Ukrayna krizinde gözler Münih Güvenlik Konferansı’nda

Almanya’nın Bavyera eyaletinde her yıl düzenlenen Münih Güvenlik Konferansı (MSC), bu kere tarihinin en değerli toplantılarından birine mesken sahipliği yapacak.

35’ten fazla devlet ve hükümet lideri, 100’den fazla dışişleri ve savunma bakanının katılacağı toplantının kıymetli konukları ortasında, ABD Lider Yardımcısı Kamala Harris, Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy de bulunuyor.

Batı ile Rusya ortasında Ukrayna nedeniyle tansiyonun tırmandığı bir periyotta yapılacak konferans, birçok ikili görüşme için fırsat yaratacak, diplomatik tahlil teklifleri, yaptırım tartışmaları hakkında tüm gözler hafta sonunda Münih’te olacak.

ABD heyetinin bilhassa Avrupalı müttefikleriyle son gelişmeleri bir kere daha masaya yatırması, Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy ile dayanışma bildirisi vermeleri ve Rusya’yı yeni bir işgale karşı uyarmaları bekleniyor.

Ayrıyeten Almanya’nın devir başkanlığını yürüttüğü G7 ülkelerinin dışişleri bakanlarının da cumartesi günü konferans çerçevesinde toplanmaları, Ukrayna’daki gelişmeleri ele almaları öngörülüyor.

Rusya’dan boykot kararı

Evvelki yıllarda konferansa Devlet Lideri Vladimir Putin, Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov üzere üst seviye isimlerle katılan Rusya’nın bu yıl temsilci göndermeme kararı alması, Alman basınında Rusya’nın bu yıl konferansı boykot ettiği halinde yorumlandı.

MSC Lideri Wolfgang Ischinger’in ağır teşebbüslerine karşın Rusya idaresinin, toplantıya videokonferans aracılığıyla da olsa katılmayı reddettiği kaydediliyor.

Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova, çarşamba günü yaptığı açıklamada Rus hükümet temsilcilerinin “farklı nedenlerden ötürü” bu yıl konferansa katılmayacağını duyurdu, MSC’nin son yıllarda “artan oranda transatlantik bir foruma dönüştüğünü” tez etti.

Bununla birlikte Ischinger, Rusya idaresinin görüşlerini aktaracak ve konukların sorularını yanıtlayacak üst seviye bir ismin konferansa katılmasını sağlamak için son ana kadar teşebbüslerini sürdüreceğini söyledi.

Almanya Dışişleri Bakanı Baerbock (sağda) ile ABD’li mevkidaşı Blinken, “Öğrenilmiş çaresizlikten kurtulmak: Global sınamalara karşı durmak” başlıklı oturumda konuşacaklar.

Global tehditler masaya yatırılacak

Cuma günü öğlenden sonra açılış konuşmasını Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres’in yapacağı konferansta global güvenliğin ve liberal demokrasilerin karşı karşıya bulunduğu tehditler ele alınacak.

Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock ile ABD’li mevkidaşı Blinken’ın, “Öğrenilmiş çaresizlikten kurtulmak: Global sınamalara karşı durmak” başlıklı oturumda konuşmaları öngörülüyor.

Ardından, Almanya Savunma Bakanı Christine Lambrecht, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Mitsotakis ile ABD Temsilciler Meclisi Sözcüsü Nancy Pelosi’nin katılacağı oturumda, dünyada demokrasi alanında yaşanan gerilemeye nasıl karşı koyulacağı tartışılacak.

ABD Lider Yardımcısı Harris’in Münih Güvenlik Konferansı’na iştiraki, memleketler arası siyaset sahnesinde bugüne kadarki en değerli imtihanı olarak nitelendiriliyor.

Harris hangi iletileri verecek?

Konferansın ikinci günü ise Almanya Başbakanı Olaf Scholz’un konuşmasıyla başlayacak. Bunu ABD Lider Yardımcısı Harris’in, “ABD’nin milletlerarası sahnedeki yeri” başlıklı konuşması izleyecek.

Harris’in Münih’teki konferansa iştiraki, milletlerarası siyaset sahnesindeki en değerli imtihanı olarak nitelendiriliyor.

ABD Lider Yardımcısı Harris’in, transatlantik ilgiler, Ukrayna krizi, NATO’nun genişlemesi, Rusya’nın güvenlik garantisi talepleri hakkında vereceği iletiler ve ikili temasları sonrasında yapacağı açıklamalar merakla bekleniyor.

Büyük bir dikkatle izlenecek bir başka oturum da tekrar tıpkı gün “Çin’in milletlerarası sahnedeki yeri” bahisli panel olacak. Videokonferans yoluyla Münih’e bağlanacak olan Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi’nin bu oturumda yapacağı konuşma ve vereceği bildirilere büyük ehemmiyet atfediliyor.

Birebir gün dikkatlerin çevrileceği bir öteki isim de Ukrayna Devlet Lideri Zelenskiy olacak. Ukraynalı başkan, “Rusya, Ukrayna ve Avrupa’da Güvenlik” başlıklı oturumda konuşacak.

Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın konferans çerçevesinde ikili birtakım görüşmelerde bulunması bekleniyor.

Akar katılıyor

Evvelki yıllarda Türkiye’yi birçok sefer konferansta temsil eden Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun bu yıl da Münih’e gelmesi ve bir konuşma yapması bekleniyordu.

ABD’li senatör Lindsey Graham’in de katılacağı, Afganistan’daki gelişmelerle ilgili oturumda konuşma yapması ve soruları yanıtlaması öngörülen Çavuşoğlu, koronavirüse yakalanması nedeniyle Münih’e gelemiyor.

Konferansta Türkiye’yi Savunma Bakanı Hulusi Akar temsil edecek. Brüksel’de katıldığı NATO savunma bakanları toplantısından sonra Münih’e gelecek olan Akar’ın konferans çerçevesinde ikili birtakım görüşmelerde bulunması bekleniyor.

Akar’ın ayrıyeten Savunma Siyaseti ve İnovasyon Forumu isimli bir aktiflikte konuşma yapacağı kaydedildi.

İmamoğlu, kentlerin demokratik değişim süreçlerindeki rolünün ele alınacağı oturuma katılacak.

İmamoğlu demokrasi panelinde konuşacak

İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu’nun katılacağı oturum Cumartesi günü akşam saatlerinde başlayacak.

Kentlerin demokratik değişim süreçlerindeki rolünün ele alınacağı oturuma İmamoğlu’nun yanı sıra Berlin Belediye Lideri Franziska Giffey, Budapeşte Belediye Lideri Gergely Karacsony ile Varşova Belediye Lideri Rafat Trazaskowski katılacak.

Pazar günü öğlen saatlerinde son bulacak olan konferans boyunca ayrıyeten global güvenliği tehdit eden iklim değişikliği ve koronavirüs salgınıyla çaba mevzularının da masaya yatırılması öngörülüyor.

Tekrar dijital çağda demokrasinin korunması, kleptokrasi ve yolsuzlukla uğraş, besin güvenliği ve kripto paralar da konferans boyunca düzenlenecek panellerde ele alınacak başlıklar ortasında.

Başkanlığı Merkel’ın eski danışmanı devralacak

Wolfgang Ischinger, 2008’den bu yana üstlendiği MSC başkanlığını bu yılki konferanstan sonra Alman diplomasisinin tanınmış isimlerinden, emekli büyükelçi Christoph Heusgen’e devredecek.

Uzun yıllar boyunca eski Başbakan Angela Merkel’ın güvenlik ve dış siyaset danışmanlığını yürüten Heusgen, son olarak Almanya’nın Birleşmiş Milletler nezdindeki büyükelçisi olarak vazife yapmıştı.

Wolfgang Ischinger, bu yıl konferansa son defa başkanlık edecek.

“Boyun eğmek bir seçenek değil”

Sakin, serinkanlı ve tahlil odaklı duruşu ile tanınan Ischinger, bu yıl son kere başkanlık edeceği konferansa ait değerlendirmede bulunurken, dünyanın gidişatından duyduğu tasayı gizleyemedi.

40 yıl diplomat olarak vazife yaptığını, son 14 yıl da konferansın başkanlığını yürüttüğünü anlatan Ischinger, pek çok krize tanıklık ettiğini söylerken, “Ancak günümüzdeki gelişmeler, geçmişte yaşadıklarımızın toplamını gölgede bırakıyor. Ben, tıpkı anda, pek çok krizin eş vakitli geliştiği bu türlü bir süreci hatırlamıyorum” diye konuştu.

“Dünyamız tehlikede. Fakat boyun eğmek bir seçenek değil” görüşünü savunan Ischinger, hiç olmadığı kadar diyaloğa muhtaçlık duyulduğunun altını çizdi, konferansta krizlerin aşılmasını gölgeleyen karamsarlığı bertaraf ederek, “suyun akışını değiştirmeye” odaklanacaklarını vurguladı.

Covid-19’a karşı harika tedbirler

Münih Güvenlik Konferansı’nın birincisi 1963 yılında, “Askeri Bilimler Buluşması” ismiyle düzenlenmişti.

Global güvenlik siyasetlerinin ele alınmaya başlanmasıyla Münih Güvenlik Konferansı ismini alan konferans, klâsik olarak her yıl Şubat ayında Bavyera Eyaleti’nin başşehri Münih’teki Bayerischer Hof otelinde düzenleniyor.

Her yıl olduğu üzere dünya önderlerini buluşturan konferans için bu yıl da inanılmaz güvenlik tedbirleri alındı. Bu yıl bu güvenlik tedbirlerine, koronavirüs salgınıyla uğraş kapsamındaki hijyen ve muhafaza önlemleri de eklemlendi.

Ayrıyeten geçen yıl koronavirüs salgını nedeniyle sanal ortamda yapılan konferans bu yıl hudutlu bir iştirakle gerçekleşecek.

Konferansa lakin Almanya’da geçerli sayılan aşıları yaptırmış olduklarını belgeleyenler katılabiliyor. Maske takma zorunluluğunun yanı sıra tüm iştirakçiler konferansa girebilmek için negatif PCR test sonucunu göstermek zorunda. Üç günlük konferans boyunca her gün bu testlerin yapılması gerekecek. Konferans boyunca taşınabilir test timleri de vazife yapacak.

Kıymet Akal

©️ Deutsche Welle Türkçe