Siyasette “Diyarbakır” tartışması

CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun DEVA Partisi Genel Lideri Ali Babacan’ı ziyaretinde lisana getirdiği “Bu ülkeye demokrasi gelecekse, bunun yolu Diyarbakır’dan geçer” tabirleri siyasetin yeni tartışma konusu oldu. HDP’li Meral Danış Beştaş, açıklamayı olumlu bulduğunu lakin yetersiz karşıladığını tabir etti. UYGUN Parti’li Yavuz Ağıralioğlu ise Kılıçdaroğlu’nu “Bin 212 evladımızı şehit verdik” kelamlarıyla eleştirdi.

Ağıralioğlu: Her sorunun tahlil mercii Ankara’dır

DW Haber’in sorularını yanıtlayan UYGUN Parti Genel Lider Yardımcısı Yavuz Ağıralioğlu, “Diyarbakır fantezilerinden başlayan sözlerden bin 212 evladımızı şehit verdik. Demokrasinin yolu TBMM’den geçer” dedi. Kılıçdaroğlu’nun tabirlerini “Erdoğan’dan aşina olduğumuz ifadeler” kelamlarıyla pahalandıran Ağıralioğlu, “Buna karşılık başlayan tahlil süreci, müteakip ödediğimiz büyük bedeller bizim için ders olmalı. Her sorunun tahlil mercii Ankara’dır” diye konuştu.

Yavuz Ağıralioğlu

“Memlekete demokrasi gelecekse, 81 vilayetimize hukuk gelecekse, kalkınmış müreffeh bir ülke olacaksak, bunun yolu yalnızca ve yalnızca TBMM’den geçer” sözünü kullanan Ağıralioğlu, şöyle devam etti: “Memleketin tahlil mercii Meclis’tir. İradesi, kanunu, kuralı kayıt altında, demokrasisi taçlanmış, güçlü bir müreffeh bir ülke istiyorsak, bunu 84 milyonu bir ortaya getirecek bir hukukla yapacağız. Bunu merkezi mercii Ankara’dır, başkenttir, TBMM’dir. Bunun dışında her yelteniş daha evvel tekraren denenmiş bedeli çok ağır ödenmiş işlerdir.”

Beştaş: Kürt halkı kelamının gereğini yerine getirilmesini bekler

HDP Küme Başkanvekili Meral Danış Beştaş, açıklamayı olumsuz değerlendirmediğini lakin yetersiz bulduğunu söyledi. DW Haber’in sorularını yanıtlayan Beştaş, şunları söyledi:

Meral Danış Beştaş

“Mesut Yılmaz’ın da AB’nin yolu Diyarbakır’dan geçer diye bir kelamı vardı. Çiller devrinden beri Kürt probleminin tahliline dair farklı metaforlarla bu tip açıklamaları çok duyduk. Artık bu kelamların uygulanması vakti. Kürt halkı bu formda iletilerle bu sorunun çözülemeyeceğini çözülemediğini on yıllardır deneyimliyor.”

Kılıçdaroğlu’nun Diyarbakır’dan kastının Kürt probleminin tahlilinin olduğuna dikkat çeken Beştaş, “Yani Kürt halkı, Kılıçdaroğlu’ndan bu kelamının gereğini yerine getirilmesini bekler. Bu kelamda kalan âlâ niyet beyanı olmamalı” dedi.

“Yadsımıyorum fakat yetersiz buluyorum”

Açıklamayı yadsımadığını lakin yetersiz bulduğunu söz eden Beştaş, “Evet doğrudur demokrasinin yolu Diyarbakır’dan Türkiye’nin tamamının demokratikleşmesinin yolu Kürt probleminin tahlilinden geçiyor. Bunu Kılıçdaroğlu’na atfen söylemiyorum lakin Kürtler, yalnızca seçim vakitlerinde oy olarak görülmekten, ‘bizim kardeşimiz’ telaffuzlarından illallah etmiş durumdalar. Bu mevzuda eşit, özgür ve yurttaş olarak herkes üzere bu ülkenin yurttaşı olarak ortak vatanda yaşamak istiyorlar. Biz tam da bunun uğraşını veriyoruz” sözünü kullandı.

“CHP’nin, bu bahiste kendi ortağına kelam söylemesi gerekir”

Beştaş, “Kılıçdaroğlu’ndan, kelamının gereğini yerine getirmesi için beklentiniz tam olarak nedir?” sorusu üzerine şu cevabı verdi: “Önümüzde Semra Hoş fezlekesi var. CHP, fezlekeye ‘evet diyeceğiz’ diyor. Bu, Diyarbakır’da çok büyük kırılma yapıyor. İktidar olmadan da atılacak adımlar vardır. Daha dün Millet İttifakı’nın ortağının genel sekreteri ‘HDP kapatılmalıdır’ dedi. ÂLÂ Parti, MHP’den koptu gerçek. Lakin MHP’nin öteki biçimiyle karşı karşıyayız. CHP’nin bu bahiste kendi ortağına kelam söylemesi gerekir.”

Üstün: Demokrasi eksikliği bir çok alanda

Gelecek Partisi Genel Lider Yardımcısı Ayhan Sefer Üstün ise, Türkiye’de bir demokrasi eksikliği yaşandığını belirterek, “Ama bu demokrasi eksikliği bir çok alanda kendini gösteriyor. Seküler kesim de, muhafazakar kesim de, Alevi kesim de sorun yaşıyor. Yıllardan beri can yakıcı bir sorun olan Kürt sıkıntısı de bir demokrasi eksikliğinin tezahürü olarak ortaya çıkıyor” dedi. Üstün, “Elbette ki bu telaffuz, bir açıdan bakıldığında yanlışsız ancak yalnızca demokrasi eksikliğinin tamamını tanım etmiyor. Esasen muhtemelen kastı, tamamını tanım etmek olmamış olabilir” tabirini kullandı.

Ayhan Sefer Üstün

Maksatlarının tüm kısımların maruz kaldığı demokratik hak taleplerinin yerine getirilmesi olması gerektiğini lisana getiren Üstün, şöyle devam etti: “Amacımız, bu demokrasi açığını kapatmak olmalıdır. Probleme biraz bu açıdan bakıyorum. Son vakitlerde esasen Sayın Kılıçdaroğlu, helalleşmek üzere sözlerle de aslında herkesin herkesle helalleşeceği bir ortamdan durumdan bahsediyor. Tek bir yere atıfta bulunduğunu varsayım etmiyorum. Demokrasinin demokratik hakların Kürt sıkıntısı üzerinden açığını lisana getirmek istemiş olabilir. Demokrasi açığı yalnızca bir yerde yok. Maalesef her alanda bu açık son yıllarda derinleşerek artmıştır.”

Kaya: Kürtleri şad edecek, Türkleri rahatsız etmeyecek tahlil

Saadet Partisi Genel Lider Yardımcısı Bülent Kaya da, bölge halkının yaşadığı problemlere temel hak ve hürriyetler çerçevesinde bakılması gerektiğini belirterek, şöyle konuştu: “Özellikle toplumsal birlik ve kardeşlikle alakalı, terörün sona erdirilmesiyle alakalı, Kürt sıkıntısına demokratik tahlille alakalı değişik periyotlarda birtakım çalışmalar yapıldı. Belirli mevzularda sonuç alındı, muhakkak bahislerde sonuç alınamayıp tekrar eski siyasetlere dönüldü. Her iktidara talip her siyasi parti ve önder kesinlikle bu mevzunun demokrasi çerçevesinde çözülmesinin kıymetli olduğuna inanır.”

“Geçmişte de vakit zaman kimi siyasalların Kürt problemi ile ilgili samimi bildirileri olduğunu” tabir eden Kaya, “Dilerim ve umut ederim ki bu defa, bu manada bir fırsat oluşacaksa Türkiye’de bu sıkıntının artık Kürtleri mutlu edecek, Türkleri de rahatsız etmeyecek ortak bir uzlaşıyla ortadan kalkacağı bir sürece daima birlikte girmiş oluruz” dedi.

Yeneroğlu: Kılıçdaroğlu’nun cümlesi çok değerli

“Kürt problemi, Türkiye’nin neredeyse kuruluşundan beri en can yakıcı problemlerinden birisidir” diyen DEVA Partisi Genel Lider Yardımcısı Mustafa Yeneroğlu da, “Demokrasimizi geliştirecek pek çok düzenleme de maalesef Kürt problemi nedeniyle çözümsüzlüğe hapsedilmiştir. Sayın Kılıçdaroğlu’nun bugün sarf ettiği cümle de bu açıdan çok kıymetlidir diye düşünüyorum” tabirini kullandı.

Mustafa Yeneroğlu

Yeneroğlu, “Diyarbakır yalnızca Diyarbakır değil; Kürt sıkıntısı de yalnızca Kürtlerin sorunu değildir. Bu coğrafyada yaşayan herkesin, hepimizin sorunudur” dedi. Demokratik devletin tüm vatandaşların eşit haklara sahip olduğu devlet olduğunun altını çizen Yeneroğlu, şunları söyledi: “Dolayısıyla gerçek manada demokratikleşme lakin eşit vatandaşlık prensibinin uygulanmasıyla sağlanacaktır. Etnik ayrımcılığın olmadığı, her fikrin hukuk devleti teminatında tabir edilebildiği bir ülkede demokratikleşmemizi ilerletmemiz mümkün olacak. Buna yürekten inanıyorum.”

Eray Görgülü

© Deutsche Welle Türkçe