Boşanma sürecinin çocukların telaşlarını artırabileceğini belirten uzmanlar, bu devirde çocuklarda ruhsal sıkıntılar ortaya çıkabileceğine dikkat …
Boşanma sürecinin çocukların telaşlarını artırabileceğini belirten uzmanlar, bu devirde çocuklarda ruhsal sıkıntılar ortaya çıkabileceğine dikkat çekiyor. Boşanma kararının çocuğa net bir biçimde açıklanması tavsiye eden uzmanlar, çocuğa asla “Senin düzgünlüğün için bu kararı verdik” denilmemesi gerektiğini vurguluyor. Uzmanlar, “Çocuğun ne kadar etkileneceğinin en kıymetli belirleyicisi, anne ve babanın düzgünlük halidir” hatırlatmasında bulunuyor.
Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezi Çocuk Ergen Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Mine Elagöz Yüksel, boşanma sürecinde çocukların yaşayabileceği dertlere ve ruhsal problemlere ait değerlendirmelerde bulundu.
Gerilim tolere edildikçe çocuğun ahenk süreci kolaylaşıyor
Boşanma sıklığının günümüzde arttığını ve bu boşanmaların büyük bir çoğunluğun çocuklu ailelerde görüldüğünü dile getiren Yrd. Doç. Dr. Mine Elagöz Yüksel, “Boşanma bir ebeveynin daha az görülmesine, çocuğun eski sisteminin bozulmasına, kimi vakit ekonomik manada bir farklılığa neden olabilmektedir. Bu nedenle boşanma her halükârda çocuk ve öteki tüm aile bireyleri için acı verici bir süreç olabilir. O denli ki kimi ebeveyn kendi yaşadığı acıdan dolayı çocuğu ile empati kurmakta zorlanmakta, onun hissettiklerine dikkatini verememektedir. Bu gerilimin daha kolay tolere edilebildiği ailelerde çocuğun ahenk süreci de kolaylaşır” diyor.
“Senin yeterliliğin için bu kararı verdik” demeyin!
Sürecin düzgün yönetildiği ailelerde çocukların ruhsal durumlarının boşanmamış ailelerdeki çocuklara misal olduğunun bildirildiğini aktaran Yüksel, aksine anne babası ile bir arada yaşayıp çatışmalı ve huzursuz bir aile ortamında büyüyen çocukların ruhsal olarak etkilenme ihtimallerinin daha fazla olduğunu vurguladı. Yüksel, “Bu nedenle boşanma kararı çocuklara bırakılmamalı, boşanma sonrası ‘sen istedin diye’ ya da ‘senin düzgünlüğün için bu kararı verdik’ denmemelidir” ihtarında bulundu.
Anne ve babanın “iyilik hali” çocuğu etkiliyor
Çocukların verdiği reaksiyonların yaşına nazaran değişebileceğini söyleyen Mine Elagöz Yüksel, birtakım yas gibisi yansılar, hayal kırıklığı, huy değişiklikleri, sonluluk, endişeler, kurallara uymakta zorlanma, ders başarısızlığı, uyku ve iştah düzensizlikleri üzere belirtilerin görülmesinin doğal olacağını belirtti. Yüksel, “Çocukların anne babayı tekrar bir ortaya getirme eforları ve düşlemleri de bir o kadar doğal karşılanmalı fakat bunlara net ve hakikat yanıtlar verilmelidir. Çocuğun ne kadar etkileneceğinin en değerli belirleyicisi, anne ve babanın güzellik halidir. Kimi ebeveynler boşanma sürecinde ve sonrasında depresyon, dert bozukluğu üzere ruhsal zorlanmalar yaşamaktadır” diye konuştu.
Karar çocuğa net bir lisanla açıklanmalı
Ebeveynlerin kendilerini hazır hissettiklerinde çocuğa verdikleri kararı net bir lisanla açıklaması gerektiğini belirten Yrd. Doç. Dr. Mine Elagöz Yüksel, “Çocuğun her vakit gerçeği birinci ağızdan duymaya muhtaçlığı bulunduğu unutulmamalıdır. Çocuğa bu kararın onunla ilgili olmadığı ve onu çok sevdikleri anlatılmalıdır. Çocuklar, onları neyin beklediğini tam olarak kavrayamaz ve kendilerini inançsız hissedebilirler. Ebeveynler bu süreçte çocuğa onu neyin beklediğini anlayacağı lisanda açıklamalıdır. Örneğin ‘annende kalacaksın lakin şu günler babana gidebilirsin’, ‘babanın meskeninde odan olacak’, ‘aynı okuluna devam edeceksin’, ‘tatillerde şöyle olacak’ üzere. Başka ebeveyni görme vakitleri üzere verilen kelamların tutulması çocuk için çok kıymetlidir. Çocuk bu bahiste konuşmak ya da soru sormak isterse dinlenmeli ve cevaplanmalıdır” diye konuştu.
Karşı tarafı asla suçlamayın ve kötülemeyin
Mutabakatlı boşanmalarda ülkü durumun, çocuğun anne ve babasını kısıtlanma olmaksızın görebilmesi, mümkün değilse sık sık telefonda konuşabilmesi gerektiği olduğunu vurgulayan Yrd. Doç. Dr. Mine Elagöz Yüksel, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Her iki ebeveynin çocukla ilgili kıymetli kararları birlikte verebiliyor oluşu pahalıdır, örneğin hangi okula başlayacağı, gideceği tabip kararı üzere. Bu nedenle anne babanın çocukla ilgili hususlarda irtibat halinde olmaları gereklidir. ‘Şunu annene gittiğinde söyle’ halindeki irtibatın çocuk üzerinden sağlanması çocuğun zorlanmasına sebep olacaktır. Bununla birlikte anne babanın öbür ebeveyn yokluğunda onu kötülememesi, boşanma ile ilgili suçlayıcı sözlerden kaçınması değerlidir. Bu türlü durumlarda çocuk bir tarafı tutması gerektiğini hissedebilir. Ebeveynler gerek kendileri için gerek çocuklar için bu travmatik süreçte zorlandıklarını hissettiği noktalarda bir psikiyatrist dayanağı almaktan çekinmemeli hatta geç kalmamalıdır. “
BEYAZ HABER AJANSI (BHA)