Kent merkezindeki Cumhuriyet Meydanı’nda bulunan tarihi yapıtlardan, 1217 yılında Anadolu Selçuklu Devleti Sultanı 1’inci İzzeddin Keykavus tarafından yaptırılan Şifaiye Medresesi, çay bahçesi ve ikramlık eşya satış alanı olarak hizmet verirken, 2007’de Vakıflar Bölge Müdürlüğü’nce onarıma alındı. Restorasyonu 2008 yılının Şubat ayı sonlarında taşeron firma üstlendi. Onarımı yapan firma 2010 yılında iflas edince çalışma yarım kaldı akabinde onarım işi, öteki firmaya verildi. İşi alan firma eksik kalan onarım çalışmalarını tamamladı. Tarihi eser, 2013 yılında onarım öncesinde olduğu üzere çay bahçesi ve ikramlık eşya satılan dükkanlarla yine hizmete girdi. 1220 yılında hayatını kaybeden Selçuklu Sultanı 1’inci İzzettin Keykavus ve aile bireylerinin kabirlerini de barındıran medresede ana eyvan kemerinde bir kısmı taşa gömülü, yarısı dışarıda kalmış vaziyette inşaat malası olduğu fark edildi. Dikkatli gözler tarafından fark edilen yanlışın, onarım çalışmaları sırasında unutulduğu bedellendiriliyor.
‘HOŞ BİR DURUM ÜZERE GÖRÜNMÜYOR’
Sivas Cumhuriyet Üniversitesi (SCÜ) Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Kısım Lideri Prof. Dr. Erdal Eser, “Eyvan kemerinde bir malanın ucu iki taş ortasında sıkıştırılmış olarak görünüyor. Günümüze kadar gelebilmiş. Nedenini ben de merak ediyorum. Bu kesim oraya nasıl konuldu. O anda inşa ve tamiratla ilgili bir şey mi asıldı? Orada o kesimin kalması pek de hoş olmamış. Güzel bir durum üzere görünmüyor. Onarım konusu çok özel bir mevzudur. Onarım konusunda cümle kurabilmek için de muhakkak bir uzman ve bilgi birikimine sahip olmak gerekiyor. Ülkemizde onarımına karar verilen bir eser uzmanlar tarafından çalışılıyor. Grupta mimarı, mühendisi, sanat tarihçisi yer alıyor. Bu arkadaşlarımız bir proje hazırlıyor. Hazırlanan projeler müdafaa heyetlerimize sunuluyor. Projeler incelendikten sonra uygulanması uygun görüldüğünde onay veriliyor. Daha sonra uygulama başlıyor. Burada denetim etapları var. Yapılan işler son taş konulana kadar denetimden geçiriliyor. Her yapılan onarımın kendine mahsus bir öyküsü ve nedeni var” dedi.
‘RESTORASYON BAHÇE DUVARI YAPMAKTAN FARKLI’
Onarım kusurları hakkında da bilgiler veren Prof. Dr. Eser, şöyle devam etti:
“Türkiye’de bütün safhalar takip edilmesine karşın aslında bu işleri yapan arkadaşların ehliyetleriyle ilgili sorunumuz var. Onarım yapan şahısların aslında özel bir eğitimden geçirilmeleri gerekiyor. Mimarı, sanat tarihçisi eğitimi alıyor. Pekala zanaatkarımız bu eğitimi ne kadar alıyor, bunu konuşmak gerekiyor. Zira projesi çok şahane olan şeyler var lakin sonuca baktığımızda bir felakete de dönüşebilir. Bu büsbütün uygulama etabında oluşan iş kalitesi ile ilgili bir husustur. Onarım konusu bahçe duvarı yapmaktan farklı bir mevzudur. Zira tarihi ve kültürel bedeli olan bir materyal ile çalışıyorsak, o gereçle çalışan arkadaşların bunu yeterli bilmesi gerekiyor. Ülkemizde çok sayıda tarihi eser var. Bu yapıtlarla ilgili birçok onarım çalışması var. Bu çalışmaları gerçekleştiren ustalara sertifika verilmesi gerektiğini düşünüyorum.”
Türkiye’de çok başarılı onarımlar yapıldığını lisana getiren Prof. Dr. Eser, “Yapılan onarımların takip edilmesi gerekiyor. Onarım da bakım istiyor. Yani bir onarım yapıp, binanın ömrünü uzatıyorsunuz lakin onarımın da ömrünü uzatmak için periyodik bakımlar yapılması gerekiyor. Ben de basından vakit zaman takip ediyorum, onarım facialarıyla ilgili yansıyan şeyler oluyor. Bunların birçoklarının aslında personellik ile ilgili problemler olduğunu tespit ediyorum” diye konuştu.
Öte yandan Vakıflar Bölge Müdürlüğü yetkilileri, bahse ait açıklama yapmadı.
