Pentagon ile Raytheon arasında F-35 anlaşması

ABD’li Raytheon Technologies, Pentagon ile 290 milyon dolar değerinde bir destek anlaşması imzaladı.

Bu sözleşme, depo bakım tesisleri için malzeme ve destek ekipmanı, tekrar edilemeyen idame faaliyet programları için idari iş gücü, test hücreleri için mockup (model) motorları ve modülleri, ayrıca F-35’i alanları desteklemek için depo aktivasyonları tedariklerini, hizmetlerini ve bunların planlamasını sağlıyor.

Anlaşmaya göre; çalışmaların Ocak 2024’te tamamlanması bekleniyor.

BU ADIM TÜRKİYE’Yİ TEDARİKTEN TAMAMEN ÇIKARMAK İÇİN Mİ ATILDI?

Pentagon Sözcüsü Yarbay Thomas Campbell, geçtiğimiz haftalarda Rus basınına yaptığı açıklamada, Türkiye’nin F-35 üretimindeki payının 2021 ve 2022 yıllarında daha da azaltılacağını söylemişti. F-35’lere parça üretmede sıkıntılar yaşan Pentagon, 5’inci nesil uçakların tam kapasiteli seri üretimini askıya aldığını, ancak düşük hızlı seri üretimin (LRIP) devam edeceğini duyurmuştu.

TÜRKİYE F-35’İN HANGİ PARÇALINI ÜRETİYOR?

ALP Havacılık, F-35 projesine 2004 yılından beri destek veriyor.

Bu kapsamda F-35 uçak gövdesi yapısal parçaları ve asambleleri, iniş takımı bileşenleri ve motor için F135 motoru titanyum entegre kanat rotorlarını üretiyor.

ASELSAN F-35 Elektro Optik Hedef Sisteminin parçası olan gelişmiş optik bileşenler için üretim yaklaşımları geliştiriyor ve  Northrop Grupmann ile birlikte F-35 CNI Aviyonik Elektronik Arabirim Kontrol Cihazı üzerinde çalışıyor.

AYESAŞ, F-35’in iki temel bileşeni olan füze uzaktan kumanda arabirimi ve panoramik kabin ekranının elektronik kartlarının tek tedarikçisi konumunda.

AYESAŞ, projeye yazılım tedarik eden tek Türk firma durumunda.

Hollanda merkezli Fokker Elmo firması ise F-35 Elektrik Kabloları ve Ara Bağlantı Sistemi’nin (EWIS) yüzde 40’ını üretiyor.

Ayrıca kablo sistemleriyle TUSAŞ’ı destekleyecek olan Fokker Elmo, İzmir’deki tesislerinde F135 motoru için EWIS geliştirecek.

HAVELSAN, 2005 yılından beri projeye katkı sağlıyor.

Türk F-35 Entegre Pilot ve Bakım Eğitim Merkezi (ITC) ve Türkiye’deki ilgili eğitim sistemlerinin geliştirilmesi için öncü bir rol üstlendi.

HAVELSAN bu kapsamda, Lockeed Martin firması tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığı için gerekli tesisleri hazırlayacak.

KALE Havacılık, TUSAŞ ile birlikte F-35 uçak gövdesi yapısal parçalarını ve düzeneklerini üretiyor.

Üç uçak tipinin (F-35/A, F-35/B, F-35/C) de iniş takımı kilit asambleleri için tek tedarikçi olan Heroux Devtek’i destekleyen Kale Havacılık, motor donanımlarının üretimi amacıyla İzmir’de Pratt & Whitney ile bir ortak girişim oluşturdu.

MIKES, 2004 yılından beri programın içerisinde.

British Aerospace Engineering ve Northrop Grumman için F-35 uçak bileşenleri ve asambleleri sağlıyor.

ROKETSAN ve TUBITAK-SAGE, 5’inci nesil savaş uçağı F-35’te dahili olarak kullanılacak hassas güdümlü Stand-off Füzesi’nin (SOM) geliştirme, entegrasyon ve üretim kısmını yürütüyor.

Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) ise 2008 yılından beri F-35 Programının içerisinde bulunuyor.

Northrup Grumman ile birlikte uçak orta gövdesi üretim ve montajı, kompozit dış kaplama ve silah bölmesi kapakları ile fiber kompozit hava girişi kanallarının üretimini yürütüyor.  

Havadan Yere Pilonlar ve adaptörler dahil F-35’in Alternatif Görev Ekipmanlarının (AME) yaklaşık yüzde 50’sini de üretiyor.