Doğum günü ve özel günler için farklı renklerde hazırlanıp, aile fotoğrafı, animasyon sinema karakteri ile ışıl ışıl süslenen yaş pastalarda …
Doğum günü ve özel günler için farklı renklerde hazırlanıp, aile fotoğrafı, animasyon sinema karakteri ile ışıl ışıl süslenen yaş pastalarda kullanılan sentetik besin boyalarının sıhhate ziyanı ortaya çıktı. Çarşı, pazar ve marketlerde çarçabuk satın alınabilen besin boyalarında, kimyasal sentez yoluyla elde edilen renklendiricilerin fazla kullanımının, bağışıklığı zayıf olanlarda astım ve alerjiye, çocuklarda da hiperaktivite bozukluğuna yol açtığı belirtildi.
‘Hiperaktivite bozukluğu, astım, alerji, kanser’
Besin Mühendisleri Odası Antalya Şube Lideri Ali Manavoğlu, besin boyalarının son vakitlerde çocukların, yetişkinlerin bilerek ya da bilmeden tükettiği bir eser haline geldiğinden bahsetti. Yönetmelikte renklendirici, katkı hususu olarak geçen besin boyalarının pasta, dondurma, meşrubat imalinde kullanıldığına değinen Manavoğlu, “Gıda boyaları doğal ve sentetik olarak ikiye ayrılabilir. Doğal besin boyaları bitkisel yahut hayvansal eserlerin renk pigmentleri alınarak elde edilir. Bunun yanı sıra kimyasal eserler kullanılarak üretilen sentetik besin boyaları var. Doğal besin boyalarının insan sıhhati üzerine olumsuz tesirleri fazla tespit edilememiş. Sentetik besin boyalarının ise bilhassa çocuklarda hiperaktivite bozukluğu, bağışıklığı güçlü olmayan şahıslarda deri dökülmesi, astım, kansere gidecek kadar tesirleri olduğu kanıtlandı. Tüketici bilerek ya da bilmeden bir çok besin boyalı eseri tüketiyor” diye konuştu.
‘Pastadaki fotoğraf baskısı, sinema karakteri süslemesine dikkat’
Doğum günü kutlamalarında tercih edilen yaş pasta süslemesinde kullanılan besin boyasının organik olmasına dikkat edilmesi gerektiğinin altını çizen Manavoğlu, şunları söyledi: “Özellikle çocuğunuz için doğum günü pastası yaptırdığınızda, sevdiği sinema karakteri süslemeleri ya da bir fotoğraf baskısı pasta üzerine oluşturuluyor. Burada dikkat edilmesi gereken, şeker hamuru üzerine kullanılan besin boyasının doğal mı, sentetik mi olduğudur. Doğal ise fazla düşünce yok. Sentetik boya kullanılıyorsa dikkat edilmesi gerekiyor. Dünya Sıhhat Örgütü sentetik besin boyalarının kullanımında hudut belirler. Aşikâr bir ölçüden fazla tüketilmesi insan sıhhatini olumsuz etkileyeceğinden limit belirler. Alınan eserin içerisinde sentetik ya da doğal besin boyası kullanıldığı bilinmiyorsa, kesinlikle şeker hamuru ya da o eserin boyalı kısmı sıyrılarak içerisindeki pastayı tüketebiliriz. Çocuklar üzerinde önemli alerjik tesirlere sahip.”
‘Pasta, dondurma, meşrubatta kullanılıyor’
Tüketicinin şuurlu olması gerektiğini vurgulayan Manavoğlu, satın alınan eserin neden yapıldığını, ne cins besin boyası kullanıldığının işletmecilere kesinlikle sorulması gerektiğini kaydetti. Etiketli, ambalajlı eserlerin içeriğinin okunmasını öneren Manavoğlu, besin boyasının dondurma, fırın eserleri, meşrubat üretiminde ağır kullanıldığına değindi. Manavoğlu, bu eserlerin imalat yerlerinin ilgili kurumlar tarafından sık sık denetlenmesi ve kullanılan besin boyası limitinin incelenmesi, ihlal durumunda da gerekli yaptırımların uygulanması daveti yaptı.
‘Gıda boyasının kullanımında bir oran vardır’
Antalya Pastacılar Esnaf ve Sanatkarlar Odası Lideri Kerim Üre de yaş pasta üretiminde pastanelerin organik besin boyası kullanmayı tercih ettiğini anlattı. Sentetik besin boyası katiyen kullanmadıklarını aktaran Üre, “Resim kağıtlarında da sıhhate ziyanlı olmayan yağ bazlı doğal besin boyası kullanıyoruz. Müşterilerimiz gönül rahatlığıyla tüketebilir. Müşterimizin istediği resmi doğal besin boyası kullanarak pastanın üzerine baskı sürecini gerçekleştiriyoruz. Pastalarda besin boyasının kullanımında aşikâr bir oran vardır. Besin mühendisleri tarafından bildirilen, bu limitlerde kullanılan besin boyası sıhhati olumsuz etkilemez. Besin boyasının pasta ustaları tarafından bilinçsizce fazla kullanımının sıhhate ziyanı olabilir. Pasta almak isteyen vatandaşlarımız pastaneleri tercih etmeli. Pasta, pastaneden alınır. Vitrine baktığınızda parlak görünmesi, tazeliğinin korunduğunun en âlâ belirtisidir” diye konuştu.
‘Ucuz olması ve fazla renk vermesi tercih sebebi’
Fırın işletmecisi Ali Danış da besin boyası kullanılarak renklendirilen yaş pastanın hazırlanışı hakkında bilgi verdi. Renklendirme ve süsleme sürecinde besin boyasının fazla kullanılması halinde yaş pasta yendikten sonra lisanda renk, damakta makûs tat bıraktığına değinen Danış, pasta alacakların güvenilen pastanelerden alış veriş yapması daveti yaptı. Düşük maliyete pasta imal eden ruhsatsız işletmelerin hijyen kurallarına uymadığına dikkati çeken Danış, sentetik besin boyalarının ucuz olması ve fazla renk vermesi nedeniyle tercih edilme sebebi olduğunu anlattı. Danış, son periyotta müşterilerinin yaş pasta imalinde kullanılan besin boyaları hakkında sık sık sorular yönelttiğini belirtti. Organik besin boyasının ziyanı olmadığına değinen Danış, kimyasal eserlerin yer aldığı besin boyalarının kullanım ölçüsüne kesinlikle dikkat edilmesi gerektiğini söyledi. Fazla besin boyası kullanımının pastanın lezzetine ve insan sıhhatine olumsuz tesirleri olduğunu lisana getiren Danış, meskende hazırlanıp, internet ortamında satışa sunulan yaş pastaların tercih edilmemesi gerektiğini kaydetti. Danış, bu pastaların imalatında hijyen kuralları ve eser kalitesinin kontrolünün yapılamadığını söyledi.