Türkiye artık ‘olağanüstü kurak’

Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün nisan ayı raporlarına nazaran, Türkiye genelinde yağışlar geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 67, normaline nazaran yüzde 50 düşerken, Karadeniz Bölgesi son 64 yılın en düşük yağışını aldı. Meteorolojik kuraklık haritalarında Türkiye’nin büyük kısmında ‘olağanüstü’ ve ‘çok şiddetli kuraklık’ alarmı verildi. 

Küresel ısınma, kirlilik üzere etkenlerle sulak alanların her yıl daha da süratli su kaybına uğraması, ağır buharlaşma, yağışların azalması, sıcaklıkların artması üzere aksilikler tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de de tesirli oluyor.

53 YILIN EN SICAK NİSANI

Ocak ayından itibaren uzun yıllar ortalamasına nazaran, daha sıcak geçen 2024 yılında Nisan ayı son 53 yılın en sıcak nisan ayı olarak kayıtlara geçti, yağışlarda yüzde 50’ye varan düşüş gerçekleşti.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün 2024 Nisan ayı meteorolojik kuraklık durumuna ait haritaları, birçok bölgede harikulâde ve şiddetli kuraklık yaşandığı gösterdi. Olağanın Yüzdesi İndeksi (PNI) haritasına nazaran Trakya, Çanakkale, Muğla, Mersin’in kimi bölgeleri, Güneydoğu Anadolu’nun batısı, Hakkari ve Van etrafları haricindeki tüm Türkiye’de ‘şiddetli kuraklık (acil durum)’ ibaresine yer veriliyor.

Türkiye’nin neredeyse yüzde 70’lik kısmının şiddetli kuraklık yaşadığını gösteren bu haritaya nazaran, geri kalan bölgelerin de tekrar değerli kısmı orta şiddete ve hafif kurak tehlikesi altında görülüyor.

Standart Yağış İndeksi (SPI) haritasına nazaran de Orta Karadeniz, Muğla’nın doğusundan Antalya’nın batısına olan bölge, Uşak-Kütahya’nın bir kısmı, Bolu ve Kırşehir’de kimi bölgeler ‘olağanüstü kurak’ olarak gösterildi. Tıpkı bölgelerin daha geniş etraflarına bakıldığında da tekrar Türkiye’nin büyük kısmının ‘çok şiddetli kurak’, ‘şiddetli kurak’, ‘orta kurak’ tehlikesi yaşadığı görülüyor.  

YAĞIŞLAR YARI YARIYA DÜŞTÜ

Türkiye geneli nisan ayı yağışı, normalinin ve geçen yıl nisan ayı yağışının altında gerçekleşti. Nisan ayı normali (1991-2020) 57,5 kilogram, 2023 yılı nisan ayı yağışı 86,8 kilogram iken 2024 yılı Nisan ayı yağışı metrekareye 28,5 kilogram oldu. Yağışlar normaline nazaran yüzde 50, geçen yıl nisan ayı yağışlarına nazaran yüzde 67 azaldı.

BİRÇOK VİLAYETTE YÜZDE 80’İ AŞTI

Nisan yağışları Bilecik, Bursa, Kastamonu, Samsun, Amasya, Tokat, Giresun, Rize, Trabzon Rize, Artvin, Ardahan, Burdur, Afyonkarahisar, Denizli ve Antalya kıyı kesitinde yer yer yüzde 80’in üzerinde azalma gösterdi. Vilayetler içinde normaline nazaran en fazla azalma, yüzde 85 ile Artvin ve Ardahan’da ölçüldü.

Tüm bölgeler normalinin altında yağış alırken, en fazla azalma gösteren bölge yüzde 84 ile Karadeniz oldu. Bölgenin 2024 yılı Nisan ayı yağışları son 64 yılın en düşük düzeyinde gerçekleşti. En az yağış 8,5 kilogram ile Ardahan’da kaydedilirken, Giresun, Gümüşhane, Ordu, Rize, Trabzon, Bayburt, Artvin ve Ardahan’da son 64 yılın en düşük düzeyinde gerçekleşti.

EN FAZLA YAĞIŞ HAKKARİ’DE

İl geneli yağışlarda en fazla yağış 95,7 kilogram ile Hakkari’de yaşandı. En fazla artış ise yüzde 61 ile Çanakkale’de oldu. İstanbul Avrupa Yakası, Kırklareli, Çanakkale ve Mersin Mut etraflarında yüzde 60’ı aşan artışlar kaydedildi.

YAĞIŞLI GÜN SAYISI 5,9’A DÜŞTÜ

Türkiye genelinde nisan ayında 1991-2020 normali 10,8 gün olan yağışlı gün ortalaması bu nisan ayında 5,9 yağışlı güne düştü. Yağışlı gün sayıları Ege Bölgesi, İç Anadolu’nun ve Akdeniz Bölgesi’nin batısı, Bolu, Bursa, Bilecik, Mersin, Şanlıurfa, Mardin, Bingöl, Siirt, Şırnak ve Artvin etraflarında 5 günün de altına düştü. Edirne, Kırklareli, Samsun, Ordu ve Trabzon etraflarında 10-15 gün aralığında gerçekleşti.

Bu yılın nisan ayında, normaline nazaran bakıldığında yağışlarda Marmara’da yüzde 58 azalma gerçekleşti. Ege’de yüzde 67, Akdeniz’de yüzde 70, İç Anadolu’da yüzde 65, Karadeniz’de yüzde 84, Doğu Anadolu’da yüzde 65, Güneydoğu Anadolu’da yüzde 36 azalma yaşandı.