TESK: Perakende Yasası’yla fiyatlardaki dengesizlikler duracak

Perakende Yasası, yurt içindeki alışverişlerde Avrupa’daki üzere meslekleri, kesimleri koruyan bir yapı olarak getirilmek isteniyor. AVM’lerin sıklıkla açılmadığı, kent içlerinde yer almadığı, makul günlerde kapalı kaldığı, tıpkı iş kolundan dükkanların yan yana sıralanmadığı, esnafı ve tüketiciyi koruyan bu sistemle ilgili beklentiler de çok fazla.

“TOPLUMUN HUZUR İÇİNDE ALIŞVERİŞ YAPMASI İÇİN GEREKLİ”

Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu (TESK) Genel Lideri Bendevi Palandöken, Perakende Yasasının toplumun refah ve huzur içerisinde alışverişin yapılması için gerekli olduğunu belirterek, “Artık Amerika’yı keşfetmeye gerek yok. Dünya ne yapıyorsa onu yapacağız. Haksız rekabeti önüne geçilecek.

PERAKENDE YASASI İLE EKSTRA İNDİRİMLER, BİNDİRİMLER VE FİYATTAKİ ANARŞİ DURACAK

Ekstra indirimler, bindirimler ve fiyatlardaki dengesizlik duracak. Tekelci zihniyet yerine çoğulcu bir zihniyet gelişecek. Münasebetiyle enflasyon ateşi düşecek.” dedi.

“YASA İLE ESERİN KALİTESİ, ESERİN ÇIKTIĞINI MENŞEDEN SONUNCU TÜKETİCİYE KADAR OTOKONTROL OLACAK”

6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi Taslağı’nın işletmeler için olmazsa olmaz olmasının yanı sıra tüketicisi noktasında düzenlemenin gelmesinin kesin noktası olacağını söz eden  Palandöken, “Münasebetiyle başınıza nazaran fiyatları indirip yükseltemeyeceksiniz. Rekabet ortamı oluşacak. Hasebiyle eserin kalitesi, eserin çıktığını menşeden son tüketiciye kadar otokontrol olacak. Hem sağlıklı hem sıhhatli hem de ucuz fiyata rekabet edilir bir piyasada eserleri yahut hizmet kesiminin verdiği hizmeti pahalandırılacak.” diye konuştu.

“EĞER PARANIZ VARSA İSTEDİĞİNİZ ARABASI ALIRSINIZ ANCAK EHLİYETİNİZ YOKSA TRAFİĞE ÇIKAMAZSINIZ”

Perakende yasasının çıkmasında, enflasyona etken olan tekelci anlayışa vurgu yapan Palandöken, şunları söyledi:

“Sadece o semtte pazar varsa fiyatları düşürüp onu mağdur ettikten sonra sonraki gün fiyatların 5 katına çıkarılmasına pürüz olacak. Benim param var, ben her işi yaparım deyip bu işi erbabına yaptıracak. Şayet paranız varsa istediğiniz arabası alırsınız ancak ehliyetiniz yoksa trafiğe çıkamazsınız. Bu perakende yasası olmazsa olmaz. Hasebiyle birçok iş yerinin gelişememesinin, birçok iş yerlerinin büyüyememesinin, genç müteşebbislerin ticaret yapamamasının önündeki en büyük mani. Zira piyasa otokontrolünü sağlayamıyor.”

“YASA OLMAYINCA HER ŞEYİ BİR FAYDAM NİYETİ HAKİM OLUYOR”

Perakende yasası olmadığı için perakendecilerin “Her şeyi ben yaparım.” diye düşündüklerini söz eden Palandöken, “Aslında duvar ustası duvar yapar, sıvacı üstünü sıvar. Hasebiyle ticaretteki kuralların belirlenmesinde, faal olmasında ahilik kültürünün geleneği yer alır. Yoksa hiç ticaretten anlamayan lakin parası olup, stok yahut stokun yanı sıra üretim düzeneklerini ele geçirilip tekelci bir pazar oluşturmaya uğraş edilir. Halbuki Türkiye’de 2 milyon 500 bin yakın esnaf var. Bir o kadar KOBİ’ler ve ticaret erbabı var” değerlendirmesini yaptı.

“MAĞAZA SAYILARI SINIRLANMALI”

Palandöken, “Mağaza sayılarına sınırlanma getirilmeli ve çoğulcu bir esnaf teşkilatının oluşturulmasının sağlanması lazım. Yoksa her şey bir kişinin olur. Fakat öbür taraf mağdur olur,” dedi.

“VATANDAŞIN OTO DENETİMİ YAPACAĞI SİSTEMİN GETİRDİĞİ SAĞLAM TEMELLER, İŞTE BU HAKSIZ REKABETİ ORTADAN KALDIRACAK”

84 milyon insanın dilek ve beklentisinin fiyat istikrarı olduğunu söyleyen Palandöken, “Nasıl olacak, nasıl müdahale edeceksiniz? Her yere bir kolluk kuvveti konulması mümkün değil. Yani ya jandarma ya polis ya zabıta ya da vergi memuruyla oto denetim olmaz. Vatandaşın oto denetimi yapacağı sistemin getirdiği sağlam temeller işte, bu haksız rekabeti ortadan kaldıracak. Hasebiyle sizin yapmak istediğiniz işin nebisi ne ise ona müsait alanlar olacak. O denli kentin en görkemli yerine kurulup trafiği engelleyeceksiniz, orada çalışan insanları mağdur edeceksiniz, sistemin bozukluğunu sağlayacaksınız. Lakin bu ticaretin kurallarına uymuyor.” diye konuştu.

“BİZİM TEKLİFLERİMİZİN HEPSİ; MAKUL, DÜNYADA UYGULANIR VE VATANDAŞIN RAHAT EDECEĞİ BİR SATIŞ SİSTEMİ”

Kelam konusu yasa tasarısında ticaretin kurallarının belirlenmesi, aralık kurallarının koyulması, açılıp kapanma saatlerinin makul olması, kentin nerelerine konuşlanacağı üzere mevzularda fikir sunduklarını lisana getiren Palandöken, “Bu projeler, bu programlar Türkiye’den Avrupa’ya gidiyor. Münasebetiyle ticaretteki yapılan haksız rekabet oradan kaynaklanıyor. Bizim tekliflerimizin hepsi; makul, dünyada uygulanır ve vatandaşın rahat edeceği bir satış sistemi.” diye konuştu.

“SİSTEM İLE BÜYÜMEYİ SAĞLAYACAKSIN YOKSA MÜTEŞEBBİS OLMAZ, HİÇ KİMSE BÜYÜYEMEZ VE TIKANIR”

Perakendecilerin kelam konusu yasaya ait şikayetleri üzerine konuşan Palandöken, şöyle devam etti:

“Şimdi özgür piyasanın kuralları işlediği vakit bunlar bu biçimde büyümelerinin mümkün olmadığını perakendeciler de biliyor. Artık tahminen de Perakende Yasası ile çaba ederken elektronik ortamdaki satışlara ne diyecekler. Hasebiyle bunların tamamı bir ortak toplantı masasında konuşulacak. Yani ‘Ben elektrik ütüsünü de satarım, televizyonu da satarım, araba yağını ve lastiğini de satarım’ diye bir şey yok. Ticaretin kuralı var. Ekmeği ekmekçiye vereceksin, bir ekmek fazla vereceksin. Münasebetiyle sistem kurulacak, sistem yenilenecek. Sistem ile büyümeyi sağlayacaksın yoksa müteşebbis olmaz. Hiç kimse büyüyemez. Tıkanır.”

“AVM’LER KENT MERKEZİNE VE MAHALLE ORTALARINA AÇILMAMALI”

TESK’in teklif metninde, AVM’lerin, büyük mağazaların ve zincir mağazaların plansız ve denetimsiz bir biçimde kent merkezleri ve mahalle ortalarında açılmasına yerine kaynak zahmet çekilen, daha verimli ve katma bedele katkı sağlayacak alanlara yönlendirilmesi gerektiği vurgulandı.

ZİNCİR MAĞAZALARIN NÜFUSU 10 BİN VE ÜZERİNDEKİ YERLEŞİM YERLERİNDE AÇILABİLMESİ ÖNERİLDİ

Ticaret Bakanlığına değişiklik için sunulan teklif metninde, zincir mağazaların açılışında, minimum 300 metrekare net satış alanına sahip olması, taban 100 metrekare eser yükleme-boşaltma alanına sahip olması, taban 20 araçlık otopark bulundurması, nüfusu 10 bin ve üzerindeki yerleşim yerlerinde açılabilmesi, mesken binalarda açılmaması kuralının getirilmesi sözleri yer aldı.

ZİNCİR MAĞAZALARIN SABAH 10.00’DA AÇILIP AKŞAM 20.00’DA KAPATILMASININ GEREKİYOR

Ayrıyeten TESK tarafından, AVM’lerin, büyük mağazaların ve zincir mağazaların çalışma saatlerine ait sunulan teklifte, kelam konusu işletmelerin sabah 10.00 ile 20.00 ortasında çalışmalarının sağlanması gerekliliğine dikkat çekildi.

TÜTÜNDEN MOBİLYAYA, ELEKTRONİK EŞYADAN HAZIR GİYSİYE KADAR TÜM SATIŞLAR İÇİN YASAKLAMA ÖNERİLDİ

Teklifi Taslağı’na ait verilen görüşte, elektronik ticaret yoluyla yapılan satışlar ile satış alanı bin beş yüz metrekareden büyük zincir mağazaların satışları hariç olmak üzere, besin perakende kesiminde faaliyet gösteren zincir mağazalarda tütün mamulü ve alkollü içki, mobilya, cep telefonu, elektronik eşya ve beyaz eşya, kırtasiye eserleri, züccaciye, hırdavat, oyuncak, dokumacılık, konfeksiyon ve hazır giysi (kıyafet, ayakkabı, terlik vb.), ikramlık eşya, oto yedek modül ve aksesuar, kesme çiçek, işlenmemiş et eserleri, deniz eserleri, unlu mamul ve pastane eserleri satışları için yasaklama getirilmesi önerildi.

ZİNCİR MAĞAZALARIN PAZAR GÜNLERİ KAPALI OLMASI ÖNERİLDİ

Kelam konusu taslakta TESK tarafından verilen görüşte, Alışveriş merkezi, besin perakende bölümünde faaliyet gösteren büyük mağaza ve zincir mağazaların sabah 10.00’da açılması ve 20.00’da kapanması önerildi. Ayrıyeten AVM, besin perakende dalında faaliyet gösteren büyük mağaza ve zincir mağazaların, resmi ve dini bayram ile pazar günler kapalı olması görüşü verildi.

NÜFUSU 10 BİN İLE 20 BİN OLAN BELEDİYE HUDUTLARI İÇİN EN FAZLA 2 ZİNCİR MARKET

TESK tarafından, Alışveriş Merkezleri ve Zincir Marketlerin Açılış ve Faaliyete Geçiş Kriterlerinin Belirlenmesi Hakkında Yönetmelik Taslağı’na ait verilen görüşte, taslakta yer alan nüfusu 2 bin ile 5 bin olan belediye sonları içinde en fazla 2 zincir market olabilir sözü yerine nüfusu 10 bin ile 20 bin olan belediye hudutları için en fazla iki zincir market olabilir önerisi verildi. Ayrıyeten verilen görüşte, taslakta yer alan 5 bin kişi sonraki her 5 bin kişi başına en fazla bir zincir market açılışına müsaade verilir sözüne karşı 20 bin bireyden sonraki her 10 bin kişi başına en fazla bir zincir market açılışına müsaade verilmesi görüşü aktarıldı.

MİKRO ÖLÇEKLİ İŞLETMELERLE ZİNCİR MARKETLER ORTASINDA EN AZ 500 METRE

TESK tarafından, kelam konusu taslağa verilen görüşler ortasında zincir marketlerin; bakkal, büfe ve market üzere mikro ölçekli işletmelerle ortasında kapıdan kapıya en az iki yüz metre aralık bulunmalı sözüne karşı en az 500 yüz metre aralık bulunması önerisi yer aldı.

ZİNCİR MARKETLER SOKAKLARDA AÇILAMAZ GÖRÜŞÜ VERİLDİ

Kelam konusu taslakta TESK tarafından, sokaklarda açılacak zincir marketlerin toplam brüt iş yeri alanı iki yüz metrekareden fazla olmamalı sözüne karşı besin perakende dalında faaliyet gösteren zincir marketler sokaklarda açılamaz görüşü verildi. Ayrıyeten TESK tarafından, tıpkı sokakta tıpkı gerçek yahut hükmî bireye ilişkin birden fazla zincir market bulunmamalı, birebir bulvar ya da caddede birebir gerçek yahut hukukî şahsa ilişkin iki zincir market ortasında en az iki bin metre uzaklık bulunmalı unsuruna iki zincir market ortasında kapıdan kapıya iki bin metre uzaklık bulunması önerisi verildi.