Srebrenitsa soykırımını inkar eden bakanın görevden alınması isteniyor

Başşehir Podgorica’da açıklamalarda bulunan Zdravko Krivokapic, Bosna Hersek’teki savaş (1992-1995) sırasında yaşanan ve resmi sayılara nazaran 8 bin 372 Boşnak sivilin katledildiği soykırımı inkar eden Vladimir Leposavic’a ait, “Kişisel sorumluluk gereği misyondan alınmasını istiyorum. Bunu geçen hafta da söyledim, artık de tekrarlıyorum.” dedi.

Bakan Leposavic’in soykırıma ait tutumundan vazgeçmediğine işaret eden Krivokapic, Leposavic’in içinde bulunduğu sorumluluk gereği ferdî kanılarını kendisine saklaması gerektiğini belirtti.

Başbakan Krivokapic’in bu talebine karşı çıkan yüzlerce Karadağlı çok milliyetçi Sırp ise ülke genelinde protestolar düzenledi.

Leposavic’in halini destekleyenler, başta Podgorica olmak üzere Bar, Niksic, Plejvlja ve Berane üzere kentlerde toplanarak Srebrenitsa’daki soykırımı inkar eden müzikler söyledi.

Başşehir Podgorica’daki hükümet binası önünde toplanan küme “Kosova, Sırbistan’ın kalbidir”, “Ey Karadağ, dağ perisi, soykırım olmadı” yazılı dövizler taşıdı, trafikte kısa periyodik aksamalar yaşandığı ve protestolarda yeni tip koronavirüs (Kovid-19) önlemlerine uyulmadığı bildirildi.

Bakan Leposavic, daha evvel yaptığı açıklamada, Srebrenitsa’daki soykırımı “kesin olarak kanıtlandığında” kabul edeceğini söyleyerek, “Soykırım yapıldığına hükmeden Lahey’deki mahkeme (Eski Yugoslavya Milletlerarası Ceza Mahkemesi) meşruiyetini kaybetmiştir.” sözünü kullanmıştı.

• Srebrenitsa’daki yaşananlar “soykırım” olarak nitelendirildi

Sırp kumandan Ratko Mladic buyruğundaki Sırp birliklerin, 11 Temmuz 1995’te Bosna Hersek’in doğusundaki Srebrenitsa’ya girmesinin akabinde başlayan soykırımda birkaç gün içinde en az 8 bin 372 sivil Boşnak katledildi, vücutları farklı toplu mezarlara gömüldü.

Savaşın akabinde kayıpları bulmak için başlatılan çalışmalarda, toplu mezarlarda cesetlerine ulaşılan soykırım kurbanları, kimlik tespitinin akabinde her yıl 11 Temmuz’da Potoçari Anıt Mezarlığı’nda defnediliyor.

Bölgedeki Sırp nüfusun büyük çoğunluğu, bugün dahi Srebrenitsa’da yaşananları “soykırım” olarak nitelendirmekten kaçınıyor.

Öte yandan Lahey’deki Milletlerarası Adalet Divanı, 2007 yılında aldığı kararda, Eski Yugoslavya Milletlerarası Ceza Mahkemesinden (ICTY) gelen ispatlar doğrultusunda Srebrenitsa ve civarında yaşananları “soykırım” olarak nitelendirdi.

Sırp kumandan Mladic, ICTY’de görülen davada ortalarında soykırımın da bulunduğu birçok kabahatten müebbet mahpusa mahkum edildi.

Savaş devrinde Bosnalı Sırpların önderi olan Radovan Karadzic de Sebrenitsa soykırımı dahil birçok cürümden evvel 40 yıl, akabinde temyiz davasında müebbet mahpusa mahkum oldu.

ICTY’da görülen Srebrenitsa davalarında ayrıyeten Radislav Krstic 35 yıl, Vidoje Blagojevic 15 yıl, Vujadin Popovic ve Ljubisa Beara müebbet, Drago Nikolic 35 yıl, Ljubomir Borovcanin 17 yıl, Vinko Pandurevic 13 yıl, Radivoje Miletic 19 yıl ve Milan Gvero 5 yıl mahpus cezası aldı.

Eski Yugoslavya topraklarında 1990’lı yıllarda işlenen kabahatlerin cezalandırılması hedefiyle 1993’te Birleşmiş Milletler (BM) kararıyla kurulan ICTY, 2017 sonunda kapılarını kapattı. ICTY’nin davalarını ise Milletlerarası Ceza Mahkemeleri Rezidüel Düzeneği (IRMCT) devraldı.