TBMM Genel Heyeti’nde kabul edilen Birtakım Alacakların Tekrar Yapılandırılması ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Ait Kanun …
EMLAK VERGİLERİ YAPILANDIRILIYOR
30 Nisan 2021 dahil, bu tarihten evvel verilmesi gerektiği halde emlak vergisi bildiriminde bulunmayan yahut vergisi eksik tahakkuk eden mükelleflerce bildirimde bulunulması ve tahakkuk eden vergi, taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı hissesinin tamamı ile bunlara bağlı gecikme faizi ve gecikme artırımı yerine, Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyatın; belirtilen halde büsbütün ödenmesi kuralıyla bu alacaklara bağlı gecikme faizi, gecikme artırımı ve vergi cezalarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
Gelir Vergisi Kanunu’nda öteki fiyat mükelleflerinin, 31 Ağustos 2021 tarihine kadar (bu tarih dahil) vergi dairelerine başvurarak 2021 takvim yılına ait gelir vergilerini tarh ettirmeleri ve karnelerine işletmeleri kaydıyla evvelki periyotlara ait olarak rastgele bir vergi ve ceza aranmayacak. Bu mükelleflerden daha evvel mükellefiyet kaydını yaptırmamış olanların işe başlama tarihi olarak bu düzenlemeye nazaran yaptıkları müracaat tarihi temel alınacak.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’na, Ticaret Bakanlığı’na, vilayet özel yönetimlerine, belediyelere ve YİKOB’lara bağlı tahsil dairelerine ödenecek fiyatların birinci taksitinin 30 Eylül 2021’e kadar, Toplumsal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bağlı tahsil dairelerine ödenecek meblağların ise birinci taksitinin 31 Ekim 2021’e kadar, başka taksitlerini ise bu tarihleri takip eden ikişer aylık periyotlar halinde azami 18 eşit taksitte ödenmesi gerekecek. Müracaat ve taksit ödeme müddetlerinin son gününün resmi tatile rastlaması halinde müddet, tatili izleyen birinci iş günü mesai saati sonunda bitecek. Hesaplanan meblağlar peşin yahut taksitler halinde ödenebilecek.
Hesaplanan fiyatların tamamının birinci taksit ödeme mühleti içerisinde peşin olarak ödenmesi halinde katsayı uygulanmayacak ve fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak, hesaplanacak meblağların yüzde 90’ının tahsilinden vazgeçilecek. Yapılandırma sonucu ödenecek alacağın yalnızca fer’i alacaktan ibaret olması halinde fer’i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak meblağdan yüzde 50 indirim yapılacak.
Hesaplanan meblağların tamamının birinci iki taksit ödeme müddeti içinde ödenmesi halinde katsayı uygulanmayacak ve fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyatlar üzerinden yüzde 50 indirim yapılacak. Yapılandırma sonucu ödenecek alacağın yalnızca fer’i alacaktan ibaret olması halinde fer’i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak meblağdan yüzde 25 indirim yapılacak.
TAKSİT SEÇENEKLERİ
Hesaplanan fiyatların taksitle ödenmek istenmesi halinde, ilgili hususlarda yer alan kararlar gizli kalmak kuralıyla borçluların müracaat sırasında 6, 9, 12 yahut 18 eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih etmeleri gerekecek. Tercih edilen taksit mühletinden daha uzun bir müddette ödeme yapılamayacak. Kanunla, ayrıyeten vilayet özel yönetimleri, belediyeler ve spor kulüplerine yönelik farklı taksit seçenekleri de düzenleniyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı ile SGK’ye bağlı tahsil dairelerine ödenecek olan alacakların kredi kartı kullanılmak suretiyle ödenmesi uygun görüldüğü takdirde, ödemeye aracılık yapan bankalarca, kart kullanıcılarına kredi kartı sürecine bahis borç fiyatının, taksitler halinde yansıtılması ve taksit ödeme aylarında hesaplarına borç kaydedilmesi şartıyla, bu ödemeler için ödeme tarihi olarak kredi kartının kullanıldığı gün temel alınacak ve borçluya tahsilatın yapıldığını gösteren makbuz verilecek.
Ödenmesi gereken taksitlerin birinci ikisinin müddetinde ve tam ödenmesi şartıyla kalan taksitlerden; bir takvim yılında iki yahut daha az taksitin, müddetinde ödenmemesi yahut eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen yahut eksik ödenen taksit meblağlarının son taksiti (peşin ödeme seçeneğinin tercih edilmesi halinde birinci taksiti) izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için gecikme artırımı oranında hesaplanacak geç ödeme artırımı ile birlikte ödenmesi kuralıyla bu düzenlemeden yararlanılacak.
Birinci iki taksitin müddetinde tam ödenmemesi ya da müddetinde ödenmeyen yahut eksik ödenen başka taksitlerin belirtilen halde de ödenmemesi yahut bir takvim yılında ikiden fazla taksitin müddetinde ödenmemesi yahut eksik ödenmesi halinde düzenlemeden yararlanma hakkı kaybedilecek. Bu karar her bir unsur ve alacaklı yönetimler açısından taksitlendirilen alacaklar için farklı ayrı uygulanacak. Taksit fiyatının yüzde 10’unu aşmamak koşuluyla 10 liraya kadar yapılmış eksik ödemeler için kanun kararları ihlal edilmiş sayılmayacak.
ÖNGÖRÜLEN FAİZ UYGUNLANACAK
Alacakların, düzenlemenin yayımı tarihinden evvel Amme Alacaklarının Tahsil Yöntemi Hakkında Kanun ve başka kanunlar uyarınca tecil edilip de tecil koşullarına uygun olarak ödenmekte olanlarından, kalan taksit fiyatları için borçlular, talep etmeleri halinde bu kanun kararlarından yararlanabilecekler. Bu takdirde tecil kurallarına uygun olarak ödenen taksit fiyatları için tecil kararları geçerli sayılacak. Bu biçimde ödenmiş taksit meblağlarına tecil tarihi ile ödeme tarihi ortasında geçen mühlet için yalnızca ilgili kanunda öngörülen faiz uygulanacak. Kalan taksit fiyatları vadesinde ödenmemiş alacak kabul edilecek ve bu alacaklar hakkında kanun kararları uygulanacak.
Daha evvel yapılandırılan ve ödemeleri devam eden alacaklar açısından, borçlular talep etmeleri halinde bu düzenlemenin kararlarından yararlanabilecek. Kanuna nazaran, düzenlemeden yararlanılarak müddetinde ödenen alacaklara düzenlemenin yayımı tarihinden sonraki müddetler için faiz, gecikme artırımı, gecikme cezası üzere fer’i amme alacağı hesaplanmayacak.
Ödenecek alacaklarla ilgili olarak, tatbik edilen hacizler yapılan ödemeler nispetinde kaldırılacak ve buna isabet eden teminatlar iade edilecek. Ödenecek alacaklar nedeniyle tatbik edilen hacizlere husus mallar, borçlunun talebi halinde Amme Alacaklarının Tahsil Yordamı Hakkında Kanun kararlarına nazaran alacaklı tahsil dairesince satılabilecek. Bu talep, ödenmesi gereken meblağların kanun kararlarına nazaran ödenmesine pürüz teşkil etmeyecek.
Düzenlemeden yararlanmak üzere müracaatta bulunan ve ilgili unsurlar uyarınca dava açmamaları yahut açılan davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları gereken borçluların, bu kanun kararlarından yararlanabilmeleri için ilgili unsurlarda belirlenen müracaat müddetlerinde, yazılı olarak bu iradelerini belirtmeleri gerekecek. Borçlularca, düzenlemeden yararlanılmak üzere davadan vazgeçilmesi halinde idarece de ihtilaflar sürdürülmeyecek.
BİR YILA KADAR UZAYABİLİR
Kanuna nazaran; Cumhurbaşkanı, düzenlemeyle öngörülen müracaat ve birinci taksit ödeme müddetlerini bir aya kadar, yabancı ülkelerde de faaliyette bulunan vergi mükelleflerinden, Ticaret Bakanlığı tarafından inanılmaz politik riskin gerçekleştiği tespit edilen ülkede faaliyette bulunan ve bu ülkedeki faaliyetleri nedeniyle durumları Vergi Metot Kanunu’na nazaran zorlayıcı sebep hali kabul edilenlerin, düzenleme kapsamında alacakları yapılandırılan alacaklı yönetimlere zorlayıcı sebep hallerinin devam ettiği mühlet içinde ödemeleri gereken taksitlerin ödeme mühletleri ile Vergi Yöntem Kanunu’na nazaran zorlayan sebep hali ilan edilen yerlerdeki dairelere zorlayan sebep halinin vukuu tarihinden itibaren ödenmesi gereken taksitlerin ödeme mühletleri, zorlayan sebep halinin bitim tarihini takip eden aydan başlamak üzere topluca yahut farklı başka bir yıla kadar uzatmaya yetkili olacak.
Düzenlemeye nazaran, kanunun uygulamasına ait adap ve temelleri belirlemede ilgili yönetimler yetkili olacak. Vilayet özel yönetimleri, belediyeler ile YİKOB’lara ilişkin amme alacaklarına ait kararların uygulamasına dair yöntem ve temeller ise Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenecek. Kanunu’na nazaran, Toplumsal Güvenlik Kurumu’nun iş kazası, meslek hastalıkları üzere sebeplerle patrona rücu edilen alacakları ve emekli aylıklarından yersiz ödenenlerden kaynaklı alacakları ile Tarım Bağ-Kurlularının prim borçlarına karşılık olarak, sattıkları eser bedellerinden kesinti yapılmak suretiyle SGK’ya ödenmesi gereken prim alacaklarının yapılandırılması da düzenleniyor.
Patronların ve üçüncü şahısların, iş kazası ve meslek hastalığı, malullük, ismi malullük ve vefat halleri ile genel sıhhat sigortalısına ve bunların bakmakla yükümlü olduğu şahıslara yönelik fiiller nedeniyle ödemekle yükümlü bulundukları her türlü borçları ile bu borçlara yasal faiz uygulanan müddetin başlangıcından bu kanunun yayımı tarihine kadar geçen mühlet için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyatın, bu kanunda belirtilen mühlet ve halde ödenmesi halinde bu borçlara uygulanan yasal faizin tahsilinden vazgeçilecek.
SGK tarafından fazla yahut yersiz olarak ödendiği tespit edilen ve tahsil edilmesi gereken gelir ve aylıklara ait borç asılları ile bu borçlara yasal faiz uygulanan mühletin başlangıcından bu kanunun yayımı tarihine kadar geçen mühlet için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak fiyatın, bu kanunda belirtilen mühlet ve halde ödenmesi halinde bu borçlara uygulanan yasal faizin tahsilinden vazgeçilecek.
Tarım Bağ-Kur’luların prim borçları sebebiyle sattıkları ziraî eser bedellerinden, ziraî kesinti sorumlularınca kesinti yapıldığı halde kuruma ödenmesi gereken prim fiyatlarından 2021 Nisan ayı ve evvelki periyotlara ait borçları ile bu borçlara gecikme cezası ve gecikme artırımı uygulanan mühletin başlangıcından bu kanunun yayımı tarihine kadar geçen müddet için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları temel alınarak hesaplanacak meblağın, bu kanunda belirtilen müddet ve halde ödenmesi halinde bu borçlara uygulanan gecikme cezası ve gecikme artırımı tahsilinden vazgeçilecek.
İKTİSADİ DEĞERLERDE TEKRAR DEĞERLEME İMKANI
Tam mükellefiyete tabi ve bilanço aslına nazaran defter tutan Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerinin etkinlerine kayıtlı bulunan taşınmazların yanı sıra amortismana tabi başka iktisadi değerlerin 31 Aralık 2021’e kadar, 213 sayılı Vergi Yol Kanunu’ndaki kapsam, kural ve kararlara uymak şartıyla tekrar değerleyebilmelerine imkan tanınıyor. Sat-kirala-geri al sürecine yahut kira sertifikası ihracına bahis edilen taşınmaz ve iktisadi değerler için değerleme süreci yapılamayacak.
PRİM BORCU DÜZENLEMESİ
Toplumsal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Kanunu’nda yapılan düzenlemeyle kendi ismine ve hesabına bağımsız çalışanlarla tarımda kendi ismine ve hesabına bağımsız çalışanlardan, kuruma kayıt ve tescilleri yapıldığı halde, 30 Nisan 2021 tarihi prestijiyle prim borcu bulunanların, bu tarihten evvelki mühletlere ait prim borçlarını, bu unsurun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden dördüncü ayın sonuna kadar ödememeleri yahut ilgili kanunları uyarınca yapılandırmamaları halinde, prim ödemesi bulunan sigortalıların daha evvel ödedikleri primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu prestijiyle, prim ödemesi bulunmayan sigortalıların ise tescil tarihi prestijiyle sigortalılığı durdurulacak.
Durdurulan mühletler sigortalılık mühleti olarak değerlendirilmeyecek ve bu mühletlere ait kurum alacakları takip edilmeyerek bunlara kurum alacakları ortasında yer verilmeyecek. Sigortalılıkları durdurulanlardan, köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi ismine ve hesabına bağımsız çalışanların sigortalılıkları 1 Mayıs 2021 tarihi prestijiyle tekrar başlatılacak.Ancak daha sonra sigortalı ya da hak sahipleri tarafından talep edilmesi halinde durdurulan sigortalılık müddetlerinin tamamı, talep tarihinde belirlenecek prime temel yarar meblağı üzerinden borç fiyatı hesaplanarak ihya edilecek.
Hesaplanan borç meblağının tamamını, borcun bildiri tarihinden itibaren 3 ay içinde ödedikleri takdirde, bu müddetler sigortalılık müddeti olarak pahalandırılacak. Bildiri edilen borç fiyatının bu mühlet içinde büsbütün ödenmemesi halinde bu müddetler sigortalılık müddeti olarak değerlendirilmeyecek ve ödenmiş olan meblağlar ilgilinin prim ve prime ait borcunun bulunmaması kaydıyla faizsiz olarak iade edilecek. İhya edilerek kazanılan hizmet mühletleri borcun ödendiği tarihten itibaren geçerli sayılacak. Sigortalılıkları durdurulanlar ile bunların bakmakla yükümlü olduğu bireyler hakkında 1/1/2012 tarihinden bu hususun yürürlük tarihine kadar durdurulan müddetler için genel sıhhat sigortası kararları uygulanmayacak.
OLUMSUZ KAYITLAR DİKKATE ALINMAYACAK
Karşılıksız çıkan çek, protesto edilmiş senet, kredi kartı ve öbür kredi borçlarını vaktinde ödeyemedikleri için Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezine bildirilen bireylerin ve kredi müşterilerinin yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde geçmiş ödeme performanslarına ait olumsuz kayıtları, yapılan düzenlemeyle dikkate alınmayacak.
Karşılıksız Çek ve Protestolu Senetler ile Kredi ve Kredi Kartları Borçlarına Ait Kayıtların Dikkate Alınmaması Hakkında Kanun’a eklenen süreksiz hususa nazaran anapara ve/veya taksit ödeme tarihi 20 Mayıs 2021 tarihinden evvel olup da kullandığı nakdi ve gayri nakdi kredilerinin anapara, faiz ve/veya ferilerine ait ödemelerini aksatan gerçek ve hukukî şahısların, ticari faaliyette bulunan ve bulunmayan gerçek şahısların ve kredi müşterilerinin karşılıksız çıkan çek, protesto edilmiş senet, kredi kartı ve başka kredi borçlarına ait Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi nezdinde tutulan kayıtları, kelam konusu borçların ödenmesi geciken kısmının 31 Aralık 2021 tarihine kadar tamamının ödenmesi yahut tekrar yapılandırılması halinde, bu şahıslarla yapılan finansal süreçlerde kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlar tarafından dikkate alınmayacak.
