Otomobil fiyatlarına sert tedbir: Artış ve değişiklik yapılamayacak

Otomotiv sektöründe yaşanan stokçuluk ve fiyat artışları son devirde tüketicilerin tepkisine neden oldu. Taşıt piyasasındaki fahiş fiyat artışları, stokçuluk ve tüketici mağduriyetinin önüne geçilmesi için yeni düzenleme yolda. Bu bağlamda, Ticaret Bakanlığı yeni düzenlemelerle sektördeki dengesizliklere ve tüketicilerin mağduriyetine tahlil getirmeyi hedefliyor.

Yapılacak düzenlemelerle birlikte, bayilere araç tahsisinden sonra fiyat değişikliği yapılamayacak, böylelikle tüketicilerin fiyat artışlarından korunması sağlanacak. Ayrıyeten, ön ödemelerde uygulanacak yüzde 10 sonuyla da tüketicilerin mağduriyetleri önlenmeye çalışılacak.

Ticaret Bakanlığı’nın yönetmelik taslağıyla, sıfır araçların ticareti, distribütör ve yetkili satıcıların yükümlülükleri ve elektronik ortamda ikinci taşıtların ön değerlemesine ait prensip ve kurallar birinci kere karar altına alınıyor.

Vergisi ödenen taşıtı 15 gün içinde teslim edecek

Düzenleme uyarınca araç bayileri, taşıtın üretici yahut distribütör tarafından yetkili satıcıya tahsis edildiği ve taşıta ait vergilerin ödendiği andan itibaren taşıtın satış fiyatını artıramayacak. Galeriler alıcıya, vergisi ödenen taşıtı 15 gün içinde teslim edecek. Garanti müddeti içinde arızalanan araç için üretici yahut distribütör tarafından ikame taşıt tahsis edilinceye kadar, bayi tarafından fiyatsız ikame taşıt verilecek. Taşıt satışında alıcıdan en fazla satış fiyatının yüzde 10’u kadar ön ödeme alınabilecek. Alıcı, taşıt faturası düzenleninceye kadar rastgele bir münasebet göstermeksizin ve ceza ödemeksizin ön ödemeli taşıt satış kontratından cayabilecek.

Distribütöre çeki düzen

Taslakla yabancı markaların Türkiye’deki satış ve dağıtımını yapan distribütörlere de kıymetli yükümlülükler gelecek. Bayiler ortasında rekabeti bozabilecek uygulamalarda bulunamayacak olan distribütörler, bir bayiyi bir ay içinde son üç yıllık satışlarının aylık ortalamasından fazla taşıt almaya zorlayamayacak. Fiyat değişimlerini 3 gün evvelden bayiye bildirmek zorunda olacak distribütörler, fatura tarihinden sonra artırım yapamayacak. Distribütörler gelen taşıtları 15 gün içinde bayiye teslim edecek. Araç satışını, kendisinin yahut bir diğerinden mal yahut hizmet alma koşuluna, bayinin taşıt kampanyalardan faydalanmasını diğer eserlerin satışına, indirime, bayi kar marjının kısıtlanmasına ve satış kotası üzere koşullara bağlayamayacaklar. Tavsiye edilen satış fiyatı elektronik ortamdan erişilebilir olacak.

İhaleli satışa düzenleme

İkinci elde toplu araç alım satımına yönelik elektronik ortamdaki ihalelerin inançlı ve şeffaf şekilde yapılabilmesi için, ihale kurallarının ve satışa sunulan taşıtlara ait ayrıntılı bilgilerin ilan edilmesi, ihale platformu ve satıcının direkt yahut dolaylı olarak ihaleye katılamaması koşulları getirilecek. İhale platformları düzenlenecek araç ihalesini en az 24 saat evvel platformda ilan edecek, taşıtın ayrıntılı görseli, markası, cinsi, tipi, model yılı, şasi numarası, plaka, kilometre ve renk bilgileri ile taşıt üzerinde zamanı kısıtlayıcı önlem olup olmadığı bilgilerine yer verecek. Araçların hasar, değişen modül bilgileri ile muayane sorgusu sonuçları ve ilan tarihinden evvelki 10 gün içinde alınan ekspertiz raporu da evvelce açıklanacak. İhaleyle satışlarda satıcı ve alıcılarla yazılı üyelik mukavelesi imzalanacak.

İnternetten fiyat değerlemesine ayar

Yönetmelik taslağı, internetteki ikinci el pazarına yönelik düzenlemeler de içeriyor. Buna nazaran, internet ortamında ikinci el araç değerlemesi yapan kişi ve şirketler; satıcının beyan ettiği taşıtın marka, model, cins, tip, kasa, yakıt, şanzıman, donanım, aksesuar, kilometre ve renk bilgileri ile taşıtın hasarlı, arızalı, boyalı ve değişen modül bilgilerini dikkate alarak ön değerleme yapacak. Elektronik ortamda yapılan ikinci el taşıt değerlemelerinde yaşanan tüketici mağduriyetinin önüne geçmek için, işletmelerin 8 yaş ve 160 bin kilometrenin altındaki taşıtlar için taşıt sahibine sunduğu fiyat teklifi ile sonuncu teklif ortasındaki fark yüzde 5’ten fazla olmayacak. Verilen teklif 24 saat geçerli olacak ve fizikî incelemesi yapılan taşıtlara 2 saat içinde en son teklif verilecek.