Yaptırımlar Türkiye ve Rusya arasındaki ticareti sert vurdu

ABD yaptırımları Rusya’nın ticaret sistemini gaye alırken, Rusya’nın Türkiye ve Çin üzere kilit ortaklarıyla olan ticaret hacmi sert geriledi.

Rusya ile ticareti finanse eden bankalara yönelik ABD baskısı, Rusya’ya para giriş çıkışını çok daha güç hale getirdi. Uzmanlara nazaran, ABD’nin geçen yılın sonlarında çıkardığı kararnameler, bankaları süreç yapmaktan kaçınmaya sevk etti.

Financial Times’ın haberine nazaran, Moskova’nın Türkiye ve Çin üzere kilit ortaklarıyla ticaret hacmi, yaptırımların akabinde bu yılın birinci çeyreğinde düşüş gösterdi.

ABD İŞLERİ ZORLAŞTIRIYOR

Yaptırımlar nedeniyle savaşla ilgisi olmayan finansal süreçler bile epey güç hale geldi. Rusya ile yapılan finansal süreçlerde para ünitesi dönüştürme ve komite maliyetleri de arttı.

ABD Hazinesi’nde global işlerden sorumlu bakan yardımcısı Anna Morris, “Rusya’nın bu malları almak için muhtaçlık duyduğu finansal hizmetlere erişimi zorlaştı. Paranın akışını çok daha sıkıntı hale getirmek ve Ruslar için maliyeti  arttırmak katiyen bir amaç. Sistemin bozulması ise değerli bir sonuç” dedi.

Konu ile ilgili bilgi veren üst seviye bir Rus yatırımcı, “Her ay işler daha da zorlaşıyor. Bir ay dolar, bir sonraki ay Euro; altı ay içinde temelde hiçbir şey yapamayacaksınız. Bunun mantıksal sonucu Rusya’yı İran’a dönüştürmektir” dedi.

YAPTIRIMLAR TÜRKİYE-RUSYA TİCARETİNİ VURDU

Öte yandan yaptırımlar Türkiye-Rusya ticaretini de vurdu. Rusya-Ukrayna savaşının akabinde Türkiye’nin Rusya ile ticaret hacmi artmıştı lakin uygulamaya konulan yaptırımlardan sonra Türkiye’nin ihracatı sert geriledi.

Türkiye’nin Rusya ve beş eski Sovyet ülkesine yaptığı “yüksek öncelikli” mal ihracatı savaşın akabinde 2023’te 5 kat artış göstermişti.

Bu yılın birinci çeyreğinde ise Türkiye’nin Rusya’ya ihracatı bir evvelki yılın tıpkı devrine nazaran üçte bir oranında azalarak 2,1 milyar dolara geriledi.

Türkiye’nin Rusya ve komşu ülkelere yaptığı yüksek öncelikli mal ihracatının kıymeti ise 2024’ün birinci çeyreğinde bir evvelki çeyreğe nazaran yüzde 40 azalarak 93 milyon dolara geriledi.

ABD’li yetkililer ve uzmanlara nazaran, ihracattaki keskin düşüşlerde bankaların ABD’nin yansılarından korkmalarının tesiri var. Kararnamelere nazaran, Rusya’nın askeri-sanayi kompleksiyle kontakları nedeniyle yasaklanan şirketlerle iş yaptıklarından şüphelenilen bankalar da yaptırımlara takılabilir.

TÜCCARLAR RUBLEYE YÖNELDİ

Rus tüccarlar, Türkiye ve Çin üzere ülkelerdeki büyük bankalar çekindikçe daha küçük bankalara ve alternatif para ünitelerine yöneldi. Dış ticaret ödemeleri giderek daha fazla ruble ile yapılırken, Çin, Türkiye ve BAE para ünitelerinin kullanımı azaldı.

Ayrıca Rus ithalatçı ve ihracatçılar da para ünitesini dolar ve Euro ile değiştirmenin zorlukları nedeniyle daha fazla ticareti ruble kullanmaya başladı.

Şuanda yabancıların ticarette kullanması için Moskova Borsası’ndan ruble satın almalarına da müsaade veriliyor. Öte yandan rublenin hudutlu kullanımı ticaret hacmindeki kaybı telafi etmeyi zorlaştırıyor.