Siber cephe

RUSYA’nın Ukrayna’-ya açtığı savaşın en kritik kollarından birisini de siber akınlar oluşturuyor. Geçtiğimiz günlerde hava taarruzları düzenleyen Rusya, eşzamanlı olarak Ukrayna’daki kimi bankaların, medya organlarının ve kritik devlet dairelerinin internet sitelerini kararttı. Başşehir Kiev dahil birçok bölgede siviller internet erişiminde dertler yaşıyor. Siber akınların amacında Ukrayna’nın savunma ve lojistik sistemleri de var. Rusya’nın ayrıyeten, ilerleyen günlerde Ukrayna’nın su, elektrik, telekomünikasyon ve liman üzere altyapı hizmetlerine yönelik siber taarruzlar başlatması da bekleniyor. Başka yandan Rusya da başlattığı işgalin akabinde birçok hacker’ın gayesinde. O denli ki, harekâtın birinci gününde Kremlin’in internet sitesi siber taarruza uğradı ve saatlerce kapalı kaldı.

SESSİZ SAVAŞ

Ukrayna siber altyapı manasında güçlü değil fakat ABD ve Rusya ortasındaki tansiyon, siber savaşının bu iki ülke ortasında ağır bir formda gerçekleşmesi ihtimalini kuvvetlendiriyor. Üstelik, Rusya’ya karşı askeri bir atak içerisinde olmayacağını söyleyen ABD Lideri Joe Biden’ın, yaptırım açıklamasının akabinde iki ülke ortasında ‘görünmez’ bir siber cephe açılacağına yönelik önemli sinyaller var. ABD, yaptırım açıklamasının akabinde Rus siber hücumlarının yeni maksadı olmaya hazırlanırken, Biden’ın önünde de ‘siber saldırı’ belgesi bulunuyor. NBC News’in haberine nazaran, ABD’li istihbarat yetkilileri Rusya’nın Ukrayna’daki askeri operasyonlarını sürdürme yeteneğini bozmak için tasarlanmış devasa siber akınlara ait belgeyi Biden’a sundu.

‘TRENLERİ DÜŞÜREBİLİRİZ’

Biden’a sunulan seçenekler ortasında, Rusya genelinde internet irtibatını, elektriğini kesmek ve güçlerinin ikmal kabiliyetini engellemek için demiryolu anahtarlarını bozmak üzere siber ataklar olduğu belirtilirken, hususla ilgili brifing veren bir yetkilinin, “Trenleri yavaşlatmaktan raylardan düşmelerini sağlamak için her şeyi yapabilirsiniz” dediği argüman edildi. Öteki yandan, ABD’nin yaptırım kararının çabucak akabinde Rusya’dan siber akınların gelebileceğini belirten yetkililer mahallî idareleri ve şirketleri ikazda bulundu. Üst seviye bir FBI siber yetkilisi, lokal idareleri ve işletmeleri fidye yazılımlarına karşı dikkatli olmaları konusunda uyardı.

SİBER HÜCUM NEDİR?

SİBER taarruz, kimi elektronik aygıtlar, kötücül yazılımlar ve kimi sistem açıklarını kullanarak  internet ortamında şahıslara yahut kurumlara ilişkin kıymetli bilgilerin çalınması, dijital varlıkların kötücül niyetlerle manipüle edilmesi, kopyalanması süregelen sistemin engellenmesi için yapılan aksiyonlardır. Bu işleri ‘hacker’ denen bireyler gerçekleştirmektedir. Hücumlar ekseriyetle toplumsal medya, e-posta, internet siteleri üzere kanallar aracılığıyla yapılır. Makûs niyetli yazılımlar bu kanallar aracılığıyla sızarak ferdî bilgileri ele geçirebilir, sistemin işlemesini engelleyebilir yahut tüm dataları bozabilir. En bilinen siber hücum tipleri; DDoS (Dağıtılmış Hizmet Reddi), Phishing (Oltalama) ve Malware (kötü niyetlim yazılım)’dir. Siber hücumlar bilgisayar sistemleri kullanılan tüm alanlarda önemli ziyanlar verebilir. Örneğin; savunma sistemleri, altyapı, liman, güç, üretim tesisleri, bankacılık faaliyetleri  siber ataklarla etkisiz hale gelebilir.

‘BU SAVAŞIN KURALI YOK’

MEVZUYA ait görüşlerini aldığımız siber güvenlik uzmanı İnfrasis Siber Mühendislik Genel Müdürü Can Sobutay, siber dünyadaki savaşların alışılmışın çok dışında olduğuna dikkat çekerek, “Geleneksel savaşlar sonları 1949 yılında Cenevre ile tanımlanmış, üniformaların, silahların belirli olduğu çeşitli hukukî tabanları bulunan hava, kara ve deniz savaşlarıdır. Siber dünya buna katiyen dahil değil. Bu dünyadaki hiçbir savaşın milletlerarası bir kanunu yahut kuralı yok. Üstelik görünür değil, kolay inkâr edilebilir ve kaynağı gizlenebilir. Ataklar yalnızca iddia edilebilir. Rusya siber altyapıya yönelik çok önemli yatırımlar yapıyor. Geçtiğimiz haftadan beri Rusya kuvvetlerini Ukrayna hududuna hakikat yığarken birebir vakitte da siber dünyada da bir hareket olduğunu gözlemledik. Bu hafta da Ukrayna bankalarının operasyonlarını zahmetle çalıştığını gözlemliyoruz. Bunun dışında, Litvanya üzere ülkelerdeki  Ukrayna hükümetine ilişkin varlıkların da siber hücuma uğradığını da görüyoruz” dedi.

İNTERNET AĞI KESİLDİ

UKRAYNA’nın kritik kamu kurumları, medya siteleri, limanları, savunma ve bankacılık sistemleri Rusya’nın harekâtının akabinde siber taarruzlara maruz kaldı. Ülkenin şu ana kadar DDos (Dağıtılmış Hizmet Reddi) ve HermeticWiper isimli yazılımlarla siber taarruzlardan etkilendiği tespit edildi. Bu yazılımlar, sızdığı bilgisayarlardaki tüm dataların bozulmasına ve silinmesine sebep oluyor. Siber atakların kaynağı ve yeri aşikâr olmadığı için kanıtlanması güç lakin global internet kesintilerini izleyen NetBlocks, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik ataklarına karşı değerli bir ağ verisi ortaya koydu. Bu bilgiye nazaran, harekâtın başladığı 24 Şubat’ta Ukrayna’nın ikinci büyük kenti Kaharkiv’de eşzamanlı olarak çok önemli bir internet kesintisi meydana geldi.