Türk Mutfağında İsmiyle Kafamızı Karıştıran 15 Yiyeceğin Hikayesi

img.haber24.com

Bu tatlının ismi rivayetten çok bir kıssadan geliyor. Vaktin birinde padişah, veziriyle birlikte ava gidiyor ve kazara baş parmağı kesiliyor. Bunu gören vezir “Vardır bir hayır padişahım” diyor. Akabinde öbür bir gün padişah, insan yiyen bir kabileyle karşılaşıyor lakin bedeninde kesik olan insanları yemiyorlar. Padişah da bu sayede kurtuluyor (Tatlı değil fantastik bilim kurgu).

Başta Adana’nın en meşhur yemeklerinden biri olarak bilinen bu lezzetli çorbada içi kıyma dolu büyük köfteler ana, küçük köfteler ve nohutlar da kız olarak kabul edilir.

Osmanlı saraylarına dayanan bu tatlı, aslında bir benzerlik sayesinde isim buluyor. Neden yemek değil de tatlı? Hanımların göbeği pek tatlı olur da ondan 🙂

Çok eski bir Güneydoğu Anadolu yemeği olan bu tatlının asıl ismi “Şileki”. Kürtçe’de ıslak, sulu üzere manalara gelen Şileki sözü, 90’lı yılların başında kimi köşe muharrirlerinin deformasyonu sayesinde bugünlere Şıllık olarak gelmiş.

Bu yemek ile ilgili birçok rivayet var. En fazla bilineni şöyle: Eski bir periyotta bir imam, karısı tarafından yapılan bu yemeği birinci kere yediğinde lezzetinden yahut yemeğe katılan materyalin maliyetinden dolayı bayılmıştır.

Bir öbür rivayete nazaran, tekrar eski bir vakitte bir imam varlıklı bir zeytinyağı tüccarının kızı ile evlenmiştir. Eşinin çeyizinde bol ölçüde kaliteli zeytinyağı bulunmaktadır. Bayan birinci günlerde kocasına bu zeytinyağı ile hazırlanmış, içine domates ve soğan eklenmiş patlıcan yemeği hazırlar. On üçüncü günde yemek masasında patlıcan bulunmamaktadır. Buna şaşıran imam artık zeytinyağının kalmadığını öğrenince kederinden bayılır.

Yıllar evvel eşini kaybeden bir bayanın konutta ne varsa içine koyarak çocuklarını doyurduğu çorbanın ismi oluyor.

İhtilal periyodunda askerle yönetilen belediyeler, baklava fiyatlarına bir üst hudut getirmişler. Lakin bu düzenleme, üreticilerin maliyetini kurtarmadığı için perişan olmasına sebep olmuş. Onlar da daha düşük maliyetli tatlılar üretmeye başlamışlar. Fıstık yerine fındıkla yapılan, şerbet yerine süt konulan nuriyenin kıssası bu türlü. İsminin ise hiçbir manası yok.

Bu yemek de yeniden bir benzetmeden isim almış. Hanımların birçok bunu okuduktan sonra eğilip baldırlarına bakacaktır; bakmayın çok benzemiyor. Bu ortada köftenin isminden rahatsız olup ismini kendine nazaran değiştiren çok tuhaf beşerler da yok değil.

Uydurma değilse bunun da kıssası şöyle: Yeni tanıştığı kız arkadaşını her vakit takıldığı büfeye götüren eleman, hanım kızın siparişini verirken “Yengen” diyerek materyalinin bol konulması için kaş göz işareti yapıyor, adamlar da sandviçi verirken “Buyrun yengen” diyor ve olaylar gelişiyor…

Orjinal ismi “Banana Split” olan bu tatlının lisanımıza neden “Genç Kız Rüyası” olarak çevrildiği ve yıllar yılı bu isimle anıldığını biz de bilmiyoruz…

Trakya’da yaşayan ve biraz da serseri olan adamın, bütün parasını rakıya yatırdıktan sonra bahçesindeki domatesten, patlıcandan yaptığı meze olarak biliniyor.

Sultan Abdülaziz, İstanbul’a gelen Fransız İmparatoriçesi ve Napolyon’un karısı Eugene için bir kır gezisi düzenliyor. Bu seyahat esnasında da saray mutfağından bu yiyecek hazırlanıyor. Abdülaziz’in hastası olduğu, Eugene’in tanımını alarak Fransa’ya götürdüğü bu yemek işte hünkarbeğendi!

Yavuz Sultan Selim’in bayılarak yediği bu yemeğin ismi tekrar padişahtan geliyor. Aslında kendisi “Hangi eli nazik yaptı bunu?” diye yapan aşçıyı methetmiş.

Adana – Gaziantep ortasında bulunan ve Toros Dağları’nın güneydoğu uzantısında bulunan bu dağ, süper salataya da ismini vermiştir.

Aslen bir Lübnan yemeği olan Babagannuş iki sözün birleşmesinden oluşuyor. Baba, bizdeki manasıyla tıpkı. Ghanoush ise şımartılmak, zevkten dört köşe olmak, keyiflenmek manalarına geliyor. Baba bayıldı üzere düşünün…