Tarihi keşif sonrası doğal gazda yeni dönem başlıyor! EPDK’dan kritik adım

1 Ekim 2021 tarihinde devreye alınacak Vadeli Doğal Gaz Piyasası ile birlikte Türkiye’nin bölgesel güç ticaret merkezi olması maksadı için değerli bir eşik aşılmış olacak. İşte tam da bu süreçte Güç Piyasası Düzenleme Kurumu EPDK’dan doğal gaz kesimine yönelik çok kritik bir atak geldi.

EPDK’DAN DOĞAL GAZDA ARZ GÜVENLİĞİNE VE REKABETE DAYANAK OLACAK KIYMETLİ KARAR: 1 YILLIK DEĞİL 3 ARDIŞIK YIL İÇİN SPOT GAZ ALIM KAPASİTESİ.

Güç Piyasası Düzenleme Konseyinin aldığı kararla spot boru gazı ithalatı için artık yalnızca bir yıllık değil, “3 ardışık takvim yılı için” kapasite başvurusu alınacak.

Evvelki yıllarda her gaz yılı öncesinde ithalat giriş noktalarında yalnızca ilgili gaz yılı için ve yalnızca bir yıllık talep davetleri yapılıyordu. Alınan karar ile ardışık 3 gaz yılı için yıllık spot boru gazı ithalatı kapasitesi müracaatına imkan tanınmış oldu.

Konsey tarafından alınan karara nazaran; birinci kademede Azerbaycan’dan ülkemize doğal gaz ithalatı yapılan giriş noktaları olan TÜRKGÖZÜ, TANAP SEYİTGAZİ ve TANAP TRAKYA giriş noktalarında 2022, 2023, 2024 gaz yılları için yıllık spot boru gazı ithalatı kapasite ilanları birlikte alınacak.

90’lı yıllarda yapılan kontratlar çerçevesinde, ülkemize halihazırda uzun periyotlu doğal gaz alım-satım muahedeleri kapsamında boru çizgileriyle doğal gaz ithalatı yapılıyor ve uzun devirli doğal gaz alım-satım muahedeleri, petrol fiyatları ve dolar kuruna endeksli esnek olmayan kurallar içeriyor. Bu kontratların kimilerinin mühleti sona ererken kimilerinin da müddeti önümüzdeki yıllar içinde sona erecek.

EPDK Lideri Mustafa Yılmaz EPDK’nın aldığı kararın bu kritik süreçte yalnızca arz güvenliğimize katkı sağlamayacağını, spot boru gazı ithalat lisansı olan şirketlerin satıcı ülkeler ile yapacakları ticari görüşmelerde artık çok daha avantajlı olacağını vurguladı. Yılmaz: “Hem şirketlerin rekabet gücü artacak hem de ülkemizin doğal gaz ithalat maliyetleri azalacak” dedi.

YILMAZ: “HEM DAHA ÇOK KAYNAKTAN DAHA ÇOK DOĞAL GAZ… HEM DE DAHA FAZLA REKABET İLE DAHA AZ MALİYETLİ DOĞAL GAZ DEVRİ BAŞLAYACAK”

Tüm dünyada ülkeler ortası doğal gaz ticaretinde son yıllarda uzun devirli mutabakatlardan spot mutabakatlara ve borsa endeksli ticarete geçiş yaşandığını vurgulayan Yılmaz, EPDK olarak dünya doğal gaz ticaretindeki şimdiki gelişmeleri yakından takip ettiklerini, düzenlemelerini de buna uygun olarak güncellediklerini vurguladı.

Aldıkları karar ile Türkiye’nin orta vadeli spot doğal gaz ithalat potansiyelinin bugünden planlanabileceğini ve daha öngörülebilir bir ithalat portföyü ile doğal gaz arz güvenliğine değerli katkı sağlanacağını belirten EPDK Lideri Yılmaz şunları söyledi:

“Bu karar yalnızca arz güvenliğimize katkı sağlamayacak. Spot boru gazı ithalat lisansı olan şirketler satıcı ülkeler ile yapacakları ticari görüşmelerde artık çok daha avantajlı olacak. Hem şirketlerin rekabet gücü artacak hem de ülkemizin doğal gaz ithalat maliyetleri azalacak. Kısaca Türkiye’de hem daha çok kaynaktan daha çok doğal gaz hem de daha fazla rekabet ile daha az maliyetli doğal gaz periyodu başlayacak”

Bu ortada; 2022, 2023 ve 2024 yılları için talep daveti EPDK’nın internet sitesinde ilan edildi. Müracaatlar 27 Ağustos 2021 tarihine kadar alınacak ve talep toplama süreci EPDK tarafından elektronik platformda 06 Eylül 2021 tarihinde her yıl için başka saatlerde gerçekleştirilecek.