Savaş Gölgesinde Yeni Hafta Başlarken: Petrolde Yükseliş!

NATO ülkeleri ile Rusya arasındaki Ukrayna krizinin hafta sonu karşılıklı adımlarla büyümesi üzerine petrol fiyatlarında çok sert artış oldu.

Geçen haftayı 97 dolar seviyelerinde kapatan Brent tipi ham petrolün varil fiyatı, bu sabah 105 dolara kadar yükseldi. Batı Teksas tipi ham petrol de 99 doları gördü.

Sözcü’nün aktardığına göre, petrol, geçen hafta da 105 dolara kadar yükselmişti. Bu düzey, 2014 sonrasındaki yaklaşık 7,5 yıllık periyodun tepesi. Batı Teksas petrolünde de geçen hafta 100 dolar düzeyi görülmüştü.

Rusya’nın Ukrayna işgaline misilleme olarak ABD ve AB’nin kimi Rus bankalarını Swift sisteminden çıkarma konusunda muahedesi, Rusya Merkez Bankası’nın yaptırım kapsamına alınması, Batı ülkelerinin Ukrayna’ya askeri yardımlarını artıracaklarını açıklaması ve Rusya’nın nükleer silahlarını kullanıma hazır hale getirmesi üzere atılımlar, hafta sonunda tansiyonu süratle yükseltti.

ABD ve AB’nin geçen hafta açıkladığı birinci yaptırım paketlerinde petrol ve doğalgaz ticaretinin muaf tutulması ve Rusya’nın Swift sisteminden atılmaması üzerine petrol fiyatları 105 dolardan 97 dolara kadar gerilemişti.

Dünyanın en büyük ikinci petrol üreticisi olan Rusya, global petrol arzının da yüzde10’unu sağlıyor. Uzmanlar, Rusya’nın petrol ihracatının engellenmesinin, petrol piyasalarında büyük şoka neden olacağı ve dünya genelinde esasen yüksek olan enflasyonu denetimden çıkaracağı ihtarında bulunuyor.

ANZ emtia stratejisti Daniel Hynes, “ABD ve Avrupa’nın kimi Ruz bankalarını Swift sisteminden atması, yakın devirde petrolde arz sorunu olabileceği korkusunu artırdı” dedi.

Petrol piyasasının aslında sıkı olduğuna, OPEC+ ülkelerinin vaat ettikleri üretim artışı maksatlarına ulaşmakta zorluk çektiklerine işaret eden Hynes, “arz riski en yüksek seviyede” dedi.

Bir öteki petrol analisti Stephen Brennock, “Putin’in Rus nükleer kuvvetlerini yüksek alarma geçirme kararı, petrol fiyatları için destekleyici olabilecek açık ve tasa verici bir tırmanış” dedi.

Suudi Arabistan ve Rusya’nın başını çektiği OPEC+ ülkeleri, 2 Mart’ta toplanacaklar. Toplantıda, nisan ayı için de günlük petrol üretiminin 400 bin varil artırılması kararının çıkması bekleniyordu lakin son gelişmeler sonrasında toplantıdan nasıl bir karar çıkacağı merak ediliyor.

Goldman Sachs, dünyanı en büyük emtia üreticilerinden biri olan Rusya’ya yönelik yaptırımlarının kısa vadede emtia fiyatlarında süratli bir yükselişe neden olacağını belirtti. 

Goldman Sachs, Rusya’nın kıymetli üreticilerden biri olduğu petrol, gaz, alüminyum, paladyum, nikel, buğday ve mısır fiyatlarında yükseliş beklediklerini vurguladı.

Banka, bir ay vadeli Brent ham petrolü için iddiasını 95 dolar/varilden 115 dolar/varil düzeyine çıkardı ve tansiyonun tırmanması, arzın daha uzun mühlet aksaması halinde fiyatın önemli biçimde yükselmesi riski bulunduğunu da vurguladı. 

Goldman Sachs, altın fiyatının önümüzdeki aylarda 2150 dolar/ons düzeyine kadar yükselebileceğini de belirtti.

Geçen hafta artan petrol fiyatları ve dolar/TL’deki artış, akaryakıt fiyatlarına büyük artırım olarak yansımıştı. Cuma gecesi, akaryakıta 1,61 TL, motorine 1,51 TL artırım yapılmıştı.

Cuma günü petrol fiyatları ve dolar/TL’deki geri çekiliş nedeniyle 28 Şubat gecesi (bu gece) için indirim beklentisi oluşmuştu.

Fakat petrol fiyatları ve dolar/TL’de tekrar yükseliş yaşandı.

Japonya Demir ve Çelik Federasyonu Lideri Eiji Hashimoto, Rusya ile Ukrayna ortasındaki çatışmanın uzun sürmesi halinde global çelik talebi üzerinde ağır olumsuz tesiri olacağını belirtti.

Japonya’nın en büyük çelik üreticisi Nippon Steel Corp’un da lideri olan Hashimoto, yurt içi çelik talebinin bu yıldan Mart 2023’e kadar olan mali yılda 3-4 milyon ton artmasını beklediğini, lakin Ukray’da çatışmanın sürmesi durumunda toparlanmanın ertelenebileceğinin altını çizdi.

Rusya’nın Ukrayna’ya dönük askeri müdahalesi nedeniyle ABD ve Avrupa ülkelerinin uyguladığı finansal yaptırımların akabinde haftanın birinci süreç gününde Ruble çakıldı.

Batılı ülkelerin Rusya’yı swift sisteminden çıkarma kararı alması sonrası Rus rublesi offshore süreçlerde yüzde 30 geriledi. Geçtiğimiz haftayı 83 düzeyinden kapatan Dolar/Ruble kuru 108 düzeyine yükseldi. Ruble şubat ayında en berbat performans gösteren gelişen piyasa para ünitesi oldu.