Uzmanlardan TL’de spekülasyon uyarısı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), tüm uyarılarae karşın faizde “indirime devam” dedi ve siyaset faizini 100 baz puan daha düşürerek yüzde 15’e çekti. Kararın açıklandığı metinde Aralık ayında faiz indiriminin devam edebileceği de vurgulandı.

Merkez Bankası, böylelikle siyaset faizinde son 3 ayda 400 baz puanlık indirime gitmiş oldu.

Son günlerde tarihinin en hareketli vakitlerini geçiren Türk Lirası (TL) bu kararla birlikte dolar karşısında 11.31 düzeyinin üzerine çıktı. Böylelikle TL, dolar karşısında yalnızca yıl başından bugüne yüzde 50’den fazla paha kaybetti.

“TL bu faiz oranı ile korunamaz”

Kararı pahalandıran ekonomistler, TL’nin bu faiz düzeyinde korunmasının mümkün olmadığını belirtiyor.

TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Atılım Murat’a nazaran para siyaseti konusunda Merkez Bankası’nın bakış açısı ile piyasanın bakış açısı büsbütün farklı. Merkez Bankası’nın önümüzdeki ay yapacağı toplantı için karar metninde kendine bir hareket alanı açtığını belirten Murat, “Önümüzdeki ay Merkez Bankası ‘faiz indirimi yapabiliriz de yapmayabiliriz de’ diyor. Bir açık kapı bırakılmış durumda. Lakin yapılan faiz indirimine baktığımızda oranından bağımsız olarak Merkez Bankası’nın piyasalara TL’de ‘istediğiniz üzere spekülasyon yapabilirsiniz’ iletisi verdiğini görüyoruz” dedi.

“Merkez Bankası, bugünü pas geçip sonrasında bu sene için faiz indirimi konusunda hareket alanı kalmadığına dair ileti verseydi biraz daha 10 liranın altını konuşabilirdik” diyen Murat, kelamlarını “Ama Merkez bu türlü yapmadı. Önümüzdeki periyotta TL üzerindeki baskı devam edecek” diye sürdürdü.

Faiz konusunda Türkiye’nin dünya bankalarına nazaran karşıt istikamette gittiğini belirten ekonomistler, bu siyasetin faturası olarak TL’nin daha da zayıflayacağına dikkat çekiyor.

“Dolar/TL’de 12 düzeylerini görebiliriz”

Ekonomist Hasret Derici Şengül de “Diğer merkez bankalarının bu hususta atılacak adımları öne çekmeye başladığını görüyoruz. Biz hiçbir şey yapmasak bile lira üzerinde bu taraftan gelecek bir baskı göreceğiz. Artık kendi siyaset tercihlerimizden ötürü Dolar/TL’de 11 düzeyi kalıcı olacak üzere görünüyor. Bir de dış tesirleri buna eklediğimizde önümüzdeki devirde Dolar/TL’de 12 düzeylerine hakikat hareketlere şahit olabiliriz. Tahminen bu düzey bile aşılabilir” görüşünü lisana getirdi.

Ekonomistlere nazaran faizdeki bu düzey vatandaşların kendini korumak için daha fazla dolar ve altına yönelmesine neden oluyor. Piyasada oluşan çok oynaklık ise bütçe yapmayı bile imkânsız hale getiriyor.

Ekonomist Hasret Derici Şengül

TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Atılım Murat, “Enflasyonun geldiği düzey ve siyaset faizinin oranı muhakkak. Bu durumda negatif gerçek faiz oluşuyor. Beşerler da kendilerini enflasyondan korumak için daha fazla dolar ve altına yöneliyor. Zira tasarruflarını mevduatta tutmanın da bir manası yok” formunda konuştu.

TL’nin gitgide artan oynaklığın büyük bir tehlike getirdiğinin altını çizen Murat, TL’nin bu haftaki oynaklığının kripto para ünitelerini geçtiğini söyledi. Murat, ” Dolar/TL’de sabah 10.97 düzeyini, öğle 10.50 düzeyini görüyoruz. Faiz kararı açıklanınca bu aninden 11’e geliyor. Bu oynaklık bütçe yapmayı zorlaştırıyor. Hem tasarruf sahipleri hem de işletmeleri için bu belirsizlik çok büyük bir badire oluşturuyor. Ben bir akademisyen olarak dolar, Euro ve sterlindeki bu düzeyleri gördükçe üzülüyorum” değerlendirmesini yaptı.

“Faturası vatandaşa çıkacak”

Pekala bu durumdan vatandaş nasıl etkilenecek?

Ekonomist Hasret Derici Şengül, faturanın vatandaşa çıkacağını söylüyor. Kurdaki süratli artışın enflasyona olan geçişkenliği de hızlandırdığını anlatan Şengül, “Hepimiz bu manada bir fatura ile karşılaşacağız. Bu faturadaki değişimi de evvelki devirlere nazaran daha süratli göreceğiz” sözlerini kullandı.

Yalnızca yılbaşından itibaren dolar karşısında yüzde 50’den fazla kıymet kaybeden TL için olumlu bir tablo çizmeyen ekonomistlere nazaran kurun enflasyona olan katkısı da aydan aya artış gösterecek.

Emre Eser

© Deutsche Welle Türkçe