TBB’den YÖK’e 125 bin davası

Yükseköğretim Konseyi (YÖK), binlerce hukuk öğrencisi ve adayı ile avukatı direkt ilgilendiren tartışmalı bir karara imza attı. Bu yıl Yükseköğretim Kurumları İmtihanı (YKS) tercihleri için açıklanan kılavuzda hukuk fakültelerine giriş için aranan muvaffakiyet sırası kuralı 100 binden 125’ine indirildi. Kendilerine danışılmadan bu kararın alındığını belirten Türkiye Barolar Birliği Lideri (TBB) Erinç Sağkan, bu durumun işsiz avukat sayısını arttıracağını ve mesleğin kalitesini düşüreceğini vurguladı.

Bu yıl yapılan YKS kapsamında hukuk fakültelerine girişte uygulanacak muvaffakiyet sırasının 125 bine düşürülmesi, YÖK ile Türkiye Barolar Birliği’ni karşı karşıya getirdi. YÖK Başkanlığı, 2021’in şubat ayında TBB’nin talebi ve Adalet Bakanlığı’nın yazısı hukuk fakültelerine girişte aranılan muvaffakiyet sıralaması kuralının 100 bine yükseltmişti. Ancak bu değişikliğin, 2022 yılında yapılacak YKS imtihanında uygulamaya girmesine karar veren YÖK, 16 Şubat 2021’de yaptığı açıklamada buna münasebet olarak “eğitim öğretimde nitelik ve kalitenin düşürülmemesi, tersine yükseltilmesi temel hedefini” gösterdi.

100 bin kararı uygulanmadan kaldırıldı

Ancak YÖK, tartışmalı bir biçimde bu kararından geri adım attı. YÖK Genel Kurulu’nun 21 Haziran 2022’de belirlediği kontenjanlar kapsamında ÖSYM’nin açıkladığı tercih kılavuzunda yeni muvaffakiyet sırasının yine 125 bine düşürüldüğü görüldü. Ayrıyeten hukuk fakültelerinin geçen yıl 16 bin 267 olan toplam kontenjanı da 16 bin 633’e çıkarıldı.

Fotoğraf: CC by YÖK

TBB’den YÖK’e tepki

Uzmanlar, hukuk fakültelerine girişte muvaffakiyet sırasının düşürülmesinin avukatlık mesleğine olumsuz tesir yaratacağını, avukatlıkta kalitenin düşmesinin yanı sıra işsizliği de artacağına dikkati çekiyor. Bugün, TBB’ye kayıtlı 167 bin avukat ve 27 bin stajyer var. Türkiye’de faaliyette olan 89 hukuk fakültesi her yıl 25 bin mezun veriyor.

DW Türkçe’ye konuşan TBB Lideri Erinç Sağkan, 125 bin kararından ne kendilerinin de de Adalet Bakanlığı’nın bundan haberi olduğunu açıkladı: “Tam tercih kılavuzu yayımlandığında bir baktık tekrar 125 olarak ilan edilmiş. ÖSYM’ye ulaşmaya çalıştık. Daha sonra YÖK’e ulaştık. YÖK’ten öğrendiğimiz kadarıyla bir gün evvel YÖK Genel Heyeti, bizim görüşümüzü almadan bu kararı verdi. Ayrıyeten Adalet Bakanlığı’na da danışılmadığını düşünüyoruz. Bakanlıkta birtakım yetkililerle yaptığı görüşmelerde o sonucu vardık. Onların da haberinin olmadığı üzere bir izlenime kapıldım.”

Erinç Sağkan, kendilerinin baraj koşulunun gelecek yıl 100 binden evvel 75 bine, daha sonra ise 50 bine yükseltilmesini beklediklerini belirterek, buna karşılık zıddı karar çıktığına dikkat çekti. 2022 yılının birinci 7 ayında 6 avukatın intihar ettiğini anımsatan Sağkan, avukatların ekonomik olarak çöküntüye gireceği ihtarında bulundu. Sağkan, 125 bin kararının avukatlara tesirine ait “İşsiz avukatlara ve hukukçu niteliğinin düşmesine ve çok önemli sosyo/ekonomik sıkıntılara tekabül edecek” sözünü kullandı.

Fotoğraf: DW/A.E. Duran

YÖK baskılara mı dayanamadı?

Peki, YÖK neden geri adım attı. “YÖK’ün sermayeye teslim olduğunu” belirten Sağkan, “Bunun neden apar topar bir gece evvel bu türlü bir karar alındığını iddia etmek güç değil. Kuvvetle beklenen YÖK, üniversite sahiplerine yani sermaye bölümünün baskılarına dayanamadı. Hukuku, hukukun üstünlüğünü, hukukçuların niteliğini, avukatlık mesleğini sermayeye tercih etti diye yorumluyoruz” görüşünü lisana getirdi.

TBB’den YÖK’e dava

Öte yandan TBB, YÖK’ün yeni kararının iptali ve yürütmesinin durdurulması istemiyle dava açtığını duyurdu. Erinç Sağkan, mümkün iptal kararının muvaffakiyet sırası 100 bin ile 125 bin ortasında yerleşen adayları etkileyeceğini belirterek, bu adayları tercih yapmamaları konusunda uyardı.

Sağkan, 100 bin ile 125 bin muvaffakiyet sırasında yer alarak, hukuk fakültesini kazanan öğrencilerin mezun olduktan sonra avukatlık stajlarını başlatmama konusunu da tartıştıklarını kaydetti. Bu mevzuyu ekim ayında yapılacak baroların genel konseylerinde gündeme getireceklerini belirten Sağkan ayrıyeten TBB Staj Yönetmeliği’nin değiştireceklerini vurguladı.