Rusya, Ukrayna’ya Girdi Büyük Firmalar Rusya’dan Çıktı: Her Geçen Gün Artıyor!

Batı’nın Moskova’ya uyguladığı ekonomik yaptırımlarla birlikte H&M, Burberry, Disney ve Netflix üzere büyük şirketler Rusya’yı terk eden firmaların ortasına katıldı.

Giysi bölümü devi H&M, Rusya’daki tüm satışlarını şimdilik durdurduğunu açıkladı.

İsveç merkezli firma, Ukrayna’daki gelişmelerden derin tasa duyulduğunu ve ‘şiddet mağdurlarının yanında olduğunu’ duyurdu.

BBC’nin haberine göre, Rusya, 2021 yılında H&M’in altıncı büyük pazarıydı ve ülkede 150 mağazası bulunuyor.

İngiliz firması Burberry ve ABD’li Nike da Rusya’da satışlarını durdurma kararı aldı.

Pekala Rusya’nın Ukrayna topraklarına girdiği geçen haftadan bu yana hangi bölümler ülkeden çekilmekte daha süratli davrandı ve hangileri sessiz kalmayı tercih ediyor?

Kasım 2021’de Hollanda iştirakinden çıkarak büsbütün İngiliz firması olan güç devi Shell, hafta başında Rusya’daki tüm faaliyetini sonlandıracağını açıkladı. Buna Gazprom’un işlettiği ve yüzde 50’sine sahip olduğu, Shell’in ise yüzde 27,5’lik hissesi bulunan Sakhalin 2 LNG sıvılaştırılmış doğal gaz üretim tesisi de dahil.

Shell’in CEO’su yaptığı açıklamada, Rusya’nın Ukrayna topraklarına girmesini ‘anlamsız bir askeri saldırı’ olarak niteledi ve sessiz kalmayacağını açıkladı. Avrupa’ya güç tedarik etmek için hükümetlerle görüşüldüğünü ekledi.

Rusya’nın en büyük yabancı yatırımcısı BP, Rusya devlet denetimindeki petrol şirketi Rosneft’teki yüzde 20’lik payını bıraktığını açıklamıştı. Reuters’ın haberine nazaran İngiliz şirketin petrol ve gaz rezervlerinin neredeyse yarıya ineceği düşünülüyor.

BP’yi ise çoğunluğu Norveç devletine ilişkin olan öbür bir güç şirketi Equinor izledi. Equinor, Rusya’daki ortak teşebbüslerini elden çıkarmaya başlayacağını söyledi.

İtalyan Eni şirketi Rusya’dan Türkiye’ye doğal gaz taşıyan Mavi Akım boru çizgisindeki yüzde 50’lik payını satmak istediğini açıkladı. Çizginin öbür yarısı Rus Gazprom’a ilişkin.

Bunların akabinde gözler Fransız güç şirketi Total’e çevrilmişti. Fransa Maliye Bakanı Bruno Le Maire, Rusya’da yeni yatırım yapmayacağını açıklayan şirketin ülkedeki halihazırda var olan faaliyetleriyle ilgili değerlendirmeler yaptığını söyledi.

Warner Bros ise bu hafta Rusya’da yeni sinemalarının gösterimini durdurmaya karar verdiğini açıkladı. Uzun vakittir beklenen Batman sineması Rusya’da gösterilmeyecek.

Disney ve Sony, bu açıklamayı takiben Turning Red animasyon sineması ve Morbius’un Marvel adaptasyonunun Rusya’daki gösterimlerinin iptal edileceğini bildirdi.

Netflix ise Rusya’da ‘gelecekteki tüm projelerini’ durdurduğunu ve ‘son durumun tesirlerini değerlendirdiğini’ söz etti.

Firmaların hepsi bu kararlarını Ukrayna’da yaşanan ‘insani kriz’e dayandırdı.

Hargreaves Landsown’da pazar araştırmacısı olan Susannah Streeter, Rusya’nın bu kararlarla birlikte kültürel izolasyon yaşayacağını tabir etti.

Amerikan teknoloji devi Apple, Ukrayna işgaline karşı Rusya’daki eser satışlarını büsbütün durdurma kararı aldı, Apple Hisse ve Apple Maps üzere hizmetlerini de sınırlıyor.

Apple’dan yapılan açıklamada, Rusya’nın işgalinden derin tasa duyulduğu ve şiddet mağdurlarının yanında olduğunun duyurdu.

Rus RIA haber ajansının aktardığına nazaran, Apple’ın iOS işletim sistemi üzerinden hizmet veren VTB üzere bankaların uygulamaları da servis dışı kalabilir.

Google da emsal bir adımla ödeme sistemi Google Hisse’yi sınırlamıştı.

Microsoft Pazartesi günü yaptığı açıklamada, Rus devlet medya kuruluşu RT’nin taşınabilir uygulamalarını Windows App mağazasından kaldıracağını ve Rus devlet takviyeli medya reklamlarını engelleyeceğini söyledi.

Google, RT ve öbür Rus kanallarının web sitesi, uygulama ve Youtube görüntülerindeki reklamlardan para kazanmasını, RT’nin taşınabilir uygulamasının Ukrayna topraklarında indirilmesini engelledi. Facebook’un sahibi Meta da benzeri bir yasaklama getirmişti.

İngiliz HSBC bankası ise en büyük ikinci olarak bilinen VTB de dahil olmak üzere bir ekip Rus bankalarıyla alakalarını kesmeye başladığını açıkladı.

Nasdaq ve New York borsasında süreç gören Rusya merkezli şirketlerin pay senetlerinin alım satımı süreksiz olarak durduruldu.

Jaguar Land Rover, General Motors, Aston Martin ve Rolls-Royce üzere firmalar, Rusya’ya araç teslimatı yapmayacağını açıkladı.

Alman Daimler Truck Holding ve Harley Davidson da Rusya’daki faaliyetlerini durduracağını bildirdi.

Volkswagen, Rusya’daki bayilere araba teslimatını; İsveç merkezli Volvo Rusya’ya ihracatı askıya alacağını söyledi.

Bunun yanında ABD merkezli havacılık şirketi Boeing, Rus şirketleriyle tüm münasebetlerini sonlandırdığını açıkladı.

Pazartesi günü Kiev’deki ofisini kapatan ve Moskova’daki pilot eğitim programlarını durduran şirket, bugün de Rus uçaklarına kesim, teknik dayanak ve bakım takviyesi vermeyeceğini duyurdu.

Batı, Ukrayna doğusundaki ayrılıkçıların fiilen denetiminde bulunan iki bölgenin bağımsızlığını tanımasının akabinde Rusya’ya uygulayacağı yaptırımları açıkladı. İşgalin başlamasıyla yaptırımlar artırıldı.

Tarafsız İsviçre dahi Avrupa Birliği yaptırımlarını kabul ettiğini, Devlet Lideri Putin de dahil kimi Rus şahıs ve şirketlerinin malvarlıklarını dondurduğunu söyledi.

KPMG’nin İngiltere yöneticisi Jonathan Holt, uygulamaya giren yaptırımlarla birlikte müşterilerini gözden geçirdiklerini açıkladı, kimi müşterileriyle alakalarını sonlandırmaya hazırlandıklarını söyledi.

Ernst & Young ise yaptırımlara uyacağını belirtti lakin müşterileri ile ilgileri konusunda bir açıklamada bulunmadı.

Danışmanlık şirket McKinsey de kıdemli bir yönetici ise toplumsal medyada şirketin ‘Rusya hükümet ünitelerine hizmet vermeyeceğini’ bildirdi.

AB ve Kanada, Rusya uçaklarına hava alanlarını kapattı. Rusya da buna kendi hava alanını bu ülkelere kapatarak karşılık verdi.

Bazı Rus bankaları milletlerarası ödeme sistemi SWIFT’ten çıkarıldı ve Moskova’nın 630 milyar dolarlık dış rezervlerini kullanması kısıtlandı.

Bunun üzerine hafta başında rublenin dolar karşısında yaklaşık yüzde 30 kıymet kaybetmesiyle Rusya Merkez Bankası, siyaset faiz oranının yüzde 9,5’ten yüzde 20’ye çıkarıldığını duyurdu.

Rusya’dan çekilen büyük firmaların açıklamaları her gün gelmeye devam ediyor lakin daha fazla şirketin bu harekete katılması talep ediliyor.

Bilhassa büyük markaların Rusya’ya karşı daha sert tavır göstermesi bekleniyor.

Fakat uzmanlar birtakım tüketici markalarının Ukrayna işgali konusunda telaşlarını dillendireceği lakin bu istikamette rastgele bir faaliyette bulunmayacağını düşünüyor.