Şeker piyasasının denetim ve kota tahsislerine ilişkin düzenlemeye gidildi

“Şeker Kotalarının Düzenlenmesi ve Uygulanmasına Ait Yönetmelik”le ülke ve şirket kotalarının tespit ve tahsis prosedürü tekrar düzenlendi.

Buna nazaran, şeker kotaları ile ilişkilendirilmeden verimlilik açısından teknoloji yenilemesi yapmak isteyen fabrikalara Tarım ve Orman Bakanlığı Şeker Dairesi Başkanlığı’nca rastgele bir pürüz oluşturulmadan müsaade verilecek.

A KOTASI, TOPLAM KOTAYA TEMEL KAPASİTENİN YÜZDE 90’INA ULAŞINCAYA KADAR YENİ FABRİKA KURULMAYACAK

Bir sonraki yılın A kotasına aktarılan stok ölçüsü, kota hesaplanmasında dikkate alınarak bu durumdaki şirketlerin kota kaybı önlenecek.

Her bir şeker çeşidi için tahsis edilen toplam A kotası, toplam kotaya temel kapasitenin yüzde 90’ına ulaşıncaya kadar yeni fabrika kurulmasına müsaade verilmeyecek. Böylece atıl kapasite oluşturulması engellenerek kesimin rasyonel ölçekle üretim yapması sağlanacak.

Toplam A kotasının, toplam kotaya temel kapasiteye oranının yüzde 90’a ulaşması halinde, şirketlere kotaya temel kapasitelerinin yüzde 5’ine kadar kapasite artırımına müsaade verilecek.

B kotası oranının belirlenmesinde taban ölçü olarak 15 günlük ülke toplam gereksinimi dikkate alınacak.

Şeker Kotalarının Düzenlenmesine Ait Yönetmelik ise yürürlükten kaldırıldı.

KONTROLE BAŞKA YÖNETMELİK

“Şeker Piyasası İzleme ve Kontrol Yönetmeliği”yle şeker kesimine yönelik müstakil bir kontrol mevzuatı oluşturuldu.

Yönetmelikle, Şeker Dairesi Başkanlığı’nın kontrole ait yetki ve yükümlülükleri, kontrol adap ve asılları, denetlenenler, kontroller sonucunda yapılacak iş ve süreçler ile şeker piyasasının izlenmesine yönelik temeller belirlendi.

Yönetmelikle, yerinde kontrol ve inceleme faaliyetlerini yürütmek üzere Bakanlığın taşra teşkilatı da görevlendirildi.

ŞİRKETLERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ BELİRLENDİ

Şirketler, her şeker cinsi ve ham unsuru için eser özellikleri, kampanya mühleti, üretim, satış ve stok faaliyetlerine ilişkin her türlü bilgiler ile ekim alanları ve mukavele bilgilerini hakikat olarak derlemek, kayıtlarını tutmak, koruma etmek ve Kanun ile ilgili mevzuatı çerçevesinde talep edilen yöntem ve halde gerçek ve tam olarak Bakanlığa bildirmekle yükümlü olacak.

Nişasta bazlı şekerler ile sakaroz kökenli sıvı şeker üretimi yapan şirketler, fabrikaların üretim yahut satış çizgilerinde Bakanlıkça belirlenen yerlere Bakanlığın onayladığı kütlesel debimetreleri kuracak. Debimetrelerden ölçülen ölçüler ile satışa temel kayıtlar ve stok ölçüleri ortasındaki yüzde 3’ün üzerindeki ölçüde münasebeti açıklanamayan şekerin, A kotası dışı satıldığı kabul edilecek ve ilgili şirkete idari para cezası uygulanacak.

PANCAR FİYATI İÇİN HAKEM HEYETİ

Bakanlığın “Şeker ve Hammaddeleri Yönetmeliği”yle de şirketlerin uygun görüşü ile Bakanlık tarafından yeni ekim alanı müsaadesi verilebilecek.

Şirketlerin kendi ismine mukaveleye bağladıkları pancarın yüzde 10’unu geçmeyecek formda, öbür bir şirket için Bakanlık müsaadesi ile üretim yaptırmaları sağlanacak. İlgili şirketlerin görüşleri doğrultusunda, kooperatiflerin şirketlere pancar teminine imkan tanınacak.

Pancar Kayıt Sistemi’ne ait şirketlerin sorumlulukları da belirlendi.

Birebir yahut nakdi olarak üreticilerin pancar posasından (küspe) yararlandırılması da sağlanacak. Pancar posasının ambalajlı olarak satılabilmesine ait de düzenleme yapılırken, bu karar, 1 Eylül 2022 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek.

Şeker pancarı fiyatları yahut avans fiyat her yıl, şirketler ile üretici yahut üretici temsilcileri ortasında, pancar ekiminden evvel ekim ayında başlayacak müzakereler sonucunda, yıllık enflasyon oranı, üretici maliyetlerindeki artış, dünya pancar fiyatları ve alternatif eser paritesi dikkate alınarak en geç kasım ayı sonuna kadar varılacak mutabakatla belirlenecek.

Ham husus fiyatı konusunda üretici temsilcileri ile şirket ortasında mutabakata varılamaması halinde, taraflardan birinin talebi üzerine Bakanlık tarafından hakem heyeti teşekkül ettirilecek.