Putin ile Tokayev telefonla görüştü

Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ile Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in bir telefon görüşmesi yaptığı bildirildi. Kremlin Sarayı’ndan yapılan açıklamaya nazaran iki önder, uzun süren görüşmede Kazakistan’da “düzenin tekrar inşası için gereken önlemleri” ele aldı. Görüşmede Kazak başkan Tokayev’in Putin’e ülkedeki durumun “istikrara hakikat gelişme gösterdiğini” söylediği ve ayrıyeten Kolektif Güvenlik Mutabakatı Örgütü’ne (KGAÖ), bilhassa de Rusya’ya yardımları için teşekkür ettiği bildirildi.

Kremlin Sarayı ayrıyeten, Vladimir Putin’in Tokayev tarafından lisana getirilen KGAÖ ülkelerinin devlet ve hükümet liderlerinin iştirakiyle yapılacak bir tepe fikrine de sıcak baktığını duyurdu.

Rusya öncülüğündeki örgüt, perşembe günü Kazakistan’a barış gücü göndermişti.

Rusya Kazakistan’a dayanak gücü gönderdi

Rusya’dan ABD’ye kınama

Rusya Dışişleri Bakanlığı ise Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanı Antony Blinken’in Rusya’nın Kazakistan’a asker gönderilmesi konusundaki açıklamasını kınadı. Bakanlığın Facebook sayfasından yapılan açıklamada, “ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken Kazakistan’daki trajik olaylar hakkında bir latife yapmaya çalıştı; kaba bir teşebbüs lakin Blinken için birinci değil” sözleri yer aldı.

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanı Antony Blinken Rusya’nın nüfuzunun geriletilmesinin artık “zor” olduğunu söz ederek, “Ruslar bir kere konutuna girdiğinde onları tekrar çıkarmanın bazen sıkıntı olduğu yakın tarihten aldığımız bir ders” demişti. Kazakistan’da yabancı birlikleri ve Kazakistan resmi ünitelerini milletlerarası insan hakları standartlarına bağlı kalmaya çağıran Blinken, “Durumu büyük bir tasayla izliyoruz ve herkesi barışçıl bir tahlil bulma konusunda yüreklendiriyoruz” tabirlerini kullanmıştı.

Eski Ulusal Güvenlik Komitesi Lideri gözaltında

Öte yandan günler süren protestoların, güvenlik güçlerinin müdahalesiyle bastırıldığı Kazakistan’da ülkenin Eski Ulusal Güvenlik Komitesi Lideri Karim Masimov’un gözaltına alındığı bildirildi. Kazakistan Ulusal Güvenlik Komitesi’nden yapılan açıklamada, Komite tarafından 6 Ocak’ta Kazakistan Cumhuriyeti Ceza Kanunu’nun devlete ihanet hususu gereği soruşturma başlatıldığı belirtildi.

Karim Masimov

2016’da vazifeye getirilen Karim Masimov, ülkede akaryakıt fiyatlarının artmasıyla başlayan ve hükümet aykırısı şovlara dönüşen protestolar sonrası 6 Ocak’ta Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in kararıyla Ulusal Güvenlik Komitesi Başkanlığı vazifesinden alınmıştı. Masimov, ülkede hala büyük bir nüfuza sahip olan Kazakistan Cumhuriyeti’nin birinci Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’e yakınlığıyla biliniyor.

Tokayev: Müzakere etmek saçmalık

Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, dün televizyondan yaptığı konuşmada güvenlik güçlerine göstericilere”uyarısız ateş açma” yetkisi vermişti. Konuşmasında göstericileri “haydut” olarak nitelendiren Tokayev, başşehir Almatı’nın “20 bin haydutun saldırısına uğradığını” söylemiş ve Batı’dan gelen göstericilerle müzakere etme davetlerinin ise “saçmalık” olduğunu tabir etmişti.

Tokayev birebir konuşmada müttefiklerine, bilhassa de ülkeye protestoların basıtırılması için askeri birlik gönderen Rusya’ya teşekkür etmişti.

Kasım Cömert Tokayev

Kazakistan İçişleri Bakanlığı: 26 kişi öldürüldü

Kazakistan İçişleri Bakanlığı’nın verdiği bilgilere nazaran, ülkede 2 Ocak’ta başlayan protestolarda 26 gösterici öldürüldü, binden fazla gösterici de de yaralandı. Öldürülen göstericilerin “silahlı suçlular” olduğunu öne süren bakanlık, 3 bin 800’den fazla göstericinin de gözaltına alındığını açıkladı.
Bakanlığın açıklamasına nazaran, şovlarda 18 güvenlik vazifelisi hayatını kaybederken, 750’den fazla güvenlik vazifelisi de yaralandı.

Kazakistan İçişleri Bakanlığı, “ülkenin bütün bölgelerinin kurtarıldığını ve yüksek muhafaza altına alındığını” duyurdu. Cumhurbaşkanı Tokayev ise ülkede “terörle çaba operasyonunun” sürdürüleceğini açıklandı. Protestoların akabinde ülke genelinde OHAL ilan edilmişti.

Daha fazlasını okumak için: Kazaklar neden sokaklkara döküldü?

Ne olmuştu?

Sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG) fiyatlarına yapılan artırımın akabinde geçen hafta sonu başlayan şovlar kısa müddette ülkenin dört bir yanına yayılmış ve hükümet tersi bir aksiyona dönüşmüştü. Kelam konusu şovların, Sovyetler Birliği’nin dağılmasının akabinde bağımsız bir devlet olan Kazakistan’ın 30 yıllık tarihinde yaşanan en büyük kitlesel protestolar olduğu belirtiliyor.

Dünyanın önde gelen petrol üreticilerinden Kazakistan ayrıyeten dünyanın ikinci büyük Uranyum rezervlerine sahip.

AFP,Reuters,dpa / BÖ,ET
© Deutsche Welle Türkçe