Son dakika… Gizem perdesi aralanıyor: DSÖ heyeti Vuhan Viroloji Enstitüsü’nde!

DSÖ heyeti, saha çalışmaların 6’ncı gününde, Vuhan’daki çalışmalarını sürdürüyor.

Virüsün ortaya çıktığı yahut üretildiği yer olduğuna dair tezlere mevzu olan Vuhan Viroloji Enstitüsü laboratuvarını ziyaret eden heyet üyeleri, enstitünün Yönetici Yardımcısı Şı Cıngli ve laboratuvar çalışanlarından bilgi aldı.

Temaslarına dair ayrıntıları paylaşmayan heyet üyelerinin, erişim konusunda pürüzlerle karşılaştıkları argüman edildi.

2002-2003 yıllarındaki Akut Teneffüs Yolu Sendromu (SARS) salgının akabinde, yarasa koronavirüslerinin genetik bilgilerinin olduğu bir arşiv yaratmak maksadıyla kurulan enstitü, Kovid-19’un buradaki laboratuvarda yapay olarak üretildiği ve ezkaza dışarı çıktığı tezlerine mevzu olmuştu.

Çinli yetkililer kelam konusu argümanları reddetmiş, Kovid-19’un öteki bir ülkede ortaya çıktığı ve ithal dondurulmuş deniz eserleriyle ülkeye geldiğine dair kanıtlanmayan karşı argümanlar ortaya atmıştı.

DSÖ heyeti üyelerinden Peter Daszak, “Çok yapan bir gün gün olmasını bekliyorum. Anahtar pozisyondaki bireylerle konuşacağız, sorulması gereken değerli sıkıntıları soracağız” dedi.

Eski ABD Lideri Donald Trump ve eski Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, virüsün 2019’un sonlarında bu laboratuvardan sızdığını öne sürmüştü.

Birçok bilim insanı bu tezi reddediyor. Lakin kimi uzmanlar, hayvanlardan alınan ve insanlara geçme mümkünlüğü incelenen bir virüsün laboratuvar çalışanlarından birine bulaşmış olabileceğini ve hastalığın bu formda yayılmış olabileceğini söylüyor.

YARASA ARAŞTIRMALARI

2003’te 700 kişinin vefatına neden SARS hastalığını bulan ve bu hastalığın kaynağı olabileceği söylenen yarasalar üzerinde çalışmalar yapan Wuhan Viroloji Labarotuvarı’nın Lider Yardımcısı Prof. Şi Zhengli, daha evvel yeni koronavirüsün yüksek güvenlikli bu laboratuvardan yayıldığı argümanlarını reddetmişti.

Enstitü yıllardır laboratuvardan 1.600 kilometre uzaklıktaki bir mağarada yaşayan yarasaları inceliyor.

2012’de bir bakır madeninde yer alan bu mağaralardaki yarasa dışkılarını temizleyen altı madenci, zatürree gibisi bir teneffüs yolları hastalığına yakalanmış ve üçü hayatını kaybetmişti.

Bu olaydan sonraki üç yıl içinde mağaradan dışkı örnekleri toplandı. Lakin grup bir bilgilendirme dışında mağaralardan toplanan virüslerle ilgili hiçbir makale yayımlamadı.

Prof. Şi Zhengli, Haziran’da bir Amerikan bilim mecmuasına yaptığı açıklamada başlangıçta virüsün laboratuvarlarından yayılmış olabileceği konusunda çok tasa ettiğini ve günlerce uykusuz kaldığını söylemişti.

Şi daha sonraki araştırmalarında laboratuvarlarındaki hiçbir gen dizilimin koronavirüsün gen dizilimiyle eşleşmediğini açıklamış, “Koronavirüsün bizimle ilgisi olmadığına bahse girerim” demişti.

ÇİN, SORUŞTURMA DAVETLERİNİ GERİ ÇEVİRMİŞTİ

Çin, daha evvel ABD idaresinin virüsün kökenine dair soruşturma başlatılmasına dair talebini reddetmiş, Avustralya hükümetinin Nisan 2020’de DSÖ’ye memleketler arası soruşturma daveti yapması üzerine bu ülkeye de ihracat kısıtlamaları getirmişti.

Daha sonra milletlerarası baskıların artmasının akabinde ABD, Avustralya, Almanya, Japonya, İngiltere, Rusya, Hollanda, Katar ve Vietnam’dan uzman ve araştırmacılardan oluşturulan heyet, birinci olarak ocak başında Çin’e gitmiş lakin Pekin idaresinin geçerli vizelerin alınmadığı ihtarını yapmasının akabinde geri dönmek zorunda kalmıştı.

Müsaadelerin alınmasının akabinde 14 Ocak’ta özel uçakla kente gelen heyet 14 gün karantinada tutulmuş, bu müddette Çinli yetkililerle çevrim içi toplantılarla bilgi alışverişinde bulunmuştu.

Heyet, 29 Ocak’ta başladığ saha çalışmalarında, birinci olayların görüldüğü Vuhan Deniz Eserleri Besin Pazarı’nın yanı sıra Hubey Çin ve Batı Tıbbı Bütünleşik Bölge Hastanesi, Vuhan Jinyintan Hastanesi, Hubey Eyaleti Hastalık Denetim Merkezi ve Hayvan Hastalıkları Merkezinde incelemeler yapmıştı.

KOVİD-19 BİRİNCİ SEFER VUHAN’DAKİ BESİN PAZARINDA GÖRÜLMÜŞTÜ

Dünya, Kovid-19 salgınından birinci sefer, Çin’in 31 Aralık 2019’da Hubey eyaletine bağlı Vuhan kentinde “kaynağı bilinmeyen gizemli teneffüs yolu hastalığının” ortaya çıktığını DSÖ’ye bildirmesiyle haberdar olmuştu.

Hastalık, birinci kere Vuhan’da deniz eserleri besin pazarını ziyaret eden bireylerde görülmüş, sebebi anlaşılamayan “solunum rahatsızlığı” şikayetiyle 17 Kasım’da birinci hasta hastaneye başvurmuştu.

Akciğer iltihaplanmasına yol açan hastalığa yarasalarda bulunan bir beta koronavirüsün mutasyona uğramış hali olduğu varsayım edilen, daha evvel bilinmeyen cinsteki bir koronavirüsün sebep olduğu anlaşılmıştı.