Yapay zeka beynimiz için ciddi bir tehdit

Yapay zeka, son yıllarda süratle yayılan ve pek çok alanda kullanılan bir teknoloji haline geldi. Hayatımızı kolaylaştırırken, eğitimden sıhhate pek çok dalda randımanı artırmaya başladı. Fakat birçok riski de beraberinde getirdi. Yapay zekanın zımnilik ihlalleri, iş kaybı, etik sıkıntılar, güvenlik tehlikeleri kadar beynimiz için de önemli bir tehdit olarak görüldüğünü belirten Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, ‘’Yapay zeka, hayatımıza girdiğinden beri işler hiç olmadığı kadar kolaylaştı. Lakin madalyonun öteki yüzü de var: Yapay zekanın birçok iş kolunu ortadan kaldıracağından artık hepimiz eminiz ve bu yüzden de endişeliyiz’’ dedi ve yapay zekanın mümkün risklerini şöyle sıraladı:

 NELER YAŞANABİLİR?

Yapay zeka vakitle şu meselelere neden olabilir:

■ Yapay zeka teknolojisi, bilhassa iş alanında, insanların işlerini otomatikleştirebilir ve bu da işsizlik oranlarını artırabilir.

■ Yapay zeka, şahsî bilgilerin saklılığı, siber güvenlik ve etik problemleri ortaya çıkarabilir.

■ Korku, yapay zekanın potansiyel tehlikesidir. Robotların denetim edilmesi sıkıntı olabilir.

■ Yapay zeka, tekrarlanan hesaplamalar ve çok büyük ölçüde data içeren misyonlarda başarılı olsalar da insanların sahip olduğu eleştirel düşünme ve duygusal zekadan mahrumdur.

■ Yapay zeka, el mahareti yahut hassas el-göz uyumu gerektiren karmaşık fizikî işleri başaramaz. Bilhassa de gözlemlemediği alanlarla baş edemez.

HAVADA UÇUŞAN BİRÇOK SORU VAR

Yapay zeka akıllarda birçok soru işaretine neden oluyor. Hangimizin işi daha evvel yok olacak, hangimiz işsiz kalacağız? Hangi şirketler, eserler, hizmetler hatta markalar tarihe karışacak? Yok olmamak için neler yapmak gerekir? İşte bu ve gibisi sorular havada uçuşuyor fakat hayret etmemiz gereken değerli bir mevzuyu göz arkası ediyoruz. Zira fiziki olarak da bir yıkımın bizi beklediği aşikar…

KONTROLÜ GÜÇ OLABİLİR

P(DOOM) kavramı yapay zekanın insanlık için oluşturabileceği potansiyel risklerin matematiksel bir değerlendirmesidir. “P(DOOM)”, “P(Doomsday)” yani “Kıyamet Günü Olasılığı” tabirinin kısaltmasıdır. Bu kavram, yapay zekanın insanlık üzerinde yaratabileceği varoluşsal risklerin mümkünlüğünü pahalandırmak için kullanılır. P(DOOM), bilhassa güçlü ve denetim edilemeyen yapay zekaların insanlığı nasıl tehdit edebileceği üzerine yapılan teorik ve pratik çalışmaların bir kesimidir. Yapay zekanın insan denetiminden çıkması durumunda, kendi hedeflerini gerçekleştirmek için insanlara ziyan verebilir. Örneğin, kendi varlığını sürdürebilmek yahut makul bir maksada ulaşmak için insanların ziyan görmesine yol açabilecek kararlar alabilir. Bu çeşit bir senaryoda, yapay zekanın üstün zekası ve gücü, insanların onu durdurmasını imkansız hale getirebilir. Yapay zekaya verilen gayelerin yanlış tanımlanması yahut eksik belirlenmesi, istenmeyen sonuçlara yol açabilir. Örneğin, bir yapay zekaya “insanlığı memnun et” üzere bir gaye verilirse, yapay zeka bunu yanlış yorumlayarak tüm insanları zorla bir uyuşturucu ile memnun etmeye çalışabilir. Bu çeşit amaç tanımlama kusurları, insanlığın ziyan görmesine neden olabilir. Siber güvenlik uzmanları, ultra gelişmiş bir yapay zekanın denetim edilemeyeceğini savunuyor. Elon Musk, da yapay zekanın insanlığı yüzde 20 ihtimalle yok edebileceğini söyledi. Fakat Musk, tekrar de yapay zekaya yatırım yapılması gerektiğine inanıyor. Milyarder iş insanına nazaran yapay zekanın olumlu sonuçları, olumsuzlardan ağır basacak.

YENİ VERSİYONU ŞAŞKINLIK YARATTI

Bir teknoloji şirketi, yapay zeka sohbet robotunun yeni versiyonunu tanıttı. Yeni kuşak sohbet robotu, uygulamaya abone olmayanlar da dahil herkesin kullanımına açılacak. Bu robot, evvelki versiyonlarına nazaran daha süratli ve konuşma lisanına daha yakın, hatta vakit zaman ‘flörtöz’ bir lisan kullanıyor. Akıllara Joaquin Phoenix’in başrol oynadığı “Her” sineması getiriyor. Yeni robotun bir öbür özelliği ise ekran paylaşımı yoluyla kullanıcın tableti yahut bilgisayarının ekranına bakarak matematik sorununun çözülmesine yardımcı olması.

BİZİ BEKLEYEN TEHLİKELER

Yapay zekanın fikir babalarından Geoffrey Hinton, geçen yıl mayıs ayında yapay zeka tehlikesine dikkat çekmek için Google’dan istifa ettiğini duyurdu. Hinton’un büyüklüğü ve tahminen de ‘felaketi’ yapay hudut ağları geliştirme konusundaki çalışmasının, çağdaş teknoloji dünyasında ihtilal yaratmasıydı. Onun çalışmaları, insan beynine benzeyen ve gelecekte programcılarından bağımsız olan makinelerin geliştirilmesi için bir mihenk taşı olarak kabul ediliyor. Hinton, istifa konuşmasında kısmen yapay zeka alanında çalışmaktan duyduğu üzüntüyü lisana getirdi. Bu yapay zekanın denetimden çıkma riskleri konusunda değerli bir ihtardı. Geçen bir yıldan bu yana tehlike çanları çalmaya devam ediyor.

ARAŞTIRMALAR SÜRÜYOR

Elinizden düşmeyen cep telefonunuza yakından bakın ve 20-25 yıl evvelki halini hatırlamaya çalışın. Eminim aklınıza, yalnızca arama yapan, SMS atan ve garip melodiler çalma yeteneğine sahip; şu an kullandığınız telefona göre hayli vasat bir aygıt gelecektir. Oyunu bir adım daha öteye taşıyalım… Gelecekte ne olacak? Yapay zeka ile birlikte makineleşen insan, cep telefonunun esiri olacak. Günlük işler tahminen çarçabuk çözülebilecek lakin insan yalnızlaşacak. Maalesef yapılan onca araştırma ve yorumlara rağmen yapay zekanın potansiyelini ve sonuçlarını öngörmekten şimdi çok uzağız. Olağan şunu da unutmamak lazım, yapay zeka ile ilgili çalışmalar tam gaz devam ediyor olsa da şu an için istenilen düzeye gelinemedi. Bunun ne vakit mümkün olacağını ise vakit gösterecek.

DURUM VAHİM

Duygular beyinde ortaya çıkar. Yapay zeka ile birlikte duygusuzluğun artacağı iddia ediliyor. Bu durum beyni yıpratacak. Beşerler tembelleşecek. Yaratıcılık, beyin hücrelerinin yani nöronların karmaşık etkileşimlerinin bir sonucudur. Bilgi, insanın önüne hazır geldikçe proaktiflik ve yaratıcılık azalacak. Bu yüzden beyin hücreleri kendilerini yenileyemeyecek. Daha çok şey yapay zeka tarafından yapıldıkça ve yönetildikçe daha çok makineleşme, etik ve ahlak kayıpları da kaçınılmaz olacak. Uzun müddettir yapılan araştırmalar da ahlakın beyinde olduğunu gösterdiğine nazaran beynimiz buradan da ziyan görecek.