Pep Guardiola, Jose Mourinho ve futbolda her şeyin değiştiği an

Tom Reynolds | BBC Sport

Bazen alınan bir karar, tarihin akışını değiştirir.

2008’de Barcelona kenti, çağdaş futbolu değiştiren bir karar anına şahit oluyordu.

Frank Rijkaard idaresindeki Katalan kulübü o periyotta eski gücünden uzaklaşmıştı.

İki dönem üst üste rastgele bir kupa alamayan Barcelona, o dönem Real Madrid haftalar öncesinden şampiyonluğunu ilan edince Madrid’deki müsabaka öncesinde ezeli rakipleri alana çıkarken onları alkışlamak zorunda kalmıştı.

Bu da yetmezmiş üzere Madrid grubu alanda Barcelona’yı haşat etmiş, 4-1 biten müsabakanın akabinde konut sahibi taraftarlar, rakiplerinin baskı altındaki kulüp lideri Joan Laporta’ya seslenerek “Laporta lütfen vazifede kal!” tezahüratı yapmıştı.

Barça’nın ligi üçüncü bitirdiği o dönem, grubun yıldızı Ronaldinho attığı gollerden çok gece kulübünde eğlenmesiyle isminden kelam ettiriyordu.

Takım disiplini azalırken Ronaldinho’nun uyuyakalıp idmana yetişememesi ve kilo almasıyla ilerleyen süreçte, her basın toplantısında Rijkaard’a istifa edip etmeyeceği sorulmaya başlamıştı.

Madrid taraftarlarının tezahüratına, Laporta farklı bir adım atarak karşılık verdi ve 24 saat içinde Rijkaard’ı vazifeden aldı.

Yerine kim gelecekti?

Listenin birinci sırasında, futbola pragmatik yaklaşan herkesin listesinin de doruklarında yer alacak Jose Mourinho vardı.

Mourinho, kadronun eski teknik yöneticileri Bobby Robson ve Louis van Gaal’in yardımcılığını yapmıştır ve bu yüzden kulüple de ortası güzeldi.

O periyot Avrupa’daki tüm teknik yöneticilerden daha etkileyici bir CV’si vardı.

Portekiz grubu Porto ile hem UEFA Kupası hem de Şampiyonlar Ligi’ni kazanmış, Chelsea’yi de tarihinde birinci sefer iki dönem üst üste Premier Lig şampiyonluğuna taşımıştı.

Fakat Barcelona bu A sınıfı teknik yönetici yerine B sınıfı bir isme yöneldi: Barcelona’nın B grubunun teknik yöneticisi.

Daha evvel hiç üst seviye bir ligde çalışmamış, evvelki dönemlerde sadece İspanya dördüncü ligi ve bir Katalan bölgesel liginde teknik yöneticilik yapmış bir isim.

Pep Guardiola.

Bunun nedenini anlamak ve futbolu değiştiren bu kararın ardında yatanları çözmek için Barcelona’nın pragmatizmdense şiire kıymet veren DNA’sını incelemek gerekiyor.

Bir adamın prosedürleri, fikirleri ve içgüdülerinin her şeyi değiştirebilmesini sağlayan da buydu.

BBC Sport’un yeni belgeseli (Mükemmeliyetin Peşinde) belgeseli, Pep Guardiola’yı anlamak için Johan Cruyff’u anlamak gerektiğini gösteriyor.

Adı Barcelona ile özleşen Cruyff, bu kadroda futbolcu olarak 1974’te La Liga ve 1978’de Kral Kupası’nı kaldırmış, 1988-96 yılları ortasında ise teknik yönetici olarak dört yıl üst üste lig şampiyonluğunun yanı sıra Avrupa Kupası’nı da kazanmıştı.

Cruyff’un Guardiola’nın mesleğinde büyük bir tesiri vardı.

1990 yılında Barcelona B grubunda oynayan 19 yaşındaki Guardiola’yı, Michael Laudrup ve Ronald Koeman üzere dünya yıldızlarıyla dolu A grubuna monte eden de kendisiydi.

2001 yılında Guardiola’nın pek bilinmeyen Katalanca kitabı “Halkım, Futbolum”un hayalet muharriri olan Lu Martin, Guardiola’yı en düzgün tanıyanlardan biri.

“Barcelona’nın kas gücü Puyol’du. Beyni ise Guardiola’ydı” diyor ve ekliyor:

“Guardiola grubu kendine getiriyordu, zira Cruyff’un kendisinden istediği her şeyi anlıyordu.

“Cruyff’un iki oğlu vardı: Öz oğlu Jordi ve spor dünyasındaki oğlu Pep.”

Jordi Cruff da babasının, Guardiola’nın âlâ bir teknik yönetici olacağını evvelden sezdiğini söylüyor.

Bugün Guardiola’ya en sık yöneltilen tenkit Barcelona, Bayern Munih ve Manchester City üzere yıldızlarla dolu ve büyük bütçeli takımlarla şampiyonluklar kazanmış olması.

Bunu dillendirenler, daha küçük ve mütavazı ekiplerle bunu başaramayabileceğini ima ediyor.

Fakat o, bunu Barcelona B üzere küçük bir grupla de başarmıştı.

37 yaşında Barcelona B’nin başına geçerken “Evet futbolculuk geçmişim var lakin teknik yönetici olarak sıfırdan başlıyorum” demişti.

Kulübün gençlik akademisinin başına geçebilecekken B kadrosunun başına geçmesi de pek çoklarını şaşırtmıştı.

Öte yandan Barcelona B de, tıpkı Guardiola üzere sıfırdan başlıyordu.

Bir evvelki dönem son 10 maçında galibiyet alamayarak küme düşmüştü.

Sezon öncesi birinci maçı küçük ve yapay çimli bir alanda, Banyoles karşısındaydı. Küçük alanlar ve bozuk tabanlar, mesleğinde şiddetli bir başlangıca neden olmuştu.

İlk üç maçından sırf birini kazanabildi.

O dönem küme düşecek olan güçsüz ekiplerden Manresa’ya 2-0 yenildikten sonra Guardiola bir yol ayrımındaydı: Topa sahip olmayı önceleyen oyun üslubu, dördüncü ligin güçlü şartlarına uygun olmayabilir miydi?

Fakat hezimetin akabinde idmana gelirken kararını vermişti.

“Küçük alanlarda oynadığımız için oyun stilimizi değiştirmemiz gerekebileceğini düşünmeye başlamıştım” diye anlatıyor o günleri:

“Fakat iki gün düşündükten sonra küçük bir alanda âlâ bir oyun oynayarak kazanabilirsek, ilerde daha uygun yerde ve daha güzel futbolcularla da bunu yapabileceğime karar verdim.

“Antrenmana çıktığımda oyunculara ‘Ben buna inanıyorum’ dedim. Alternatifler beni ikna etmekten uzaktı. Bu yüzden değişikliğe gitmedim.

“Bu kıymetli bir andı zira deneyimsiz bir teknik yönetici olduğumun farkındaydım. 37 yaşında, büyük oyuncularla hiç çalışmamış biriydim. Kendimi ispat etmem gerekiyordu.”

Fakat bu ispata muhtaçlık duymayan bir kişi vardı: Domenec Torrent.

Guardiola, o periyotta dördüncü lig gruplarından Girona’yı yöneten Torrent’in kapısını çalıp yardımcısı olmasını teklif ettiğinde Torrent, futbolcuyken de hayran olduğu Guardiola’nın bu teklifini havada kaptı.

Sonraki 11 yıl boyunca Guardiola’nın yardımcılığını yapan Torrent, 2018’de Manchester City’deki bu misyonundan ayrılarak New York City FC’nin başına geçmişti.

Torrent “Guardiola’nın büyük bir cazibesi olduğunu daima söylerim” diyor ve ekliyor:

“Futbolcularla günlük çalışmaları, onları ikna etmek için kâfi.

“Her şeyi ve herkesi çok çabuk anlardı.

“Barcelona B’yi çok hoş futbol oynayan, çok derli toplu bir takıma dönüştürdü.

“Üstelik oyunculara, o güne kadar duymadıkları bir oyun tertibi gösterdi ve bunu uygulamalarını sağladı.”

Sergio Busquets, Pedro ve Thiago Alcantra o vakitler Barcelona B’nin genç futbolcularıydı.

Bu takımın merkezindeki inatçı, odunsuz ve amansız güç ise Guardiola’ydı.

Profesyonellik had safhadaydı. Rakiplerin maçlarına gözlemciler gönderiyor, buna ek olarak görüntü üzerinden o maçların tahlili yapılıyordu. Bu, dördüncü ligde o güne kadar görülmemiş bir uygulamaydı.

Futbolcuların 11’de uyumalarını mecburî kılmış, kurallara uymayanlara cezalar verilmeye başlamıştı.

“Pep’in çok net sonları vardı. Kimsenin kuralları çiğnemesine müsaade vermiyordu” diyor o grubun kaptanı Marc Valiente:

“Kurallara uymayanlara ceza veriyordu ve bence bu adildi.”

O devir Barcelona’da, artık de Manchester City’de sportif yönetici olan Txiki Begiristain de Guardiola’nın mükemmeliyet peşindeki uğraşını hatırlıyor:

“İnanılmazdı. Ülkenin dördüncü düzeyindeki liginde grubunu güya Barcelona’nın A kadrosunu yönetirmişçesine yönetiyordu.

“Oyuncularıyla yakından ilgileniyor, şeflere özel yemek sistemi hazırlatıyor, maçları kayda aldırıp tahlilini yapıyordu.

“Gerçekten harikuladeydi. ‘Bir gün A kadrosunun başına geçtiğimde bu türlü çalışmak istiyorum’ diyordu.

“Üstelik bunu yalnızca söylemekle kalmıyor, dördüncü ligde hayata da geçiriyordu.”

Puan kayıplarıyla başlayan dönemin ilerleyen periyodunda forma girerek şampiyon oldular.

Çalışkanlığıyla, kulüp idaresinin de kalbine girdi.

Torrent, Johan Cruyff’un eşiyle birlikte B ekibi maçlarını izlemeye sık sık geldiğini anlatıyor:

“İlginç bir biçimde oyunu izlemektense Guardiola’yı izliyordu. Onun grubu nasıl yönettiğini ve beden lisanını inceliyordu.

“Pep’e ‘İkidir maça geliyor ve yalnızca seni izliyor’ dediğimi hatırlıyorum. Pep Barcelona A ekibinin başına geçtiğinde taşlar yerine oturdu.”

Dördüncü ligdeki şampiyonluk, Guardiola’nın cebinden oldukça para çıkmasına da yol açtı.

Takımına “üç maç üst üste kazandığınızda size yemek ısmarlayacağım” kelamı veren Guardiola, beş kere yemek ısmarlamak zorunda kaldı.

Barcelona B’nin en değerli performansı ise, dökülmekte olan A grubuna karşı oynadıkları ve yalnızca bir avuç seyircinin izlediği hazırlık maçıydı.

Barcelona forveti Eidur Gudjohnsen “Bu kadar çok koşup top kapmaya çalıştığımı hiç hatırlamıyorum” diyor ve ekliyor:

“Net bir oyun usulleri vardı.

“Yanlarına yaklaşamıyorduk neredeyse. A ekipteki birtakım oyuncuların maçı gereğince ciddiye almadığına eminim.

“Ama maç sırasında ‘Vay canına, bu nasıl bir oyun stili? Nasıl her vakit boşta pas atacak birini bulabiliyorlar’ diye sorduğum anı hatırlıyorum.”

Bu maç, Barcelona idaresini Guardiola’yı kadronun başına getirmeye ikna etme konusunda kritikti.

A kadro içinse bir utanç kaynağıydı. Ronaldinho 10 dakika alanda kaldıktan sonra oyundan alınmıştı.

Deco’nun da B ekibi karşısında oldukça zorlandığı aktarılıyordu.

B kadrosunun o yıl şampiyon olması, bu hazırlık maçı ve Rijkaard’ın kadroda disiplini sağlayamaması, Guardiola’nın mesleğinde yeni bir basamağı döşemekteydi.

Takımın başına Avrupa’da devrin en yeterli teknik yöneticisi olarak gösterilen ve disiplin abidesi Jose Mourinho’nun mu, yoksa şiirsel bir tercih olan ve topa sahip olma konusunda takıntılı Pep Guardiola’nın mı geçeceği sorusunun karşılığı netleşmeye başlıyordu.

Bu soruya karşılık aramaya çalışan idarede yer alan isimlerden, 2004-10 yılları ortasında kulübün mali işler sorumlusu ve idare heyeti üyesi Xavier Sala-i-Martin anlatıyor:

“Herkes kadroda bir sorun olduğunu biliyordu.

“Ronaldinho her gece 2’ye kadar bongo çalıyordu. Bunu nasıl engelleyebilirsiniz? Bir çavuşa, hatta bir generale gereksiniminiz var.

“Dönemin en büyük generali kimdi? Jose Mourinho.

“Elimizdeki sıkıntılara bakınca tahlil açık üzereydi. Fakat maalesef, Morinho’nun genleri Barcelona ile uyuşmuyordu.

“Oyun usulü, Barcelona DNA’sının kıymetli bir kısmını oluşturur.

“Bunu Johan Cruff’tan miras aldık. Hollanda usulü futbol oynadığımızda kazanıyoruz. Cruyff’un en âlâ öğrencisi de Pep’i.

“Öte yandan Mourinho da Şampiyonlar Ligi’ni kazanmıştı.

“O yüzden bu büyük bir tartışma yarattı.

“Ama Joan Laporta ‘Mourinho’nun yolunu izleyemeyiz… O bizim usulümüzde oynamıyor. Kontra ataklarla gol arayan defansif bir üslubu var ve biz bu türlü oynamayız’ dedi.

“Ayrıca gerçek bir centilmen de değildi. Manipülasyonu seven ve alanda Barcelona stiline uymayan biriydi.”

Sala-i-Martin, idare karar hakkında hâlâ bölünmüşken devreye giren bir kişinin istikrarları değiştirdiğini aktarıyor:

“Yönetim heyetinde hâlâ Mourinho’yu tercih eden üyeler vardı.

“Bunun üzerine Laporta, Cruyff’a danıştı ve ‘Sence Pep bu vazifeye hazır mı?’ diye sordu.

“Cruyff evet dedi. O evet dediğinde yanıt evettir.”

Sonunda, Barcelona’nın en ünlü ismi Cruyff, şimdi büyük bir ekip yönetmemiş B ekibi teknik yöneticisi konusunda ısrarcı oldu.

Ve futbol o günden beri eskisi üzere olmadı.