Açlık şekeri, tokluk şekeri, testler, enjektörler, insülin direnci, hormon desteği… Üzere alt başlıklar halinde uzayıp giden bir şeker hastalığı bilançosu diyabet hastalarının olmazsa olmazı. Erken teşhis ise pek çok test ve öngörü gerektiriyor. Pekala rastgele bir iğne batırılmadan yalnızca bedeninize yapıştıracağınız bir etiket ile diyabet riski taşıyıp taşımadığınızı öğrenmek ister miydiniz? Bilim insanları, terden diyabet riski taşıyıp taşımadığınızı teşhis eden bir etiket tasarladı.
Basit bir etiket ya da yeni kuşak ismiyle bir çıkartma; diyabet, kalp hastalığı ve böbrek yetmezliğinin daha kolay teşhis edilmesinin önünü açabilir. Amerika Birleşik Devletleri’nden biliminsanları, kola yapıştırılabilen bir etiket ile terden üç değerli sıhhat belirtecinin düzeylerini toplayan ve ölçen bir sıhhat görüntüleme sistemi geliştirdi.
Çıkartma görünümlü mikrocihaz gönüllüler üzerinde denendi. Yapılan glikoz, laktat ve ürik asit ölçümlerinin diyabetin yanı sıra potansiyel böbrek ve kalp sıkıntılarına da işaret edebileceği öngörülüyor. Testler sırasında insanlara antrenman yaparken bantlar takıldı ve gönüllülerin böbrek sorunlarını teşhis etmek için kullanılan ürik asit düzeyleri, diyabet teşhislerinde kullanılan glikoz düzeyleri ve idman yoğunluğunu yansıtan ve kişinin ferdî kondisyonunun kıymetli bir göstergesi olan azamî eşiğe ne vakit ulaştığını gösteren laktat düzeyleri ölçüldü.
AĞRISIZ-SIZISIZ ÖLÇÜM
Araştırmacılar, gönüllülerin kollarındaki monitörlerden elde edilen sonuçları klâsik laboratuvar sonuçlarıyla karşılaştırdıklarında, etiketin verdiği sonuçları yanlışsız ve muteber buldu. 3D etiketler sayısız sıhhat problemini ortaya çıkarabilir ve kan örneklemesinin tersine, terin toplanması invaziv değildir. Yani iğne korkusu olanlara müjde niteliğindeki keşif şimdi ticarileştirilmedi lakin yapay zekanın ortaya çıkışından kaynaklanan yeni teknolojilerin sıhhat alanına gelme suratı göz önüne alındığında, bu çok uzun sürmeyebilir.
Diyabet hastaları vakit içinde kan şekeri düzeylerini takip etmek için derinin altına giren küçük bir sensöre muhtaçlık duyuyor ve bu da onları rahatsız edebiliyor. İşte bu noktada da devreye yeni keşif giriyor, zira ter sensörlü minik etiket rastgele bir kesi gerektirmiyor.
HASTALAR İÇİN MOTİVASYON
Cihazın hastalıkları erken teşhis etmede yeni bir prosedür sunduğu için sıhhat alanında büyük bir tesir yaratma potansiyeline sahip olduğunu söyleyen araştırmacılar, kan örneği alırken yaşanan ıstırapları düşündüğümüzde ter üzerinden yapılan tahlilin hastalar için müspet bir motivasyon yaratacağı görüşünde.
Daily Mail’in Sıhhat köşesinde yer alan habere nazaran etiketi kola yapıştırmanız ve birkaç saniye beklemeniz sonuçların ekrana yansıması için kâfi. Washington Eyalet Üniversitesi doktora öğrencisi ve çalışmanın başyazarı Chuchu Chen şunları söyledi:
– Diyabet dünya çapında büyük bir sorun. Çalışma sırasında 3D baskının sıhhat alanında fark yaratabileceğini düşündüm ve bunun üzere bir aygıt oluşturmak için 3D baskıyı hastalık tespit sistemleriyle birleştirip birleştiremeyeceğimizi görmek istedim.
Araştırmacılar, ACS Sensors mecmuasında yayınlanan raporlarında, çalışmanın “güvenilir sonuçlar ürettiğini” yazdı. 3D yazıcı kullanılarak üretilen etiket şu anda üç biyobelirteç için ölçüm yapıyor lakin araştırmacılara nazaran gelecekte çok daha fazla umut veren sonuçlara bu minik etiketten ulaşabilmemiz mümkün.