Uranyum fiyatları altını solladı: 5 yılda yüzde 233 arttı

2011 Fukuşima felaketinden sonra uzun bir mühlet boyunca kimsenin tercih etmediği nükleer güce olan ilgi tekrar canlanmaya başladı.

İklim değişikliğinin tesiriyle hükümetler nükleer santrallerin ürettiği karbonsuz güce tekrar ilgi duyarken Rusya- Ukrayna savaşı nedeniyle Rus gücüne alternatif arayışları da nükleer güce olan ilgiyi artırdı.

Nükleer güce dönüş ise uranyum fiyatlarını tırmandırdı. Uranyum fiyatları son 5 yılda yüzde 233 yükseldi. Böylelikle uranyumun çıkarı altın ve bakırın çıkarlarının üç katını aştı.

BORSADA ŞİRKETLERİN PAYLARINA DE YANSIDI

Uranyum fiyatlarındaki artış borsada süreç gören şirketlerin paylarına de yansıdı. Dünyanın en büyük uranyum üreticisi olarak Kazakistan’ı geride bırakması beklenen Kanada’daki uranyum şirketlerinin birçok son 4 yılda yüzde 400’den fazla artış gösterdi. 

Kanada’nın Saskatchewan eyaletinde uranyum arayışları süren ve yeni kurulan NexGen Energy isimli madencilik şirketi 2028 yılına kadar satış yapmayı beklememesine karşın şirketin piyasa kıymeti neredeyse 4 milyar dolara ulaştı.

Şirketin piyasa kıymetinin artmasında Saskatchewan’ın Athabasca Havzası’ndaki toprakların mineral oranının yüksekliği tesirli oluyor. Toprak o kadar çok mineralle dolu ki, NexGen’inki de dahil olmak üzere kimi madenlerde uranyumun satılmadan evvel seyreltilmesi gerekiyor.

Toronto’daki Scotiabank’ta madencilik analisti olan Orest Wowkodaw’un iddiasına nazaran NexGen madeni tüm global arzın yüzde 13’ünü oluşturacak.

ARZ- TALEP DENGESİZLİĞİ CAZİBESİNİ ARTIRIYOR

Uranyum işinin cazibesinin büyük bir kısmı arz ve talebin istikrarsız olmasından kaynaklanıyor. Çin, Hindistan, Japonya, ABD ve Avrupa’dan metale olan talep, madencilerin topraktan çıkarabileceğinden çok daha süratli bir halde artıyor. Kesime veri sağlayan TradeTech’in başkanı Treva Klingbiel’in tahminine nazaran 2030’lara kadar talep arzı yılda 100 milyon pounddan fazla aşabilir.

Rusya’nın izolasyonu ise arz açığını daha da arttırıyor. Avrupa ülkeleri elektrik santrallerinin birçoklarını besleyen Rus doğalgazının yerine alternatif yakıtlar bulmak için çabalamakla kalmıyor, birebir vakitte ham ve zenginleştirilmiş uranyum için de Rusya’ya bel bağlamış durumda. 

RİSKLER MEVCUT

Bugün dünya genelinde 61 nükleer güç santrali inşa halindeyken yaklaşık 90 tanesi planlama evresinde ve 300’den fazlası da teklif edilmiş durumda. Hatta yıllar evvel kapatılmış olan eski santrallerin yine açılması için de bir gayret var.

Yeni reaktörler devreye girdikçe, dünyanın ek uranyum cevherine olan gereksinimi da artıyor. Fakat bu patlamanın geçmişte olduğu üzere iflas etme riski de bulunuyor. 

Nükleer güce yönelik yeni keşfedilen hevesi önemli bir formda test etmek için tek gereken şeyin diğer bir ölümcül kaza olduğu belirtiliyor. Öteki bir yandan radyoaktif atıkların nasıl ve nerede bertaraf edileceğine dair soru işaretleri de bir dizi inşa teşebbüsünün önündeki en değerli zayıflık olmaya devam ediyor.