Tarihin en büyük İHA üssü burada! Nijer’deki karışıklık 2 ülkeye ecel teri döktürüyor

Nijer‘de meydana gelen darbe tüm dünyanın gözünü bu bölgeye dikti. Bilhassa Mali ve Burkina Faso’daki darbelerden sonra askeri varlığını Nijer‘e çeken Fransa ile tarihinin en büyük insansız hava aracı (İHA) üssünü Nijer‘e inşa eden ABD’nin Sahel’deki varlığı hiç olmadığı kadar tehdit altında.

ABD, FRANSA VE AB ÜLKELERİNİN ÇALIŞANI BULUNUYOR

Nijer‘de 26 Temmuz’da askerin idareye el koyması sonrasında ülkede askeri gücü bulunan Batılı müttefiklerin bölgedeki geleceği meçhul bir hal aldı. Mali’de yaklaşık 10 yıl süren Barkhane Operasyonunu geçen sene sonlandıran Fransa, operasyonun hava üssü olarak kullanılan Niamey 101’i kullanmaya devam ediyor. Başşehir Niamey’deki Memleketler arası Dori Hamani Havalimanı yakınlarında yer alan “Niamey 101 Hava Üssünde” ABD ve Fransız askerleri birlikte vazife yapıyor.

Yaklaşık 800 ABD ve 1500 Fransız askerinin konuşlandığı üsse, AB ülkelerinin askeri ve sivil eğitim misyonlarına ilişkin işçi de yer alıyor.

NELER VAR NELER…

Niamey 101’de 8 adet Mirage 2000D savaş uçağı, 4 adet MQ-9 Reaper Silahlı İnsansız Hava Aracı (SİHA), 1 adet Boeing C-135FR ikmal uçağı, 1 adet Lockheed C-130 Hercules askeri nakliye uçağı, Eurocopter Tiger taarruz helikopterleri ve NH90 askeri helikopterler de dahil geniş bir hava filosu uçuş yapıyor.

ABD’NİN EN BÜYÜK İHA ÜSSÜ

ABD’nin de Sahra çölünün güney ucundaki Agadez kenti yakınlarında “Niger Air Base 201” isimli bir İHA üssü bulunuyor. Niger 201, ABD’nin Cibuti’deki daimi üssünden sonra Afrika’daki en büyük ikinci üssü pozisyonunda yer alıyor. İnşaatı ve finansmanı ABD’ye, mülkiyeti ise Nijer ordusuna ilişkin üs, yüksek teknolojili uydu bağlantı sistemleriyle 2019’dan bu yana hizmet veriyor. Nijer devletinden 10 yıllığına kiralanan Niger 201, ABD’nin en büyük ve en kıymetli İHA üssü olarak kabul ediliyor.

İNŞASI İÇİN 110 MİLYON DOLAR HARCANDI

İnşası için 110 milyon dolar, yıllık bakımı için ise 30 milyon dolar harcayan ABD, kelam konusu üssü, Sahel’deki ana istihbarat ve gözetleme merkezi olarak kullanıyor. 25 kilometrekarelik bir alana kurulan üssün, MQ-9 Reaper ve C17 nakliye uçakları da dahil geniş bir İHA/SİHA filosuna sahip olduğu biliniyor. Nijer’de toplamda 1000 askeri bulunan ABD, darbeden sonra hava alanının kapanması nedeniyle üsten şimdilik uçuş yapamıyor.

AB ASKERLERE EĞİTİM VERİYOR

Batılı ülkelerin bağlarının, cunta hükümetlerinin misyonda olduğu Mali ve Burkina Faso ile bozulması, AB’nin Nijer ile işbirliğini bir gereklilik haline getirdi. Bu kapsamda AB, şubat ayında, 3 yıl misyon yapacak AB Askeri Ortalık Misyonu Nijer’i (EUMPM Niger) hayata geçirdi. Nijer ordusuna eğitim ve danışmanlık hizmeti sunma maksadı güden misyonda 50 ila 100 askerin misyon yapması planlandı. Alman Parlamentosu, mayısta misyona toplamda 60 asker gönderme kararını kabul etti ve birinci etapta 3 asker konuşlandırdı. Estonya da darbeden bir gün evvel, 25 Temmuz’da EUMPM Nijer’e 5 asker yollamak istediğini duyurdu.

Öte yandan, AB’nin güvenlik güçlerine 2012’den bu yana insan hakkı temelli eğitimler verdiği “EUCAP Sahel Niger” isimli sivil bir eğitim misyonu da bulunuyor. İtalya da 2018’de başlattığı “Nijer İkili Takviye Misyonu (MISIN)” kapsamında Nijerli askerleri eğitiyor. İtalya’nın MISIN ve EUMPM Niger misyonlarında Niamey’de 350 çalışanı misyon yapıyor. AB’nin Nijer ile güvenlik alanındaki işbirliklerini askıya alması sonrası bu misyonlarının devam edip etmeyeceği ise belirsizliğini koruyor.