Turist rehberleri kanunu nedir, kimler turist rehberi ve seyahat acentesi olabilir 2024?

Turist rehberleri ve seyahat acentelerine ait düzenlemeleri içeren Turist Rehberliği Meslek Kanunu ile Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Kurulunda kabul edildi. Turist rehberleri kanunu nedir, kimler turist rehberi ve seyahat acentesi olabilir 2024?

TURİST REHBERLERİ KANUNU NEDİR?

Turist rehberleri ve seyahat acentelerine ait düzenlemeleri içeren Turist Rehberliği Meslek Kanunu ile Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komitesinde kabul edildi.

Teklifle, Turist Rehberliği Meslek Kanunu’nda değişikliğe gidiliyor.

Buna nazaran, mesleğe kabul müracaatlarında, yabancı lisan yeterliliğini belirlemeye yönelik imtihan, ÖSYM tarafından yapılacak. ÖSYM imtihan takvimine alınmayan lisanlarda ise konusunda uzman ve tarafsız kuruluşlara imtihan yaptırabilecek.

Mesleğe kabul şartlarının tümünü yerine getirenler, Bakanlığın talebiyle konusunda uzmanlaşmış kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan mesleğe kabul imtihanında başarılı oldukları yabancı lisanda turist rehberi olmaya hak kazanacak.

Mesleğe kabul şartlarını yerine getirip, yalnızca yabancı lisan yeterlilik dokümanı şartını yerine getiremeyenler ise Bakanlığın talebiyle konusunda uzmanlaşmış kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan mesleğe kabul imtihanında başarılı olmaları halinde, katıldıkları uygulama seyahatine bağlı olarak bölgesel yahut ülkesel Türkçe turist rehberi olmaya hak kazanacak.

Çince düzenlemesi

Çince başta olmak üzere belirlenecek Uzak Doğu lisanlarındaki adaylar için üniversitelerin turist rehberliği kısımlarının ön lisans, lisans yahut yüksek lisans programlarından mezun olmak yahut üniversitelerin turist rehberliği kısmı dışındaki başka kısımlarından en az lisans seviyesinde mezun olanlar için, turizm kesiminin gereksinimleri da dikkate alınarak belirlenen lisanlarda, gerektiği hallerde belirlenen bölgelerde, ülkesel yahut bölgesel turist rehberliği eğitim programını bitirme kuralı aranmayacak.

Üniversitelerin sanat tarihi ve arkeoloji kısımlarından lisans mezunları için turist rehberliği eğitim programına katılma kuralı aranmayacak. Bu bireyler, belirtilen başka şartları yerine getirerek, yönetmelikle belirlenen tarz ve asıllar çerçevesinde yapılan en az 100 saatlik eğitim programı ile uygulama gezisini muvaffakiyetle tamamlamalarıyla başarılı oldukları yabancı lisanda, katıldıkları uygulama seyahatine bağlı olarak bölgesel yahut ülkesel turist rehberi olmaya hak kazanacak.

Mesleğe kabul başvurusu Bakanlığa yapılacak

Komisyonda kabul edilen önergeyle, teklifte yer alan yabancı lisanda turist rehberliği mesleğini icra edebilmek için gerekli olan yabancı lisan yeterlilik evrakının geçerlilik süresindeki hudut kaldırıldı.

Teklife nazaran, mesleğe kabul başvurusu Bakanlığa yapılacak. Bakanlık, 30 gün içinde gerekli incelemeleri yaparak, başvuruyu kabul ettiği takdirde ruhsatname düzenleyecek, reddedilen müracaatlar da münasebeti ile birlikte müracaat sahibine bildirecek.

Mesleğe kabul şartlarını taşımamalarına karşın mesleğe kabul edilmiş olanlar, mesleğe kabulü engelleyen bir cürümden karar giyenler ile mesleğe pürüz hali ortaya çıkanlar Bakanlık kararıyla meslekten çıkarılacak.

Turist rehberliği, yalnızca çalışma kartında belirtilen yabancı lisanlarda hukuka ve meslek etik unsurlarına uygun icra edilecek.

Meslekten çıkarma cezası

Teklifle turist rehberlerine uygulanacak disiplin cezalarına ait düzenlemeler de getiriliyor.

Bu kapsamda kelam konusu fiilin 5 yıl içinde 2 sefer işlenmesi halinde meslekten süreksiz men cezası, 3 defa işlenmesi durumunda ise meslekten çıkarma cezası uygulanacak.

Teklife nazaran, turist rehberi fiyatları, mesleğin Türkçe icra edilmesi halinde, belirlenen taban fiyatın yüzde 70’inden az olmamak üzere Bakanlık tarafından belirlenecek ve ilan edilecek.

Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okul ve kurumlar tarafından öğrencilere yönelik olarak öğretmen refakatinde ve ticari gaye gözetilmeksizin yapılan seyahatler düzenleme kapsamı dışında tutulacak.

Ruhsatname sahibi olmadan rehberlik hizmetinde bulunanlar hakkında, hizmet verilen kişi sayısı ve bölgenin özellikleri dikkate alınarak ilgili mülki yönetim amiri tarafından 25 bin liradan 100 bin liraya kadar idari para cezası verilecek.

Turist rehberliği hizmetinin verilmesi sırasında, bu hizmeti alanların bilgisi ve onayı dışında alışveriş gayeli makul bir işletmeye gönderilmeleri karşılığında, rehberin kendisine yahut yönlendireceği şahsa rastgele bir menfaat temin etmesi halinde turist rehberleri hakkında mülki yönetim amiri tarafından 25 bin liradan 100 bin liraya kadar idari para cezası verilecek.

Meslek kuruluşları kontrol esnasında her türlü bilgiyi vermekle yükümlü olacak

Kültür ve Turizm Bakanlığı, meslek kuruluşlarının ve iştiraklerinin her türlü iş, süreç, faaliyet ve hesaplarını müfettişler ve kontrolörler aracılığıyla gerektiğinde ve en geç 3 yılda bir zarurî olarak denetleme yetkisine haiz olacak.

Meslek kuruluşları, kontrol esnasında her türlü bilgiyi vermek ve belgeyi göstermekle yükümlü olacak.

Meslek kuruluşlarının organ üyeleri ile çalışanı, misyonlarıyla ilgili kabahat teşkil eden fiil ve hareketlerinden ötürü kamu vazifelisi üzere cezalandırılacak.

Yükümlülüklerini yerine getirmeyen, belirtilen kabahatlerden ötürü haklarında kovuşturmaya başlanan ya da yapılan kontrollerde vazifesi başında kalması sakıncalı görülen meslek kuruluşlarının çalışanı, Bakanlık müfettişinin teklifi üzerine 3 ay müddet ile Bakanlık tarafından süreksiz olarak misyondan uzaklaştırılabilecek. Gerekli görülmesi halinde bir keze mahsus olmak üzere bu müddet Bakanlık tarafından 3 ay daha uzatılabilecek.

Bu husus kapsamında misyondan uzaklaştırılanlar, kontrol sırasında yahut kontrolün tamamlanmasından sonra Bakanlık kararıyla yahut haklarında kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği ya da mahkumiyetlerine karar verilmediği takdirde misyonlarına dönecek.

Görevine iade edilenlerin uzaklaştırma mühleti boyunca yoksun kaldığı ödentileri, yasal faizleri ile birlikte istihdam edildikleri meslek kuruluşu tarafından ödenecek.

Milli güvenliğin, kamu sisteminin, cürüm işlenmesini yahut kabahatin devamını önlemenin veya yakalamanın gerektirdiği hallerde gecikmede sakınca varsa, birliklerin ve turist rehberleri odalarının organları Bakanlık tarafından faaliyetten men edilebilecek.

Faaliyetten men kararı 24 saat içinde misyonlu hakimin onayına sunulacak. Hakim, kararını 48 saat içinde açıklayacak. Aksi halde bu idari karar resen yürürlükten kalkacak. Bakanlık, bu unsur kapsamında açılan davaları katılan sıfatıyla takip edebilecek.

Turist rehberliği niteliğindeki hizmet, faaliyet ve bunlara yönelik mukaveleler yönetmelikle düzenlenecek.

Turist rehberlerinin rehberlik kimlik kartını ruhsatname ile değiştirmeleri

Teklifle, turist rehberlerinin rehberlik kimlik kartlarını aşikâr şartlar dahilinde ruhsatname ile değiştirmelerine imkan sağlanıyor.

Komisyonda kabul edilen önergeyle, teklifle getirilen turist rehberliği ruhsatnamesine sahip olan mevcut turist rehberlerinin yabancı lisan yeterliliklerini yine belgelendirmelerine ait düzenleme ile rehberlik kimlik kartını ruhsatname ile değiştirenlerin yabancı lisan yeterliliklerini belgelendirmeleri için tanınan 5 yıllık müddet koşulu kaldırıldı.

Buna nazaran, rehberlik kimlik kartını ruhsatname ile değiştirenlerin, yabancı lisan yeterliliğine ait belgeyi getirmeleri zarurî olacak. Aksi takdirde Türkçe turist rehberi olarak mesleklerini icra edebilecekler. Yabancı lisan yeterliliğini belgeleyenler çalışma kartı alarak, yine başarılı oldukları lisanda mesleklerini icra edebilecek.

Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu’nda yapılacak düzenlemeyle de temel maksadı tarihi ve turistik yerlerin tanıtılması olmayan faaliyetler sırasında turist rehber bulundurma yükümlülüğünün sonu değiştiriliyor.

Komisyonda kabul edilen önergeyle, paket tıp ve tıp kapsamında turist rehberi bulundurma mecburiliği olan alanlara tescilli kültür varlıkları da eklendi. Buna nazaran, müze, ören yerleri ile tescilli kültür varlıklarının tanıtılması faaliyetlerinde turist rehberi bulundurma zaruriliği devam edecek.

Seyahat acentelerinin de müşterilerini bilgi ve onayları dışında alışveriş gayesiyle bir işletmeye göndermeleri karşılığında kendileri yahut yönlendirdikleri şahsa menfaat temin etmeleri halinde evrakları iptal edilecek ve bunlar 5 yıl müddetle seyahat acenteliği yapamayacak.

Görüşmelerden

Komisyonda, teklifin “turist rehberi bulundurma yükümlülüğünün hududunun değiştirilmesine” ait 11. unsurunun görüşmeleri sırasında bölüm temsilcileri itirazlarını lisana getirdi. Kimi muhalefet milletvekilleri de kelam konusu unsurun tekliften çıkarılmasını istedi.

Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Az Alpaslan, dünya standartlarını, acentalar, oteller ve rehberler için geçerli hale getirmek istediklerini belirterek, tescilli kültürel varlıkların da teklifin kelam konusu hususuna dahil edilmesinin kıymetine işaret etti.

TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komitesi Lideri Adil Karaismailoğlu, teklifin kabul edilmesinin akabinde yaptığı konuşmada, bölüm temsilcilerinin görüşlerine hürmet duyduklarını, düzenlemeye ait kurul görüşmelerinin tamamlandığını söyledi. Karaismailoğlu, “Meclis süreci de vardır. İnşallah talepleriniz orada da dikkate alınacaktır.” diye konuştu.