Şeker hastalarının Ramazan ayında dikkat etmesi gerekenler

Şeker hastalarının oruç tutmaları ile ilgili açıklamalarda bulunan İç Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Engin Yurt ve Gastroenteroloji Uzmanı Uzm. Dr. Ayşegül Öziş, şeker hastalarının Ramazan ayı boyunca dikkat etmesi gereken hususları anlattı.

Şeker hastalığının tertipli yemek yemeyi gerektiren bir hastalık olduğunu ve kesinlikle orta öğün yapmaları gerektiğini belirten Uzm. Dr. Yurt, “Dışarıdan verilen ilaçların kan şekeri seviyesinde, günün çeşitli saatlerine nazaran dalgalanmaları olur. Sabah 10:30-11:00’e hakikat, öğlenden sonra 16:30-17:00 saatlerinde ve yatmadan evvel kanda şeker düzeyi düşer. Şeker seviyesinin düştüğü anlarda beslenme yolu ile şeker alınmadığı takdirde, metabolik aktivite sonucu Glukagom hormonu salgılanmaya başlar ve kan şeker seviyesini bedenin kendi kaynaklarından apansız yükseltir. Bu bedenin tedavi ile oluşturulan bütün istikrarını alt üst eder” dedi.

BAŞ AĞRISI VE BAŞ DÖNMESİNE NEDEN OLABİLİR

Ramazan ayı boyunca tertipli yemek yeme ritminin bozulduğunu belirten Uzm. Dr. Yurt, oruç tutulan müddette şekerin olağanın çok altına düşeceği ve oral antidiyabetik kullanıldığında bu düşüşün daha fazla olacağı ihtarında bulunarak, “Böyle bir durumda glukagom hormonu, kan şekerinizi yükseltmek için bedeninizin kaynaklarını harekete geçirecektir. Denetimsiz yükselen şekeriniz insülin hormonunuz yetersiz olduğundan, kanda taşınacak ve tahribat yol açacaktır. Bunun üstüne yüklü bir iftar yemeği ile karbonhidrat yüklemesi yaptığınızda durum metabolizmanız için içinden çıkılamaz bir hale gelecektir. Oral antidiyabetik tesirini 4 saat içinde gösterir ve saat 11:00 civarı şeker en alt düzeyine iner. Bu esnada beslenme yolu ile karbonhidrat alınamadığı takdirde ki oruç sırasında bu türlü olmaktadır, baş ağrısı ve baş dönmesi başlayacaktır. Hafif seyir gösteren hastalar denilen diyet yahut en fazla bir antidiyabetik tablet alarak kan şekeri seviyelerini düzenleyebilen hastaların oruç farizalarını yerine getirmeleri, yeterli denetimli sahur ve iftar ile bir oranda mümkün olmaktadır” tabirlerini kullandı.

“HAYATİ TEHLİKELER OLABİLİR”

Günlük beslenme biçimlerinin ve öğün sayılarının Ramazan ayında değişiklikler gösterdiğini belirten Uzm. Dr. Öziş ise, oruç tutmanın sağlıklı insanların metabolik istikrarını değiştirmeyeceğini fakat, şeker hastalarının uzun müddet aç kalmalarının hayati tehlikeler doğurabileceğini söyledi.

İftar ve sahurda apansızın ve tıka basa yemek yenilmemesi gerektiğini tabir eden Uzm. Dr. Öziş, aralıklı olarak az ve sık yemek yenmesi, çok tatlı, bol yağlı ve tuzlu besinlerden kaçınılması tavsiyesinde bulundu.

Erişkin bir insan günde 2.5-3 litre su içmesi gerektiğini belirten Uzm. Dr. Öziş, iftar-sahur ortasında günlük gereksinim olan sıvının tüketilmeye çalışması gerektiğini söyledi. Gebelerin, emziren annelerin, akli istikrarı yerinde olmayan insanların, seyahat halinde olanların, çok yaşlı ve hasta olanların, ağır kalp ve böbrek hastalığı olanların ve mide ülseri, karaciğer yetmezliği rahatsızlığı olanların oruç tutmaması gerektiğini hatırlatan Uzm. Dr. Öziş, “Şeker hastalarında oruç tutmak sakıncalı olabilir, iftardan sonra çok yemek yeme sonrasında kan şekeri yükselebilir, bu durum hiperglisemi komasına sebep olabilir. Ramazan’da şeker hastaları uzun mühlet aç kalırsa hipoglisemi denilen kan şekeri seviyesinin düşmesi ile hayati tehlikeler olabilir” formunda konuştu.

Yemekten sonra midenin boşalması için en az 30-60 dakika müddete muhtaçlık olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Öziş, reflü denilen mide içeriğinin yemek borusuna kaçışını engellemek için yemekten sonra çabucak yatılmamasını, en az yarım saat ila 1 saat oturur yahut ayakta durumda durulmasını önerdi. Oruç açıldıktan sonra bol ölçüde yemek yemek, gazlı içecek, çok çay-kahve tüketimi, çok yağlı yemek yemek ve çikolata tüketiminin reflü hastalarının şikayetini artıracağını tabir eden Öziş, “İftar yemeğinden çabucak sonra televizyon yahut bilgisayar karşısına geçmek yerine, biraz hareket etmek, yürüyüş yapmak sindirimi rahatlatır. Ramazan ayının bilhassa kronik hastalığı olanlar oruç tutarken kesinlikle tabiplerine danışmalıdır” dedi.