Piyasa Çin ve Japonya’nın elindeydi: Atık pillerden üretmeyi başardılar

Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) dayanaklı, 2004 yılında Kocaeli’nin Kartepe ilçesinde 8 bin metrekarelik alanda kurulan Exitcom Recycling Elektronik Atık Geri Dönüşüm Tesisi’nde elektronik eserleri geri dönüştürülerek içindeki pillerin pahalı unsurları çıkarılıyor. Yaklaşık 4 yıldır bu alanda çalışma yapan firma Etraf ve Şehircilik Bakanlığı takviyesi ile kurduğu pilot tesis ve Ar-Ge merkezinde piller içerisinde bulunan ve uzak doğu ülkelerinin elinde tuttuğu lityum, kobalt, grafit hammaddelerini elde ediyor. Elektrikli araçlarda kullanılan lityum piller için lityum, kobalt, grafit hammaddelerinin gerekli olduğunu söyleyen Exitcom Recycling Genel Müdürü Murat Ilgar, yerli arabanın seri üretime geçeceği Türkiye’de, pil üretimi alanında yapılacak çalışmalarda hammaddelere gereksinim duyulacağını ve bu sebeple geri dönüşüm tesislerinin değerli olduğunu söyledi.

Kurumlardan gelen elektronik atıklarını geri dönüştürerek ülke iktisadına kazandırdıklarını belirten Ilgar, “Biz Türkiye’nin birinci elektronik atık geri dönüşüm firmasıyız. TÜBİTAK takviyeli kurulduk. Türkiye’nin birinci florasan lamda geri dönüşüm tesisini TÜBİTAK dayanaklı kurduk, Türkiye’nin birinci toner kazanım tesisini Kalkınma Ajansı takviyeli, TÜBİTAK ve Etraf ve Şehircilik Bakanlığı dayanaklı Türkiye’nin birinci alkalin pil geri dönüşüm tesisini kurduk. Şu anda elektrikli araç pilleri üzerine Türkiye’de ve Almanya’da faaliyetlerimize devam ediyoruz. Bunun dışında şahsî bilgilerin yazılı ve dijital ortam da imha edilmesi mevzuları üzerinde çalışıyoruz” dedi.

Geri dönüşümden elde edilecek hammaddeler ile elektrikli araç pili üretiminde maliyetin azalabileceğini belirten Ilgar, “3-4 yıldır iyon piller üzerinde çalışmalarımız devam ediyor. Şu anda pilot tesisimizi de kurduk. Elektrikli araçlar dünya gündeminde. Fosil yakıtlara ilgi gitgide azalmakta. Şu anda gerek Avrupa Birliği gerek birçok ülke elektrikli araç sistemine geçtiler. Gelecekte artık yollarda gördüğümüz araçlar elektrikli araçlar olacak. Güç depolama sistemleri daha çok artacak. Bundan ötürü ülkemizde de birtakım çalışmalar var. Elektrikli aracımızı yakın periyotta üretime sokacağız. Elektrikli araç pilleri ile alakalı çalışmalar da var fakat istediğiniz kadar bu hususlar üzerine çalışın bir pilin oluşması için lityum, kobalt, grafit lazım. Bu üç hammaddeyi de biz sadece pilden elde edebiliriz. Avrupa Birliği’nin bununla ilgili çok önemli çalışmaları var. Bilhassa Çin ve Japonya üzere ülkeler bu piyasayı ellerinde tutuyorlar. Hammaddeleri uzak doğu ülkeleri kendileri işliyorlar” diye konuştu.

Avrupa Birliği dayanaklı pil geri dönüşümü ile ilgili Avrupa Birliği takviyeli 2 proje yürüttüklerini lisana getiren Murat Ilgar, “Biz de bu hammaddeleri üretmek için çalışmalara başladık. Bununla ilgili 2 tane Avrupa Birliği projesi kazandık. Sakarya Üniversitesi, Karadeniz Üniversitesi, Isparta Üniversitesi ve Avrupa’daki 8 üniversite ile çalışmalarımız var. Pilot tesisimizi Etraf ve Şehircilik Bakanlığımızdan aldığımız müsaadeyle kurduk. Kendi Ar-Ge laboratuvarımızı kurduk. Üretim tesisine geçmeyi hedefliyoruz. Bu bağlamda bu tesis iktisat için, dışa bağımlılığı azaltmak için çok kıymetli. Bu çeşit çalışmaların önünün açılmasını istiyoruz. Elektronik atıklar ve bu tıptaki her geri dönüşüm ülke iktisadı için kıymetli. Ülkemizde de bununla ilgili çok hoş projeler çıktı. Bunların geliştirilebilmesi, sürdürülebilir olması lazım. Biz de bu bağlamda Avrupa’dan aldığımız deneyim ile ülkemizde hoş şeyler yapmaya uğraş ediyoruz” halinde konuştu.