Türkiye Bankalar Birliği Başkanı Alpaslan Çakar, TL mevduata kur farkı sistemini tek tek anlattı

Türkiye Bankalar Birliği (TBB) İdare Heyeti Lideri ve Ziraat Bankası Genel Müdürü Alpaslan Çakar, Haber türk TV’de soruları yanıtladı. Çakar, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıkladığı TL mevduata kur farkı sistemine kamu ve özel bütün bankalar dahil olabileceğini söyledi.

“1 MİLYAR DOLAR BOZDURULDU”

Çakar, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ”Dövize Çevrilebilir Mevduat” açıklaması sonrasında şu ana kadar 1 milyar dolar bozdurulduğunu tabir etti.

“PARANIZIN GELDİĞİ NOKTADA HANGİSİ YÜKSEKSE ONU ALACAKSINIZ”

TL mevduata kur farkı sistemini anlatan Çakar, “Sabah bizim şubeye geldiğinizde sizin 100 bin dolarınız olsun. Bugün itibariyle bozmak istediğinizde sonuçta bu bir eser. Size belirli bir vade vereceğiz. O vade sonuna geldiğinde kur hangi düzeydeyse biz o günkü kurdan paranızı pahalandırıyor olacağız. Şu anda bu sisteme kamu bankaları hazır. TL’niz var. Bugün itibariyle TL’nizi şubeye gittiğinizde ben bunu vadeli mevduat olarak kıymetlendirmek ve şu vadeyle pahalandırmak istiyorum. TL’nizi alıyorsunuz TL faiz oranı neyse vade sonunda o anaparanızı ve vade sonundaki faizini alıyorsunuz. Bugünkü kur üzerinden belirli bir vadeyle size size faiz oranı vereceğiz. Buradaki vade konusu sizin tercihiniz çerçevesinde şekillenecek konu. Vade sonu geldiğinde bizim TL mevduat faiz oranı bugünkü getiriniz ile o günkü kur hangisi yüksekse ondan yararlanacaksınız. TL mevduat sahibi için bu. Vade sonundaki faizli bakiyenizle o günkü kur düzeyindeki paranızın geldiği nokta hangisi yüksekse onu alacaksınız. Yabancı para mevduatınız bozdunuz bugünkü kurdan yeniden belirli bir vadeyle o eseri aldınız. O eserin vade tarihindeki kur bugünkü kur ya da o zamanki kur hangisi yüksekse o zamanki kurdan paranızı alırsınız. TL mevduata kur farkı gerçek kişi müşteriler için geçerli, hukuksal bireyler için geçerli değil” tabirlerini kullandı.

Çakar’ın konuşmasında öne çıkan satırlar şöyle:

“BENİM İÇİN SÜRPRİZ OLMADI”

“Benim için sürpriz olmadı. Kurun bu kadar yükselmesinin çok bir ekonomik temeli yoktu. Her şey biraz vaktin ruhu içinde pahalandırmak lazım. Geçen sene pandemi çıktı farklı varyantları var. Pandemiyle tedarik zincirleri bozuldu, üretim aksadı, beşerler yatırımlarını öteledi dünya için konuşuyorum. Çin’de üretim önemli manada aksadı. Navlun fiyatlarının artışı güç fiyatlarında önemli artışlar kelam konusu oldu. Petrol fiyatı 40 dolardan 85 dolara çıktı. Bizim ülkemiz üzere bilhassa güç ithalatçısı ülkelerde, iklim değişiklikleri münasebetiyle bütün dünyada ziraî üretim kısmen aksadı bu da dünyada önemli bir enflasyona neden oldu.

“2000’LERDE YABANCI PARA LEHİNE YÜZDE 60’LARDA GÖRÜRSÜNÜZ”

Enflasyonun yüzde 21 düzeyine geldiği ortamda hane halkı ve firmalar kendi konumlarını korumak kaydıyla TL tasarruflarını farklı enstrümanlarda pahalandırmak istediler. Bilhassa firmaların döviz alımlarının temeline bakıldığında döviz yükümlülükleri kapsamında döviz alırlar. Hane halkının döviz talebinin temel nedeni enflasyon karşısında parasının kıymetini müdafaa telaşıydı. Türkiye’de 5.4 trilyon TL mevduatımız var. Bu mevduatın yüzde 64’ü yabancı parada yüzde 34’ü TL’de. 2007-2008’lerde TL lehine yüzde 70’lere kadar çıkmıştı. 2000’lerde yabancı para lehine yüzde 60’larda görürsünüz.

“BU GECE DOLAR BOZDURANLARIN KAYBI OLUR MU?”

Bu gece bozduranların bir kaybı olur mu? Yarın sabah TL’si olacak. Gelip o eseri almak isteyenler imkandan yararlanma bahtına her vakit sahip. En son 1 milyar dolar civarında bir para bozduruldu cumhurbaşkanının açıklamasından sonra şu ana kadar. Bizim ülkemizin temel ekonomik parametrelerine bakıldığında yapısal hiçbir sorun yok. Bankacılık bölümü bütün parametreler çok yerinde. Memleketler arası normların çok ilerisindeyiz. Çok daha yeterliyiz. Dalı önemli manada fonlama kabiliyetine sahibiz. Turizmde 35 milyar dolar bir beklenti var. Biz de (Ziraat Bankası)104-105 milyar civarında 740 bin civarında müşterimize kredi kullandırmış durumdayız. Bunlardaki geri dönüş oranı yüzde 99.

“YAPISAL SORUNUMUZ YOK”

Buradaki sorun maalesef iktisatta beklenti idaresi olduğunun farkındayız. Gerek ulusal gerek memleketler arası manipülatif spekülatif farklı mülahazalarla fiyatlama düzeneğinde maalesef kimi olumsuz kavramlar ön plana çıkmaya başladı. Cumhurbaşkanın açıklamasıyla dengelerin yerine oturacağını, iktisadın hak ettiği yere geleceğini TL’nin hak ettiği kıymete kavuşacağını biliyoruz. Kısa müddette TL’de bu kadar bedel kaybını yapacak bir yapısal sorunumuz yok. Daha şimdi çok sıcak daha şimdi hudut ve tarih vermek çok yanlışsız olmayacak. Fakat şunu söyleyebilirim 3-4 ay evvel TL-yabancı para istikrarı 52’ye 48 iken, şu anda 64’e 36. 3-4 aylık bir oransal bozulma kelam konusuydu. Ben kendi olağan mecrasına döneceği kanaatindeyim bunu görmek gerekir.”

İktisat Haberleri