Tokat’ta camisinden ayrı minare

© İHA / NURHAN İÇMEZ

Meydan bölgesi Çekenli İş Merkezi yanında yıllara meydan okuyan tarihi cami mimarisi ile görenleri şaşırtıyor. Minareyi görenler birinci bakışta camiyi fark edemese de avluya girdiğinde mescitle karşılaşıyor. Mahallî tarihçi Hasan Fazilet, 1412 yılında zaviye olarak yapılan binanın 1900’lü yıllara kadar özgünlüğünü korumuş olduğunu söyledi.

© İHA / NURHAN İÇMEZ

Vakitle etrafındaki yapılaşma ile birlikte cami muhtaçlığı hasıl olunca zaviyeye minare eklentisi yapılmış olduğunu belirten Fazilet, “Mahalle cami olarak 1940’lı yıllara kadar faaliyetine devam ediyor. Vakıf yapıtlarının satışı ile birlikte burası özel mülkiyete geçiyor. Müştemilatı içerisinde tasavvuf yapısında derviş kısmı, pirin meskeni ve eklentileri yer alıyor. 1953 yılında yapının barok pencereleri ve yapının sanatsal özelliklerine haiz kısımları yıkılıyor. Özel mülkiyetli bir mesken formunda ön kısmı devam ediyor. Altında bir değirmen bulunuyor. 2000’li yılların başında yapılan istimlak ve onarımla birlikte günümüzdeki formunu alıyor. Enteresan olan bir öbür özelliği de kitabesinin mevcudiyeti ve vakfiye niteliğinde olması. O manada da az bir yapı” dedi.

© İHA / NURHAN İÇMEZ

Osmanlı’nın Tokat’taki vilayet yapısı olma özelliği ile caminin farklı bir kıymet taşıdığını belirten Fazilet, tarihi yapının yaklaşık 608 yıldır hizmet verdiğini kelamlarına ekledi.

© İHA / NURHAN İÇMEZ

Meydanda taksicilik yapan esnaflardan Ahmet Eroğlu, minareyi görenlerin camiyi birinci bakışta fark edemediğini söz ederek, “Önceden minarenin yanında altı değirmen üzerinde bir konut vardı. Gelen cemaat minareyi görüp cami yok diyerek gidenler oluyordu. Biz insanları mescide yönlendiriyorduk. Son yapılan onarımla birlikte minarenin etrafındaki yapılarak yıkılarak cami ortaya çıkarıldı. Şu anda çok şükür camimizde minaresi de görünüyor” dedi.

© İHA / NURHAN İÇMEZ

Kültür portalında yer alan bilgilere nazaran; Çekenli Mahallesinde yer alan Hamza Beyefendi Camii Çelebi Sultan Mehmed’in buyruklarından Bicaroğlu Hamza Beyefendi tarafından 1412 yılında inşa ettirilmiş. Hamza Beyefendi Cami, sonradan geçirdiği tamirlerle özgünlüğünü kaybetmiş olsa da erken Osmanlı periyodu zaviyeli cami denilen tipte inşa edilmiştir. Giriş kısmının üzerinde yer alan ahşap mahfil 20. yüzyılda eklenmiştir. Kuzeybatıda, yapıdan büsbütün bağımsız inşa edilmiş, kare esaslı, silindirik gövdeli minare yer almaktadır.