Yasa Değişmiş… Devletin Valisi, 3 Yıl Önce Cumhurbaşkanı’nın Temsilcisi Olmuş!

Sözcü’den Hürmet Öztürk’ün haberine nazaran son yıllarda birtakım valilerin, kaymakamların siyasetçi üzere davranmalarının maddelerde yapılan değişiklikten kaynaklandığı ortaya çıktı. 

Vilayet Yönetimi Kanunu‘ndan “Devletin valisi” tarifi kaldırıldı. Kanunda Valilerin, Cumhurbaşkanıyla misyona gelip, misyonunun bitmesiyle valiliğin de sona ermesi ya da vazife mühleti dolmadan da misyondan alınması kararı yer alıyor.

Fakat, gelecek Cumhurbaşkanı o valiler ortasından yeniden atama yapabilecek. Vali ve kaymakamların üyesi olduğu Türk Yönetimciler Derneği’nden bir yetkili yapılan bu değişiklikten muhalefetin bile gereğince bilgi sahibi olmadığını kaydetti ve şunları söyledi: 

“5442 sayılı Vilayet Yönetimi Kanunu’nun 9 unsurunda ‘Vali, vilayette Devletin ve hükümetin temsilcisi ve farklı başka her bakanın mümessili ve bunların idari ve siyasi yürütme vasıtasıdır’ deniliyordu. 2 Temmuz 2018 çıkarılan 703 Sayılı Kanun Kararında Kararname ile bu unsur değiştirildi.

Yeni haliyle, ‘Devletin  temsilcisi’ çıkarıldı, yerine ‘Cumhurbaşkanının temsilcisi ve idari yürütme vasıtası’ olarak tanımlandı. Yetkili kelamlarına şöyle devam etti: “Yeni sistemde bu arkadaşlarımız Cumhurbaşkanının atadığı ve ona karşı sorumlu kamu görevlileridir. Yani, Devlet temsili üzere türel bir statüleri yoktur. Bu durum bilinirse kim niçin o denli veyahut bu türlü davrandı diye tenkitte bulunmazlar.”

Vali ve kaymakamların atama şartlarında da bir değişikliğe gidildi. 5 yıl SGK’lı çalışan herkes Vali, 5 yıl kamu misyonu yapan her fakülte mezunu Kaymakam olarak atanabilecek. Kaymakam, ilçede Cumhurbaşkanının idari yürütme vasıtası olarak tanımlandı, hiçbir temsil yetkisi kalmadı. Yani kaymakamların da hükümeti ve ulusal bayramlarda Devleti temsil yetkisi artık yok.

10 Haziran 2018’de Resmi Gazetenin yinelenmiş sayısında yer alan Vilayet Yönetimi Yasasında değişiklik öngören kararnamede şu kararlar yer aldı: 

“Atama halleri 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nde düzenlendi. 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 4. Unsuru, 1 sayılı cetvelde sayılan görevlilerin misyon müddetleri Cumhurbaşkanının misyon mühleti ile sonlandırdı. Yani bugün Vali olarak vazife yapanlar, Cumhurbaşkanının vazife mühleti sonunda onunla birlikte ayrılmak durumunda.”