sürecine girdiğimiz için beşerler evliliklerini erteledi. Üniversiteler online eğitime geçti. Kendi hayat alanlarımızda kısmen mahpus yaşadık. 2 yılın sonunda ortadan kalkınca beşerler barınma gereksinimlerini revize etmek istediler. Konut üretilemedi bu türlü olunca bir son 1.5 yılın zahmetini yaşıyoruz.

İnşaat maliyetlerindeki önemli artışlardan ötürü gayrimenkul kriz olarak karşıya çıktı. Devlet 2 adım attı. Birincisi Cumhuriyet tarihinin en büyük gayrimenkul projesi başlatıldı. Başkası de atıl durumda olan 10 binlerce gayrimenkulün konut olarak kullanılmasını hak tanıyan bir tasarı ile gayrimenkul dalına müdahale edilmiş oldu.

‘SEKTÖRE NEFES ALDIRACAK’

Kısa mühlet içerisinde kesime konut olarak dahil olacağı için nefes aldıracağını düşünüyorum. Gayrimenkul fiyatlarında önümüzdeki aylarda yükseliş beklemiyorum. Bu üretimlerle birlikte nispeten de olsa fiyatların yerine oturacağını düşünüyorum.”