Tayvan: Çin, tatbikatları işgal planına hazırlık için kullanıyor

ABD Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi, geçtiğimiz günlerde Tayvan’ı ziyaret etti.

Pelosi’nin ziyareti, Pekin ile Washington çizgisi ortasında tansiyon yaşanmasına neden oldu.

İki ülke ortasında sular şimdi durulmazken Tayvan Dışişleri Bakanı Joseph Wu, açıklamalarda bulundu.

Bakan, Çin’i sorumsuzca hareket etmekle suçladı

Bakan Wu, düzenlediği basın toplantısında, daha evvel açıklanan 4 günlük müddete karşın devam eden geniş ölçekli tatbikatların, Hint-Pasifik bölgesinin en ağır hava ve gemi nakliyatı güzergahlarından birindeki faaliyetleri aksattığını, bölgesel barış ve güvenliğe ziyan verdiğini belirterek, Çin’i “sorumsuzca hareket etmekle” suçladı.

“Çin, tatbikatları Tayvan’ı işgal planına hazırlık için kullanıyor”

Pekin’in Pelosi’nin ziyaretini mazeret ederek Tayvan Boğazı ve etrafında hakimiyet kurmaya yönelik niyetini ortaya koyduğunu tabir eden Wu, “Çin, tatbikatları Tayvan’ı işgal planına hazırlık için kullanıyor.” dedi.

Wu, Çin’in, tatbikatlar sırasında taraflar ortasındaki fiili hava ve deniz sınırını belirleyen itibari “orta çizgiyi” geçip uzun vakittir kabul edilen zımni uzlaşmayı ihlal ettiğini, Tayvan Boğazı’ndaki uzun periyotlu statükoyu değiştirmek için bu hareketleri sıradanlaştırmaya çalışabileceğini söyledi.

“Çin’in asıl niyeti tüm bölgede statükoyu değiştirmek”

Tatbikatlar sırasında Ada etrafına güdümlü füzelerin fırlatıldığını, Çin’in açıkça başka ülkeleri, Tayvan’ı işgal etme teşebbüsüne müdahale etmekten caydırmaya çalıştığını belirten Wu, “Erişimi engellemeye yönelik taktiklerin prova edilmesi Çin’in Tayvan’ın ötesindeki jeo-stratejik ihtiraslarını gözler önüne seriyor. Çin’in askeri tatbikatların gerisindeki asıl niyeti Tayvan Boğazı’nda ve tüm bölgede statükoyu değiştirmek.” tabirlerini kullandı.

“Kimse özgürlük ve demokrasiyi Tayvan’ın elinden alamaz”

Çin’in Tayvan’a yönelik halini sadece mazeret olarak kullandığı, asıl maksadının tesirini Ada’nın ötesinde genişletmek olduğunu lisana getiren Wu, özgürlüğü savunan tüm ülkeleri otoriterliğin yayılmasına reaksiyon vermek üzere birlik olmaya çağırdı.

Pekin’in büyük ölçekli tatbikatlar, füze denemeleri, siber hücumlar, dezenformasyon kampanyaları, ekonomik yaptırımlar ve zorlamayla Tayvan kamuoyunun moralini çökertmeyi hedeflediğini öne süren Wu, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Çin’in Tayvan’ı korkutmaya yönelik teşebbüsleri bizi ne paniğe sevk edebilir ne de mağlubiyete uğratabilir. Kimse özgürlük ve demokrasiyi Tayvan’ın elinden alamaz. Bunlar bizim DNA’mıza işlemiş bedellerdir. Tayvan kendi özgür ve demokratik ömür biçimini sonuna kadar koruyacaktır.”

ABD Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi’nin ziyareti

Pelosi ve beraberindeki 5 kişilik Kongre heyetinin geçen hafta yaptığı ziyaret, Ada’yı topraklarının kesimi gören Pekin’in reaksiyonunu çekmişti. Çin, 2 ve 3 Ağustos’taki ziyaretin akabinde Ada etrafındaki askeri tatbikatlara başlamıştı. Birinci başta 4-7 Ağustos’ta düzenleneceği açıklanan tatbikatlar, öngörülen takvimin ötesinde sürdürülüyor.

Pelosi, Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Ada’yı 25 yıl ortadan sonra ziyaret eden birinci ABD Temsilciler Meclisi Lideri olmuştu. Daha evvel 1997’de Newt Gingrich, bu misyonu yürütürken Tayvan’ı ziyaret etmişti.

Çin-Tayvan anlaşmazlığı

Çin’de İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde çıkan iç savaşta Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949’da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan’a yerleşip 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.

Bu teşebbüs, Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971’e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Heyetinde Çin’i temsil etmişti. 1950’ler ve 1960’larda çok sayıda ülkenin diplomatik bağ tercihini Çin Cumhuriyeti’nden Çin Halk Cumhuriyeti’ne çevirmesinin akabinde 1971’de BM Genel Heyetinde yapılan oylamada, Pekin hükümetinin Çin’in tek legal temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan’ın memleketler arası örgütlerdeki pozisyonu belgisiz hale gelmişti.

AA’nın haberine nazaran; Pekin idaresi, “Tek Çin” prensibini benimseyerek Tayvan’ın kendi topraklarının kesimi olduğunu savunuyor. Çin, boğaz ve etrafındaki askeri varlığının yanı sıra Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilgiler kurmasına, BM’de ve başka milletlerarası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik alakalarını kesmesini kaide koşuyor.