Türkiye ekonomisi 2023 yılında yüzde 4,5 büyüdü

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2023 yılı son çeyrek büyüme sayılarını açıkladı. Üretim yoluna nazaran dört devir toplamıyla elde edilen yıllık Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH), zincirlenmiş hacim endeksi olarak, 2023 yılında bir evvelki yıla nazaran yüzde 4,5 arttı.

TARIMDA KÜÇÜLME

Üretim sistemine nazaran cari fiyatlarla GSYH, 2023 yılında bir evvelki yıla nazaran %75,0 artarak 26 trilyon 276 milyar 307 milyon TL oldu. Kişi başına GSYH 2023 yılında cari fiyatlarla 307 bin 952 TL, ABD doları cinsinden 13 bin 110 olarak hesaplandı.

GSYH’yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2023 yılında bir evvelki yıla nazaran zincirlenmiş hacim endeksi olarak; finans ve sigorta faaliyetleri toplam katma kıymeti %9,0, inşaat %7,8, hizmetler %6,4, öbür hizmet faaliyetleri %4,6, kamu idaresi, eğitim, insan sıhhati ve toplumsal hizmet faaliyetleri %3,8, gayrimenkul faaliyetleri %2,7, bilgi ve irtibat faaliyetleri %1,3, mesleksel, idari ve dayanak hizmet faaliyetleri %1,2 ve sanayi %0,8 arttı. Tarım dalı ise %0,2 azaldı.

ÇEYREKLİK BÜYÜME YÜZDE 1

GSYH 2023 yılının dördüncü çeyrek birinci kestirimi; zincirlenmiş hacim endeksi olarak, bir evvelki yılın tıpkı çeyreğine nazaran %4,0 arttı.

Mevsim ve takvim tesirlerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir evvelki çeyreğe nazaran %1,0 arttı. Takvim tesirinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, 2023 yılının dördüncü çeyreğinde bir evvelki yılın tıpkı çeyreğine nazaran %4,0 arttı.

Üretim metoduyla Gayrisafi Yurt İçi Hasıla iddiası, 2023 yılının dördüncü çeyreğinde cari fiyatlarla bir evvelki yılın birebir çeyreğine nazaran %75,9 artarak 8 trilyon 431 milyar 375 milyon TL oldu. GSYH’nin dördüncü çeyrek pahası cari fiyatlarla ABD doları bazında 304 milyar 402 milyon olarak gerçekleşti.

TÜKETİMDE YÜZDE 12,8’LİK ARTIŞ

Yerleşik hanehalklarının kesin tüketim harcamaları, 2023 yılında bir evvelki yıl zincirlenmiş hacim endeksine nazaran %12,8 arttı. Hanehalkı tüketim harcamalarının GSYH içindeki hissesi %59,1 oldu.

Yerleşik hanehalklarının son tüketim harcamaları 2023 yılının dördüncü çeyreğinde bir evvelki yılın birebir çeyreğine nazaran zincirlenmiş hacim endeksi olarak %9,3 arttı. Devletin son tüketim harcamaları %1,7, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise%10,7 arttı.

Bir evvelki yıl zincirlenmiş hacim endeksine nazaran 2023 yılında mal ve hizmet ihracatı %2,7 azalırken ithalatı %11,7 arttı. Mal ve hizmet ihracatı, 2023 yılının dördüncü çeyreğinde bir evvelki yılın birebir çeyreğine nazaran zincirlenmiş hacim endeksi olarak %0,2, ithalatı ise %2,7 arttı.

İŞGÜCÜ ÖDEMELERİ YÜZDE 116 ARTTI

İşgücü ödemeleri 2023 yılında bir evvelki yıla nazaran %116,0 artarken, net işletme artığı/karma gelir %49,2 arttı. 2023 yılının dördüncü çeyreğinde ise işgücü ödemeleri bir evvelki yılın tıpkı çeyreğine nazaran %107,6 artarken, net işletme artığı/karma gelir %55,0 arttı.

İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Paha içerisindeki hissesi geçen yıl %26,3 iken bu oran 2023 yılında %32,8 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin hissesi ise %53,7 iken %46,3 oldu.