Türkiye’de nakit ödeme alışkanlığı daha baskın

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) geçen yılın eylül-ekim devrinde Türkiye’de nakit kullanım alışkanlıklarını anlamaya ve nakdin ödeme prosedürleri içindeki ehemmiyetini incelemeye yönelik yaptığı Nakit Kullanım Alışkanlıkları Anketi’nin sonuçları, Merkezin Güncesi’nde yayınlandı.

GELİRİNİ NAKİT OLARAK ELDE EDEN SAYISI DAHA FAZLA

Anket sonuçlarına nazaran, bireylerin yüzde 32,3’ü gelirinin tamamını nakit olarak, yüzde 30,3’ü ise tamamını banka hesabı üzerinden elde ediyor. Gelirinin tamamını yahut çoğunluğunu nakit olarak elde edenlerin oranı yüzde 55,1 seviyesinde gerçekleşti. Eğitim seviyesi arttıkça geliri nakit olarak elde etme oranının da azaldığı gözlendi.

CÜZDANLARIMIZDA ORTALAMA 150 LİRA TAŞIYORUZ

Olağan bir günde cüzdanda taşınan medyan para ölçüsü 150 lira iken, demografik özelliklere nazaran cüzdanda taşınan ortalama para ölçüsünün değiştiği dikkati çekti. Bu doğrultuda 40-54 yaş kümesi, kendi hesabına çalışanlar, yüksek eğitim ve yüksek gelir seviyesine sahip bireylerin gün içinde cüzdanlarında daha fazla nakit taşıdığı, yüksek finansal okuryazarlık seviyesine sahip bireylerin ise cüzdanlarında daha az nakit taşıdığı görüldü.

ATM’DEN BİR SEFERDE ORTAMALA 500 LİRA ÇEKİYORUZ

ATM’den yahut bankadan bir kezde çekilen nakit para meblağının medyanı 500 lira, ortalaması 963 lira olarak hesaplandı. Anket sonuçları, bu fiyatın emekliler, 55-64 yaş ortasındakiler, en yüksek gelir grubundakiler ve yüksek finansal okuryazarlık düzeyindekiler için daha fazla olduğu ortaya koydu.

EĞİTİM SEVİYESİ VE GELİR DÜZEYİ ARTTIKÇA NAKİT KULLANIM ORANI AZALIYOR

Ödeme prosedürlerine nazaran kendini tanımlama biçimleri demografik özelliklerine nazaran farklılık gösterdi. Kendini “çoğunlukla nakit kullanan” olarak tanımlama 16-24 yaş ve 65 yaş üstü kümelerde daha yaygınken, kendi hesabına çalışanlarda başka meslek kümelerine nazaran daha düşük oranda oldu. Öte yandan eğitim seviyesi ve gelir düzeyi arttıkça kendini “çoğunlukla nakit kullanan” olarak tanımlayanların oranı azaldı.

Finansal kapsayıcılık ve kayıt dışılık, bireylerin kullandıkları ödeme araçlarına nazaran kendilerini tanımlama biçimlerinde tesirli oldu.

ÇALIŞANLARIN YÜZDE 19,1’İ RASTGELE BİR TOPLUMSAL GÜVENLİK KURUMUNA KAYITLI DEĞİL

Buna nazaran, iştirakçilerin yüzde 18,3’ünün rastgele bir bankada mevduat hesabı bulunmazken, çalışma hayatında etkin olarak bulunan iştirakçilerin yüzde 19,1’i rastgele bir toplumsal güvenlik kurumuna kayıtlı değil. Kendini “çoğunlukla nakit kullanan” olarak tanımlamanın, rastgele bir bankada mevduat hesabı bulunmayan iştirakçiler ve rastgele bir toplumsal güvenlik kurumuna bağlı olmayan iştirakçiler ortasında ise çok daha yaygın olması dikkati çekti.

GELECEK DEVİRDE NAKİT KULLANIMINDA KAYDA KIYMET BİR DÜŞÜŞ YAŞANMAYACAK

Ankete katılanlar ortasında, gelecek bir yıl içinde nakit parayı daha fazla kullanacağını belirtenlerin oranı daha az kullanacağını bildirenlere nazaran daha fazla oldu. Bu durum, gelecek devirde nakit kullanımında kayda bedel bir düşüş yaşanmayacağına işaret etti.