TÜBİTAK, koronavirüs aşısı için tarih verdi

Dünyayı tesiri altına alan koronavirüs tedavisine yönelik oluşturulan Kovid-19 Türkiye Platformu, aşı ve ilaç çalışmalarını sürdürüyor. 29 üniversite, 8 firma, 9 araştırma kurumunun yer aldığı çalışmalarda 17 farklı proje yürütülüyor.

Kocaeli’nin Gebze ilçesinde bulunan TÜBİTAK Gen Mühendislik Biyoteknoloji Enstitüsü’nde kurulan laboratuvarda aşı ve ilaç çalışmaları sürdürülürken, TÜBİTAK Lideri Prof. Dr. Hasan Mandal, son gelişmelerle ilgili açıklamalarda bulundu.

İHA’ya konuşan Prof. Dr. Manda, “Öncelikle şu bazen kamuoyunda karıştırılan bir bahis olabiliyor; ilaç ne işe yarıyor, yani nedir, aşı nedir? Bazen bu ikisi birbirinin alternatifi olarak gözüküyor. İki çalışma eş vakitli yürüyor. İlaçtan kastımız bu hastalıkla ne yazık ki buluşmuş ve bir tedavi basamağında olan hastalarımıza vatandaşlarımıza yönelik. Aşı ise şu an bulaşmamış, gelecekte hangi evrede bulaşacağı bu birinci evre, ikinci dalga, üçüncü dalga deniliyor. Yani hasebiyle şimdi bağışıklık kazanmamışsa kalıcı bir tahlil oluşturmak için kullanılan bir teknoloji. Yani hasebiyle hem ilaç için hem de aşı için muhtaçlığımız olan bir durum. İlaçla ilgili olarak daha evvelki kamuoyuyla paylaşmış olduğumuz bilgilerde öncelikle 17 tane bizim aşı ve ilaçla ilgili projemiz yürütülüyor” dedi.

‘Haziran ayında bir muştuyu paylaşmak istiyoruz’

260’ın üzerinde araştırmacının gece-gündüz çalıştığını söz eden Prof. Dr. Mandal, şöyle devam etti:

“Bu 17 projede bizim 29 tane üniversitemiz, 8 tane firmamız, 9 tanede araştırma kurumumuz yer alıyor. 260’ın üzerinde de araştırmacı şu an bulunduğunuz yerler üzere gece-gündüz hafta sonları da dahil bu süreçte en süratli ve en aktif bir halde tahlil üretmeye çalışıyorlar. İlaçla ilgili olarak şunu söylemiştik. İnşallah yaz aylarında bununla ilgili değerli bir evreye geleceğiz. Yani ilaç sunma noktasında. Bununla ilgili inşallah daha erkene de gerçekleştirme durumumuz var. Haziran ayında bununla ilgili kamuoyu ile bir muştuyu paylaşmak isteyeceğiz, istiyoruz. Araştırmacılarımız bunun için çalışıyorlar.”

‘8 farklı teknolojide çalışılıyor’

8 farklı teknoloji ile aşı geliştirmeye çalıştıklarını tabir eden Prof. Dr. Mandal, “İlaçta hem kimyasal hem de biyoteklojik olarak çalışıyoruz. Aşıda da 8 tane farklı teknoloji ile aşı geliştirme çalışması içerisindeyiz. Bunlar birbirinin tekrarı olan metotlar, teknolojiler değil. Hepsi birbirinden farklı. Münasebetiyle bizim aşı noktasında tüm dünyada hangi tip metotlarla, teknolojilerle aşı geliştirilmeye çalışılıyorsa TÜBİTAK platformu altında, Kovid-19 platformu altında gerçekleştirilen çalışmalar da büsbütün dünyadakinin katiyetle eksiği olan değil birebiri, hatta birtakım alanlarda birtakım kullandığımız teknolojilerde dünyaya da örnek olabilecek nitelikte. Yani yalnızca burada tabi ki bizim için en kıymetli olmazsa olmaz gereksinim gündem aşının bulunması. Lakin birebir vakitte araştırmacılarımız bunun yanında gelecekte bunu patentlenebilecekleri formda yeni bir usulle de aşı geliştirmeye çalışıyorlar” halinde konuştu.

‘Birinde hayvan deneyleri aşamasındayız’

Çalışmaların birinde hayvan deneyleri etabına gelindiğinin altını çizen TÜBİTAK Lideri, şunları söyledi:

“Burada biz yıl sonunda klinik öncesi dediğimiz çok değerli bir etabın tamamlanmasını öngörmüştük. Bu takvimimizde motamot devam ediyoruz. 8 teknolojinin kimilerinde da daha erken etapta sonuçlar alabileceğimizi düşünüyoruz. En azından birinde hayvan deneyleri basamağındayız. Başka iki teknoloji de yani aşı geliştirme teknolojisinde haftalar içerisinde tekrar hayvan deneyleri evresine geleceğiz. Hasebiyle biz kamuoyunda paylaşmış olduğumuz, halkımızın, dinleyicilerimizin, Türk bilim insanları ve araştırmacılarının hem ilaç hem de aşı geliştirme noktasında Türkiye’nin yetkinlikleriyle bu işin yapılabileceğine, yalnızca takip eden değil, takip etme noktasında da gece-gündüz araştırmacılarımız çalışıyorlar. TÜBİTAK’ta bu sürecin uyumunda katkı veriyor. Yoksa tüm araştırmaların tamamı TÜBİTAK’ta yapılmıyor. Bunun için de biraz evvel de söz etmiş olduğum üzere 46 tane kurum, ki bunun içinde TÜBİTAK şu an içerisinde bulunduğumuz Gen Mühendislik Biyoteknoloji Enstitümüzde dahil olmak üzere araştırmacılarımızın da gerçekleştirdiği nitekim övünç duyacağımız çalışmalar.”

‘Hayvan deneylerimiz devam ediyor’

Hayvan deneylerinin uzun bir süreç olduğunun altını çizen Prof. Dr. Mandal, “Hayvan deneyleri çok uzun bir süreç. Ve değişik basamaklarda gerçekleşecek. O yüzden şuan için başarılı noktasında net bir söz kullanmak gerçek olmaz. Lakin en azından başarısız noktasını söylemiyoruz. Yani bir sonraki kademeye devam edecek biçimde hayvan deneylerimiz devam ediyor” sözlerine yer verdi.