Üniversite adayları ‘deneme’ yanıltmasın

Kimileri motivasyonun bozulmaması için kolay imtihanları tercih ederken, kimileri zorluk derecesi yüksek denemelerin YKS’de muvaffakiyete daha fazla katkıda bulunacağını düşünüyor. YKS denemesinde zorluk düzeyi nasıl olmalı? Kolay denemeler aldatmaca mı? Aileler çocuklarını deneme imtihanlarına nasıl yönlendirmeli? Bu soruların karşılıklarını uzmanlar verdi:

* Fen Bilimleri Eğitim Kurumları Rehberlik Koordinatörü Cihan Yeşilyurt: “Adayların YKS’ye hazırlanmalarının en uygun yolu deneme imtihanlarına girmek. Deneme imtihanlarının emeli da öğrencilerin bedensel, zihinsel ve ruhsal olarak dayanıklılıklarını artırmak. Ayrıyeten derslerdeki eksikliklerini görmelerini sağlamak. Birtakım adaylar moralim bozuluyor diyerek imtihanlardan kaçarken, amacı olan öğrenciler tam aykırısı istikamette davranıyor ve bilhassa sıkıntı imtihanları tercih ediyor. Zira sıkıntı denemeler bu öğrencileri daha çok kamçılıyor. Ailelerin de çocuklarını deneme imtihanlarına girmeleri konusunda teşvik etmeleri gerekiyor. Zira deneme imtihanlarında maksat 100 net yapmak değil, tam zıddı eksik oldukları bahisleri belirleyip bunun üzerine eğilmelerini sağlamak. Deneme imtihanı sonuçları karşısında ümitsizliğe kapılan öğrencilerin aileleri çocuklarına bunun deneme olduğunu ve gerçek imtihana hazırladığını vurgulamaları gerekir. Başarılı olan öğrencilerin kıssalarına bakıldığında hepsinde ortak olan cümlelerden biri ‘deneme imtihanlarına tertipli olarak girip yanlış ve boşlarımı öğrendim’ cümlesidir. Bu sebeplerden ötürü öğrencilerin deneme imtihanlarına kesinlikle girmeleri hatta gerçek imtihanmış üzere kendilerini bu imtihanlara motive etmeleri gerekiyor.”

ÖSYM İLE UYUMLU OLMALI

* Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Ölçme ve Kıymetlendirme Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Ömer Kutlu: “Deneme testleri standartları âlâ hazırlanmadığı vakit çocuklarda dert ya da rehavet yaratabiliyor. Burada iki durum var. Ortalama muvaffakiyete sahip öğrenci bildiği yerden soru gelmemesinden, daha başarılı öğrenci ise yapabileceğinden sıkıntı bir soru gelmesinden korkar. Testler Türkiye’deki öğrencilerin ortalama öğrenci seviyesine uygun, bir dehşet yaratmayacak biçimde hazırlanmalıdır. Sorular olduğundan sıkıntı ya da kolay hazırlanırsa soruların temsil etme ve seçme gücü ortadan kalkıyor. Deneme imtihanları her vakit ÖSYM uzmanlarının hazırladığı gerçek imtihanlar kadar ehil olmuyor. Burada ÖSYM’nin testlerin yapısı ve ne ölçtüğüyle ilgili bir açıklama yapmış olmaması bir dezavantaj. Hazırlık sürecini deneme imtihanlarıyla geçiren öğrenci gerçek imtihanda yeni soruyla karşılaşınca tahlil üretemiyor. ÖSYM ve birinci dershaneler kurulduğunda test kitapları sayılıydı. Aslında imtihanın muvaffakiyetini sağlayan şey sınıf içi öğrenme ve faal öğrenme. Yani deneme imtihanları çocukların kendini ölçmesi, eksiklerini görmesi için düzgün olabilir. Hem aileler hem öğretmenler çocukların yapamadığı soruları görünce panikle daha çok soru çözmeye ve daha çok denemeye girmesini sağlamaya çalışarak çocukları daha da aşağı çekiyorlar. Yani yanlış sayısını azaltmak için bahis telafisi yerine daha çok test çözüyor tekrar yanlış yapıyor ve motivasyonu düşüyor. Halbuki öğrenme eksiklerini gidermek için telafi edici okumalar yapmalılar.”

ÇOK ZORSA MOTİVASYONU BOZUYOR

* Kabataş Erkek Lisesi Coğrafya Öğretmeni Fazilet Eren: “Öğrencilerin deneme konusunda farklı fikirleri bulunuyor. Genel olarak beklentileri TYT ve AYT imtihanlarının, MEB’in yeni öğretim programlarına uygun olması ve soruların öğrendikleri hususlardan gelmesi. Uygun öğrenciler çok kolay denemeleri ‘zaten çıkmaz’ diyerek dikkate almıyor, çok güç denemeler ise motivasyonu bozuyor. Öğrenciler düzeylerini bilerek denemelerden yararlanmalıdır. ‘Ayağını yorganına nazaran uzat’ atasözünde olduğu üzere öğrenci psikolojisine ve birikimine uygun denemeler kullanmalı.”